Dovrefjell: Forskjell mellom sideversjoner
m (bilde) |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
[[Bilde:Dovrefjell med Fokstua 2008.jpg|thumb|Dovrefjell med Fokstua]] | [[Bilde:Dovrefjell med Fokstua 2008.jpg|thumb|Dovrefjell med Fokstua stasjon på Dovrebanen]] | ||
'''[[Dovrefjell]]''' (dialektform på sørsida: ''Doverfjelle' '') er namnet på fjellområdet geografisk avgrensa av elvene [[Jore (Lesja)|Jore]] i [[Lesja]] og [[Grøvudalselva]] i [[Sunndal]], [[Drivadalføret]] frå [[Gjøra]] i [[Sunndal]] til [[Oppdal]], frå Oppdal til [[Innset]] i [[Kvikne]], Kviknedalføret og [[Savalen]], [[Grimsdalen]] og [[Dovre]]bygd- og [[Dombås]]-dalføret attende til Jore.<ref>Sletbak s. 16</ref> I eldre litteratur har elles området vore definert større, t.d. av Johan Falkberget som inkluderte Rørosområdet i Dovrefjell.<ref>Sletbak s. 15</ref> | '''[[Dovrefjell]]''' (dialektform på sørsida: ''Doverfjelle' '') er namnet på fjellområdet geografisk avgrensa av elvene [[Jore (Lesja)|Jore]] i [[Lesja]] og [[Grøvudalselva]] i [[Sunndal]], [[Drivadalføret]] frå [[Gjøra]] i [[Sunndal]] til [[Oppdal]], frå Oppdal til [[Innset]] i [[Kvikne]], Kviknedalføret og [[Savalen]], [[Grimsdalen]] og [[Dovre]]bygd- og [[Dombås]]-dalføret attende til Jore.<ref>Sletbak s. 16</ref> I eldre litteratur har elles området vore definert større, t.d. av Johan Falkberget som inkluderte Rørosområdet i Dovrefjell.<ref>Sletbak s. 15</ref> | ||
| Linje 37: | Linje 37: | ||
==Vårstigen== | ==Vårstigen== | ||
Vårstigen er namnet på den bratte vegstrekninga frå Holet til [[Nestavollen]]. Drivdalen var trog og vanskeleg å passere særleg i vårløysinga, så frå gamalt tok ride- og kløvvegen her opp frå dalbotnen og opp i skoggrensa. I samband med at kong Fredrik 4. skulle til Trondheim i 1704 vart det igangsett arbeid for å gjere Vårstigen køyrbar med vogn. | |||
Vegstrekninga er 6230 meter. Breidda var nok i utgangspunktet 4 alner (2,5 m). Det er ikkje gjort større utbetringar etter 1704. I 150 år var dette hovudvegen mellom Sør-Noreg og Trøndelag.<ref>Oppslagstavle ved enden av Vårstigen.</ref> | |||
==Litteratur== | ==Litteratur== | ||
*Kleiven, Ivar (1923). ''Lesja og Dovre''. Kristiania: Aschehoug. | *Kleiven, Ivar (1923). ''Lesja og Dovre''. Kristiania: Aschehoug. | ||
*Rise, Ola J. (1947-51). Oppdalsboka. Historie og folkeminne. Oslo: Tanum. | *Rise, Ola J. (1947-51). ''Oppdalsboka. Historie og folkeminne''. Oslo: Tanum. | ||
*Sletbak, Nils (1977). ''Fjellstuene på Dovrefjell''. Oslo: Det Norske Samlaget. | *Sletbak, Nils (1977). ''Fjellstuene på Dovrefjell''. Oslo: Det Norske Samlaget. | ||
Sideversjonen fra 14. des. 2010 kl. 17:48
Dovrefjell (dialektform på sørsida: Doverfjelle' ) er namnet på fjellområdet geografisk avgrensa av elvene Jore i Lesja og Grøvudalselva i Sunndal, Drivadalføret frå Gjøra i Sunndal til Oppdal, frå Oppdal til Innset i Kvikne, Kviknedalføret og Savalen, Grimsdalen og Dovrebygd- og Dombås-dalføret attende til Jore.[1] I eldre litteratur har elles området vore definert større, t.d. av Johan Falkberget som inkluderte Rørosområdet i Dovrefjell.[2]
Namnet er truleg jeve frå Oppdalssida: fjellet der vegen over til Dovre går. Dovre var nok oppgavleg ein opphavsgard nede i dalen, så å nytte nemninga «Dovre» på fjellområdet er eigentleg like meiningslaust som å Fillefjell for «Fille».
Frå gamalt var nok Dovrefjell mest kjent som eit vanskeleg vegstykke å krysse, særleg fordi det er langt og går gjennom verhardt høgfjell. I nyare tid er det meir kjent for rik høgfjellsnatur med store område verna i form av Dovrefjell nasjonalpark og som nasjonalsymbol særleg i form av eidsvollmennenes utsegn da dei hadde avslutta grunnlovsarbeidet med «Enige og troe, indtil Dovre falder!».[3]
Steinalder
Ope for bidrag.
Jernalder - vikingtid
Ope for bidrag.
Mellomalder
Bygging av fjellstuer Elles ope for bidrag.
1500- og 1600-talet
Ope for bidrag.
1700- og 1800-talet
Vegbygging Elles ope for bidrag.
1900-talet
Jernbanebygging Nasjonalpark Elles ope for bidrag.
Fjellstuene rekna sørfrå
Fokstugu
Vesle-Hjerkinn
Hjerkinn
Kongsvoll
Holet
Drivstua
Vårstigen
Vårstigen er namnet på den bratte vegstrekninga frå Holet til Nestavollen. Drivdalen var trog og vanskeleg å passere særleg i vårløysinga, så frå gamalt tok ride- og kløvvegen her opp frå dalbotnen og opp i skoggrensa. I samband med at kong Fredrik 4. skulle til Trondheim i 1704 vart det igangsett arbeid for å gjere Vårstigen køyrbar med vogn.
Vegstrekninga er 6230 meter. Breidda var nok i utgangspunktet 4 alner (2,5 m). Det er ikkje gjort større utbetringar etter 1704. I 150 år var dette hovudvegen mellom Sør-Noreg og Trøndelag.[4]
Litteratur
- Kleiven, Ivar (1923). Lesja og Dovre. Kristiania: Aschehoug.
- Rise, Ola J. (1947-51). Oppdalsboka. Historie og folkeminne. Oslo: Tanum.
- Sletbak, Nils (1977). Fjellstuene på Dovrefjell. Oslo: Det Norske Samlaget.
Referansar
- ↑ Sletbak s. 16
- ↑ Sletbak s. 15
- ↑ Jfr www.eidsvoll1814.no
- ↑ Oppslagstavle ved enden av Vårstigen.