Skribenter
30 103
redigeringer
Bø prestegard (Bø i Telemark gnr. 53/207) (vis kilde)
Sideversjonen fra 21. jan. 2022 kl. 15:14
, 21. jan. 2022ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| Linje 3: | Linje 3: | ||
'''[[Bø prestegard (Bø i Telemark gnr. 53/207)|Bø prestegard]]''' eller Holmen gard ligg nokre hundre meter nordaust for [[Bø kyrkje]], i [[Prestevegen (Bø i Telemark)|Prestevegen]] 4. | '''[[Bø prestegard (Bø i Telemark gnr. 53/207)|Bø prestegard]]''' eller Holmen gard ligg nokre hundre meter nordaust for [[Bø kyrkje]], i [[Prestevegen (Bø i Telemark)|Prestevegen]] 4. | ||
Det skal ha vore ein gard på plassen sidan før vikingtida. Det er ikke kjend akkurat når han vart prestegard, men i 1527 vart i alle fall statusen stadfesta. Med tida vart fleire gardar og gardspartar lagde under prestegarden, og jamvel tettstaden [[Bø]] ligg på gamal prestegardsgrunn. Prestegardsjorda vart etter kvart delt frå og seld, og sjølve prestegardstunet med hovudbygning, stabbur og hage vart seld i 2006 til [[Stiftinga Bø Prestegard]]. Stiftinga sitt mål er å taka vare på den lokale kulturarven, og garden vert nytta til diverse kulturføremål. | Det skal ha vore ein gard på plassen sidan før vikingtida. Det er ikke kjend akkurat når han vart prestegard, men i 1527 vart i alle fall statusen stadfesta. Med tida vart fleire gardar og gardspartar lagde under prestegarden, og jamvel tettstaden [[Bø]] ligg på gamal prestegardsgrunn. Prestegardsjorda vart etter kvart delt frå og seld, og sjølve prestegardstunet med hovudbygning, stabbur og hage vart seld i 2006 til [[Stiftinga Bø Prestegard]]. Stiftinga sitt mål er å taka vare på den lokale kulturarven, og garden vert nytta til diverse kulturføremål. Prestegarden har óg eit interessant hageanlegg som stiftinga tek hand om. | ||
Hovudbygninga og stabburet er freda. Hovudbygninga er sett saman av to tømmerbygg, der det eldste er frå slutten av 1600-talet og det andre frå midten av 1700-talet. Bygninga har utvendig panel frå ca. 1910. Ein veit ikkje sikkert kor gamalt stabburet er. Bygningane har vorte endra gjennom åra, og hovudbygninga fekk [[Sveitserstil|sveitserpreg]] på overgangen mellom 1800- og 1900-talet. Stabburet vart restaurert i 2009 og hovudbygninga i 2010. | Hovudbygninga og stabburet er freda. Hovudbygninga er sett saman av to tømmerbygg, der det eldste er frå slutten av 1600-talet og det andre frå midten av 1700-talet. Bygninga har utvendig panel frå ca. 1910. Ein veit ikkje sikkert kor gamalt stabburet er. Bygningane har vorte endra gjennom åra, og hovudbygninga fekk [[Sveitserstil|sveitserpreg]] på overgangen mellom 1800- og 1900-talet. Stabburet vart restaurert i 2009 og hovudbygninga i 2010. | ||
=Mordet i 1681= | =Mordet i 1681= | ||
Den 15. august 1681 arrangerte Abigael Christensdotter Heide dugnad i prestegarden. Ho var gift med Jesper Jakobsøn Achthon, som var sokneprest i Bø frå 1676 til 1689. Han var ikkje på garden da prestefrua hadde samla bygdefolket til gratis arbeid, og etter sjølve dugnaden blei arbeidarane servert god mat og all den drikke dei ønskte seg. | Den 15. august 1681 arrangerte Abigael Christensdotter Heide dugnad i prestegarden. Ho var gift med Jesper Jakobsøn Achthon, som var sokneprest i Bø frå 1676 til 1689. Han var ikkje på garden da prestefrua hadde samla bygdefolket til gratis arbeid, og etter sjølve dugnaden blei arbeidarane servert god mat og all den drikke dei ønskte seg. | ||
Ofte enda slike samankomster med fyll og slagsmål, og so hende óg denne augustdagen. Etter ei krangel vart Anders Lauritzøn drepen med kniv av Jens Torbjørnssøn, angjeveleg av di sistnemnde ikkje var beden på dugnad. | Ofte enda slike samankomster med fyll og slagsmål, og so hende óg denne augustdagen. Etter ei krangel vart Anders Lauritzøn drepen med kniv av Jens Torbjørnssøn, angjeveleg av di sistnemnde ikkje var beden på dugnad. | ||
==Kjelder== | ==Kjelder== | ||