Frederik Motzfeldt

Frederik Motzfeldt (fødd i Skaun 2. november 1779, død i Oslo 2. januar 1848) var jurist med mange embete - sorenskrivar, byfut, høgsterettsdommar, statsrevisor. Han var eidsvollsmann og stortingsmann.

Bakgrunn og familie

Frederik var son av offiseren Jacob von Motzfeldt (1744-1817) og hans andre kone Sofia Katarina Mühlenpfort (ca. 1750-1789). Frederik hadde fire halvsysken frå farens fyrste ekteskap med Johanna Sofia Katarina Heidemann (fødd i Klæbu 1746, død 1776), men berre den eine, Abel Katarina, voks opp, og også ho vart berre femten år gammal. Også fire av Frederiks åtte heilsysken døydde i sitt fyrste leveår. For dei tre andre syskena er i kjelda vår oppgitt berre fødselsår, ikkje kor gamle dei vart.

Åtte år før Frederik var fødd hadde faren kjøpt garden Mo i Skaun, der Frederik voks opp. Da foreldra selde garden igjen i 1796, gjekk Frederik truleg på Trondheim katedralskule, der han vart student i 1798. Han studerte deretter juss i København og tok embetseksamen i 1801.

Frederik Motzfeldt gifta seg i Molde 5. desember 1806 med Anna Cecilie Gørvell (Jervell) (fødd i Uleåborg, Finland 28. februar 1780, død i Christiania 5. januar 1848). Ho var dotter til kjøpmann Josef Jervell og Walborg Hoffrén.

Byfut i Molde 1806-1814

Frå 1806 til 1814 var Motzfeldt sorenskrivar i Romsdalen og byfut i Molde (konstituert til 1808). Dette var dei vanskelege krigsåra, og Motzfeldt gjorde seg gjeldande som ein energisk og dugande administrator når det gjeld både forsyningssituasjonen og den militære beredskapen.

I Molde hadde Motzfeldt raskt glidd inn i eit godt etablert kondisjonert miljø av embetsmenn og handelsborgarskap, eit miljø med ei allsidig europeisk orientering i danning og interesser, og som dyrka den gode smak. Fleire av dei bygde dei seg sommarstader ute på landet, og somme flytta også utom byen og budde fast i herskapelege villaer på Fannestranda, bygde og innreidde i pakt med tidas motar i arkitektur og interiør. Snart etter at Motzfeldt hadde kome til byen og gifta seg inn i dei danna krinsane der, bygde han sommarbustaden Cecilienfryd, namngjeve etter kona, på ein eigedom han hadde kjøpt frå garden Bjørset. Ein forventa del av danninga i denne krinsen, som var trygt planta i opplysningstida sine ideal, var interesse for jordbruk og næringsdrift elels, og det byhistorikar de Seve kallar ein «fysiokratisk patriotisme».

Kjelder og litteratur

• Koht, Halvdan: Artikkel om Motzfeldt i Norsk biografisk leksikon (1940)
• Ovenstad, Olai: Militærbiografier. Den norske hærs officerer fra 18. januar 1628 til 17. mai 1814. Bd II. Oslo 1949. (Oppslag om Jacob Motzfeldt 1743-1817)
• Rød, Per O.: Skaunaboka. Bind 2. Gards- og ættehistorie. (Under garden Mo.) Skaun kommune 1928.
• Seve, Niels de: Molde bys historie. I, Før året 1838. Ladested og kjpstad. Molde kommune, 1962.