Giskeætta

Giskegodsets kirke var ættens kapell

Foto: Dag Bertelsen (2000)

Giskeætta var ei av dei norske stormannsættene i mellomalderen. Ætta kom frå øya Giske på Sunnmøre, og som stamfar reknast Torberg Arnesson Giske. Han var son av Arne Arnmodsson, som døydde i 1024 og som var frå Arnmødlingætta.

I 1265 døydde den siste agnatiske etterkomaren av Torberg Arnesson, Nikolas Petersson. Dottera Margrete Nikolasdotter vart gift inn i den yngre Bjarkøyætta, og Giskeætta sine eigedomer gjekk over til den ætta.

Mytisk opphav

Ætten har eit mytisk opphav, som er kartlagd mellom anna i samband med gransking av slekta Skaktavl, som kan stamme frå ein bror av Arne Arnmodsson Giske, Kalv Arnmodsson til Ringnes.

• Finnvid den fundne (857–881), skal ha vorte funne i eit ørnerede.
  • Thorarinn Finnvidsson (881–913), frå Møre.
    • Arnvid Thorarinnsson Giske (913–1000).
      • Arnmod Arnvidsson Giske, 945–986), jarl.
        • Arne Arnmodsson (963–1024).
          • Torberg Arnesson Giske.

Kjende medlemmar av slekta

• Torberg Arnesson Giske. Gift med Ragnhild Erlingsdotter.
  • Tora Torbergsdotter Giske, dronning. Gift med Harald Hardråde.
  • Øystein Orre (d. 1066), fall i slaget ved Stamford Bridge.
  • Agmund på Giske.
    • Skofte Agmundsson (d. 1103), Noregs første korsfarar.
      • Pål Skoftesson Giske.
        • Nikolas Pålsson Kuvung (d. 1217), lendmann.
          • Pål Flida.
            • Peter Pålsson.
              • Nikolas Petersson (d. 1265), siste mannlege ledd.
                • Margrete Nikolasdotter. Gift med Bjarne Erlingsson, sjå Bjarkøyætta.
      • Tore Skoftesdotter Giske. Gift inn i Reinætta.

Litteratur

• Giskeætten i Store norske leksikon.