Kjeldearkiv:1898-01-03 Brev frå Kleiven til Prestgard: Forskjell mellom sideversjoner

| dato          =

| sted          =

| nummer        =

| oppbevaring  =  

Joli og joleturingi er godt og væl over att denne gongen, au, og idag byrja eg med havrelefsa og striskjurta, for eg hev stræva med aa kvitta gamal brevskuld i heile dag. Ola Austrem hev ikkje faat brev fraa meg paa 2 aar hjelp ikkje han paa den tidi hev skrive 3 brev aat meg – jau idag fullførde eg eit brev aat honom som eg halvskreiv den 3die Mai isomar var!

Eg tala um joleturing og den hev da gaat for seg i sorperoi her paa Kleiven “for min angaaende del”, som smeden uppi Hovda sa – legje heime heile helgi, lese joleliteratur og fare emna paa ei brevsending fraa Vaagaa aat “Den 17de Mai” – skulde mestsom vera ei vælkomsthelsing aat “Den syttande” medsama han kjem som dagblad. Ja er det ikkje storvegjes kor det gaar framtil med maalsaki her heime no, du; kven kunde drøymt um, at 5te aargangen av “Den 17de Mai” skulde koma som dagblad! Eg gjorde det ikkje og so var det vist med fleire. Ungdomen held paa samlar seg kring maalsaki landet rundt sonær som Gudbrandsdølerne, dei eig korkje forfattarar eller sans for norsk maal – me vert nett liggjande bakfor fordi me er so “tungrumpede” som Bjørnson so raakande sa um oss ein gong.

Jau valgi greidde me ypperlegt, ikkje eingong dei godtrugnaste av vinstre hadde venta seg eit slikt gjildt utfall; me vert no kvitt baade flaggsaki og “stemmeretten” av valprogramme til næste val og det letnar ikkje so lite med di. Korleis røysteretten vert skipa, um han vert aalmenn eller etter “det Daa-Sørensenske”<ref>Ludvig Daae og Aimar Sørenssen foreslo at alle som betalte skatt, skulle få stemmerett. Framlegget vart reist første gongen i 1869.</ref>, det tør ikkje eg ha nokor meining um. Det skulde sjølsagt vera grei skuring naar tingfleirtale er valt paa aalmenn røysterett, men eg kjenner meg ikkje heilt trygg. Du undrast paa dølerne, kva dei likar seg – aa, innast inne so trur eg nok dei kjende seg glade den dagen tinge kom berre med ein “sterk udvidelse” og med den voni i bakhand trur eg det er, at dei so viljuge hev vore med aa valt paa vinstres valprogram ved baae dei siste vali.

Som du truleg saag var eg valmann ihaust, ikkje fordi eg er “populær”, men fordi det støytte fleire tilhøve ihop som gjorde det lettar aa samle seg um meg en um Ola Blessom. Du saag fulla, at eg var nemnt som tingmannsemne au; det var no elles berre vaas, for ikkje hev eg vore lagd for det arbeide førr og no langt mindre da eg meir og meir misser hugen til allt, som hev med politikk aa gjera. So eg vilde kome til aa kjennt meg svært ulykkeleg hadde det hendt, at dei hadde sett meg paa tingbenken. Paa den handi er eg glad av, at vale vart slikt, som det vart; ein annan ting er det, at [[Edvard Landheim|E. Landheim]] aldrig etter mi meining vert noko til kar, tyngdi i “repræsentasjonen” fraa Kristians amt no ligg i [[Erik Enge]], derum er det ingen tvil, han trur eg er ein gjild kar, som lite um senn vil faa eit ord aa seja derinne. Ein stø, grei og endefram bonde. Nei eg lengtar berre etter aa kunna verta skild med alle bygdaombud og istaden faa sopas skik paa utkoma, at eg kunde faa leggja meg for alvor i selen med desse vetle boklege arbeid eg hev fare aa emna paa no ein halv mannsalder snart. Men som det hev vore til no og enno er, kjem eg ingen veg – skissor og skildringor ligg i Mortensons kaos, paabyrja, halvferdige og mest ferdige um ein annan. Ifjor kom Hansliguten i “Syn og Segn” og so vidt eg hev høyrt vart han væl fagna – han greidde seg no ved aa gaa gjenom “censuren” hjaa honom Arne Kolbotten sjøl, ser du. No dette aaret skal eg til aa skrive “drag av skulesoga fraa Gudbrandsdalen” –: eit historiskt oversjaa over utviklingi av folkeskulen fraa reformasjonen, so nedskriv um fleire gamle skulmestare og skulen deres. Herunder kjem ei lang skildring av Hans Pillarviken og prost Krag. Aat desse siste hev eg mykje gjildt vyrkje som eg hev faatt hjaa Paal Haugen mesta etter honom sjøl, men mangt etter brørom hans Imbert og Frik Hougen. For di historiske hev eg gjort noko “kildestudier” og laant ut visitasbøker o. m. sl. fraa universitetsboksamlingi. Eg hev lagt mykje arbeid paa desse “dragi” og er eg mann for aa setja det heile godt i stil, skal det verta bra saker um eg sjøl skulde vaage aa seja det. Eg skal elles ha bra betaling au for det; “Syn og segn” skal gje 2 kronor sida og “Gudbrandsdølen” som skal ha det etter S. og S. skal gje kr. 1,50, altso etter 54 kr. arket. Vonleg vil stykkje koma paa millom 5 og 6 ark i alt; eg skal just no i desse dagom skrive ferdig fyrste bolken so han kan koma i fyrste numre paa dette aare av S. o. S. Av andre ting eg hev under arbeid kan eg nemna “Umkring aaren”<ref>Førebels tittel på stoffet som i bokform vart heitande ''I Heimegrendi. Minne fraa Seksti-Aarom'' (1908). Andre mellombels titlar var ''I Kveldsetun'' og ''Umkring Skorstein'' (el. ''Aaren'').</ref>, fortelljingor etter honom far fraa fjell og fyru um skytteri og fehandlarliv fortalde i kveldstundom heime mea eg var smaagut og i den tidi det var ferdmannskvile heime, førr altso, førr den nye vegen vart bygd uppigjenom Ottdalen i 1862 – eg fær med det sama høve til aa maala fleire drag av ferdmannslivet og skildra Lystringar, saukjøparar, sildhandlarar, kramkarar, skeibindarsvenskar og positivspilarar. Nokk vyrkje, ser du, og ikkje so verst vyrkje heller, kan eg berre ein gong verta ferdig med det.

Men istadenfor aa arbeide paa dette, som eg hev beste hugen til lyt eg attaat alle dei “hverv” og ombud eg er velsigna med likesom freiste aa halde ein leveveg au, ser du. No hev eg freista noko av kvart til eg endeleg hev stadna med di, at eg vil vera hotelvert! Burti Bøneslii, da skjønar du, for somargjester i turisttidi. Du veit fulla at eg førr hev gjort nokre smaae forsøk med desse, men no isomar, fyrste somaren bana gjekk aat Sell, var det slikt spurlag etter husrom, at eg kunde ikkje ta imot det halve. Eg hadde 7 faste gjester i 5–6 viker og nokre til for kortare tid; Bøneslii likte dei svært godt og raadde meg til aa byggje – allt no i helgi fekk eg forlydning fraa ein Kristianiahuslyd paa 5 menneskjor<ref>Truleg Hans Dedekam med foreldre og sysken.</ref> um rom paa sætri til somaren – den eine av deim var hjaa meg i 94.<ref>Feil for 1893. Kleiven hadde ingen sommargjester i 1894, sjå s. 00.</ref>