Skribenter
96 159
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| Linje 2: | Linje 2: | ||
{{thumb|Kristofer Uppdal 1901.jpg|Kristofer Uppdal i 1901.|Ukjend}} | {{thumb|Kristofer Uppdal 1901.jpg|Kristofer Uppdal i 1901.|Ukjend}} | ||
{{thumb|1. mai 2008.JPG|1. mai-markering ved bysta av Kristofer Uppdal ved Steinkjerelva.|Gunnar Kristiansen|2008}} | {{thumb|1. mai 2008.JPG|1. mai-markering ved bysta av Kristofer Uppdal ved Steinkjerelva.|Gunnar Kristiansen|2008}} | ||
'''[[Kristofer Uppdal (1878–1961)|Kristofer Uppdal]]''' (fødd 19. | '''[[Kristofer Uppdal (1878–1961)|Kristofer Uppdal]]''' (fødd 19. februar 1878 i [[Beitstad]], død 26. desember 1961 i [[Oppdal]]) var forfattar. Han sto bak det store romanverket ''Dansen gjenom skuggeheimen'', utgjeve mellom 1911 og 1924. Han reknast gjennom dette verket og gjennom sine dikt som ein nyskapar og ein av dei som førde modernismen inn i norsk litteratur. Saman med [[Olav Duun]] nemnast han òg som ein fornyar av [[nynorsk]] skriftspråk. | ||
==Slekt og familie== | ==Slekt og familie== | ||
| Linje 18: | Linje 18: | ||
Han fekk eit stipend så han kunne reise ut av landet, og i 1913–1914 budde han med kona i [[Tyskland]]. Attende i Noreg vart han vikar for redaktøren i ''[[For Bygd og By]]'', og frå 1917 til 1925 var han litteraturkritikar i ''[[Den 17de Mai]]''. Han haldt fram med romansyklusen, som innan 1924 var oppe i ti band. De tre eldste banda vart omskrive og gitt ut på ny. Han gjekk bort frå å skrive på dialekt, og gjekk over til nynorsknormalen. Han var ein tid talsmann for [[høgnorsk]], men gjekk seinare dels attende til å skrive på dialekt. | Han fekk eit stipend så han kunne reise ut av landet, og i 1913–1914 budde han med kona i [[Tyskland]]. Attende i Noreg vart han vikar for redaktøren i ''[[For Bygd og By]]'', og frå 1917 til 1925 var han litteraturkritikar i ''[[Den 17de Mai]]''. Han haldt fram med romansyklusen, som innan 1924 var oppe i ti band. De tre eldste banda vart omskrive og gitt ut på ny. Han gjekk bort frå å skrive på dialekt, og gjekk over til nynorsknormalen. Han var ein tid talsmann for [[høgnorsk]], men gjekk seinare dels attende til å skrive på dialekt. | ||
I 1923 ramla livet saman for familien. To små born døydde, og kona havna på | I 1923 ramla livet saman for familien. To små born døydde, og kona havna på psykiatisk sjukehus. Kristofer Uppdal klarte seg ei tid, men tre år seinare vart han først innlagt på ein psykiatrisk privatklinikk, og så var han på [[Gaustad sykehus]] i to år. Han kom i gong med å skrive att, og med hjelp frå [[Oskar Braaten]] og [[Olav Dalgard]] kom han seg ut frå sjukehuset. Han fekk eit nytt stipend og kunne reise utanlands ei tid. Ei sak om diktarløn frå Staten vart røysta ned på [[Stortinget]] fleire gonger, og først i 1939 fekk han den. Han skriv fleire nye verk i tida etter 1930. | ||
Etter at kona døydde i 1936 flytte han frå Oslo til [[Folldal kommune|Folldal]] I 1947 flytte han så vidare til [[Oppdal]], der han budde resten av livet. Han døydde av hjerneblødning i heimen 2. juledag 1961. | Etter at kona døydde i 1936 flytte han frå Oslo til [[Folldal kommune|Folldal]] I 1947 flytte han så vidare til [[Oppdal]], der han budde resten av livet. Han døydde av hjerneblødning i heimen 2. juledag 1961. | ||