Skribenter
95 007
redigeringer
Jacob Aaland: Forskjell mellom sideversjoner
Hopp til navigering
Hopp til søk
→Familie, oppvekst og utdanning
m (hbr) |
|||
| (2 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude> | <onlyinclude>{{thumb|Jacob Aaland ungdomsbilde.jpg|Ungdomsbilete av Jacob Aaland. Fotograf ukjent.}}'''[[Jacob Aaland]]''' (fødd i [[Innvik]] i [[Stryn kommune]] [[27. april]] [[1865]], død på [[Sandane]] i [[Gloppen]] [[18. oktober]] [[1950]]) var lærar og lokalhistorikar. Med sine bygdebøker frå [[Nordfjord]] under samletittelen ''[[Nordfjord frå gamle dagar til no]]'' er han ein av dei som har hatt størst innverknad på utviklinga av innhald og form i denne sjangeren. </onlyinclude> | ||
== Familie, oppvekst og utdanning == | == Familie, oppvekst og utdanning == | ||
{{thumb|Jacob Aaland - Sagebakken.jpg|Jacob Aalands barndomsheim, Sagebakken. Fotograf ukjent.}} | |||
Han var fødd og oppvaksen i [[Randabygda]] i Innvik (nå i Stryn kommune), som den nest yngste i syskenflokken på fem. Foreldra var Anders Person Hamar (1826-1890) og Brita Jensdotter Åland (1827-1866). Dei dreiv husmannsplassen Sagebakken under Åland, som altså var Jakobs barndomsheim. Familien dreiv elles eit utprega mangesysleri. Faren var smed og bygningssnikkar. Dei dreiv sag og stampe i Hoplandselva, og dei fiska i fjorden. Som smågut var Jacob i teneste på gardane som gjetargut. | Han var fødd og oppvaksen i [[Randabygda]] i Innvik (nå i Stryn kommune), som den nest yngste i syskenflokken på fem. Foreldra var Anders Person Hamar (1826-1890) og Brita Jensdotter Åland (1827-1866). Dei dreiv husmannsplassen Sagebakken under Åland, som altså var Jakobs barndomsheim. Familien dreiv elles eit utprega mangesysleri. Faren var smed og bygningssnikkar. Dei dreiv sag og stampe i Hoplandselva, og dei fiska i fjorden. Som smågut var Jacob i teneste på gardane som gjetargut. | ||
Etter folkeskulen gjekk Aaland eit år på [[amtsskulen]] i Gloppen 1881-1882. Der hadde han den kjende norskdomsmannen [[Elias Melvær]] som lærar. Så tok han eksamen på [[Stord lærarskule]] i [[1884]]. | Etter folkeskulen gjekk Aaland eit år på [[amtsskulen]] i Gloppen 1881-1882. Der hadde han den kjende norskdomsmannen [[Elias Melvær]] som lærar. Så tok han eksamen på [[Stord lærarskule]] i [[1884]]. | ||
I dei fyrste åra etter lærarskulen tok Aaland etterutdanning i form av sommarkurs ved [[Vonheim folkehøgskule]] i [[Gausdal]] og ved [[Viggo Ullmann]]s [[Seljord folkehøgskule|folkehøgskule i Seljord]]. I 1888-1890 gjekk han ved [[Den gymnastiske Centralskole]] i [[Kristiania]]. I dei to åra nytta han flittig høvet til å granske historiske kjelder i [[Riksarkivet]]. Det fekk han på nytt høve til da han i 1903 gjekk på teiknekurs ved [[Den kongelige tegne- og kunsthåndverksskole]] i hovudstaden. | I dei fyrste åra etter lærarskulen tok Aaland etterutdanning i form av sommarkurs ved [[Vonheim folkehøgskule]] i [[Gausdal]] og ved [[Viggo Ullmann]]s [[Seljord folkehøgskule|folkehøgskule i Seljord]]. I 1888-1890 gjekk han ved [[Statens gymnastikkskole|Den gymnastiske Centralskole]] i [[Kristiania]]. I dei to åra nytta han flittig høvet til å granske historiske kjelder i [[Riksarkivet]]. Det fekk han på nytt høve til da han i 1903 gjekk på teiknekurs ved [[Den kongelige tegne- og kunsthåndverksskole]] i hovudstaden. | ||
Jacob Aaland var frå 1896 gift med Anna Kristine Andersen (1867-1958) frå [[Horten]], dotter til politibetjent Ingebrigt Andersen og Oline Persdotter. Dei fekk borna Borgny (1897-1937), Oddrun (1899-?), Ingerid (1901-?), Asmund (1903-88) og Rannveig (1908-?). | Jacob Aaland var frå 1896 gift med Anna Kristine Andersen (1867-1958) frå [[Horten]], dotter til politibetjent Ingebrigt Andersen og Oline Persdotter. Dei fekk borna Borgny (1897-1937), Oddrun (1899-?), Ingerid (1901-?), Asmund (1903-88) og Rannveig (1908-?). | ||
== Yrkeskarriere == | == Yrkeskarriere == | ||
{{thumb|Jacob Aaland - eldre.jpg|Jacob Aaland som aldrande mann. Fotograf ukjent.}} | |||
<onlyinclude>Jakob Aaland verka som folkeskulelærar i 48 år. Fyrste stillinga etter lærareksamen var i [[Sigdal]] 1884-1886, så i [[Brevik]] 1887-1890, [[Kragerø]] 1891-1892 og frå 1892 til 1932 i [[Bergen]] ved Fortunen og seinare Lungegården skule. </onlyinclude> | <onlyinclude>Jakob Aaland verka som folkeskulelærar i 48 år. Fyrste stillinga etter lærareksamen var i [[Sigdal]] 1884-1886, så i [[Brevik]] 1887-1890, [[Kragerø]] 1891-1892 og frå 1892 til 1932 i [[Bergen]] ved Fortunen og seinare Lungegården skule. </onlyinclude> | ||
| Linje 64: | Linje 64: | ||
*{{folketelling|pf01037335047868|Jacob Aaland|1900|Bergen kjøpstad}}. | *{{folketelling|pf01037335047868|Jacob Aaland|1900|Bergen kjøpstad}}. | ||
*{{folketelling|pf01036708015209|Jacob Aaland|1910|Bergen kjøpstad}}. | *{{folketelling|pf01036708015209|Jacob Aaland|1910|Bergen kjøpstad}}. | ||
*Johnsen, Oscar Albert: om Aaland i ''Norsk biografisk leksikon'', 1923. | *[[Johnsen, Oscar Albert]]: om Aaland i ''Norsk biografisk leksikon'', 1923. | ||
*Johnsen, Oscar Albert: «Den nyere lokalhistoriske forskning» i ''Norsk historisk Videnskab i femti år 1869-1919, utgitt av Den norske historiske forening til dens femti-års-dag 21. desember 1919''. Kristiania 1920. | |||
* Reinton, Lars: «Den lokalhistoriske rørsla og den moderne bygdehistorie 1900-1920», i ''Lokal historie i forskning og kulturarbeid gjennom 200 år'', Universitetsforlaget 1970: s. 33-53.{{bokhylla|NBN:no-nb_digibok_2008052104006}} | |||
*Skrede, P.M. «Jacob Aaland», i ''Årbok for Nordfjord'', Sandane 1965. | *Skrede, P.M. «Jacob Aaland», i ''Årbok for Nordfjord'', Sandane 1965. | ||
*Tvinnereim, Jon: «Bygdesogepioneren Jacob Aaland», i ''Sogeskrift for Eid'' 1999. | *Tvinnereim, Jon: «Bygdesogepioneren Jacob Aaland», i ''Sogeskrift for Eid'' 1999. | ||