276 671
redigeringer
m
Robot: Endrer mal: Thumb høyre
(Utbygging) |
m (Robot: Endrer mal: Thumb høyre) |
||
| (6 mellomliggende versjoner av 3 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 11: | Linje 11: | ||
| sokn = Skjåk | | sokn = Skjåk | ||
| kommune = Skjåk | | kommune = Skjåk | ||
| fylke = | | fylke = [[Innlandet fylke|Innlandet]] | ||
| gnr = 27/2 og 28/1. | | gnr = 27/2 og 28/1. | ||
| bnr = | | bnr = | ||
| Linje 20: | Linje 20: | ||
| postnr = | | postnr = | ||
}} | }} | ||
<onlyinclude>{{ | <onlyinclude>{{Thumb|Nord i Lund 2009.jpg|Garden sett frå sør mot nord. I bakgrunnen, på andre sida av Ottaelva, Bispberget.|H.P. Hosar|2009}} | ||
'''[[Nord i Lund (Skjåk)|Nord i Lund]]''' er ein gard i [[Skjåk kommune]]. Den ligg sentralt i [[Lundagrenda (Skjåk)|Lundagrenda]], og er etter lokale forhold ein nokså stor gard. Nåverande gardsbruk er danna av to nabobruk (Nord og Øvre), som vart samanslegne i 1888. Dei tilhøyrde kvar sin [[matrikkelgard]], høvesvis gnr. 27 «Tøfte nordre» og gnr. 28 «Lund nordre». Det er bakgrunnen for at Nord har to gardsnummer i dag. | '''[[Nord i Lund (Skjåk)|Nord i Lund]]''' er ein gard i [[Skjåk kommune]]. Den ligg sentralt i [[Lundagrenda (Skjåk)|Lundagrenda]], og er etter lokale forhold ein nokså stor gard. Nåverande gardsbruk er danna av to nabobruk (Nord og Øvre), som vart samanslegne i 1888. Dei tilhøyrde kvar sin [[matrikkelgard]], høvesvis gnr. 27 «Tøfte nordre» og gnr. 28 «Lund nordre». Det er bakgrunnen for at Nord har to gardsnummer i dag. | ||
| Linje 30: | Linje 30: | ||
== Opphavet == | == Opphavet == | ||
I 1660-åra er det i matriklar og skattelister opplista fire gardar med namnet Lund, som litt seinare blir nummererte frå 93-96, og ved å følgje desse nummera framover i kjeldene, ser vi at Nord har høyrt innunder matrikkelnummer 95. Denne matrikkelgarden er delt i to bruk alt frå 1660-åra eller før, og vi kan rekne med at Nord er det eine av desse | I 1660-åra er det i matriklar og skattelister opplista fire gardar med namnet Lund, som litt seinare blir nummererte frå 93-96, og ved å følgje desse nummera framover i kjeldene, ser vi at Nord har høyrt innunder matrikkelnummer 95. Denne matrikkelgarden er delt i to bruk alt frå 1660-åra eller før, og vi kan rekne med at Nord er det eine av desse. Det andre må vere nåverande gnr. 27/1 (Nørdre) Tøfte. I kjelder frå 1661, 1668 og 1713 heiter dei to brukarane på matrikkelnummer 95 Eilev og Gullik, utan at vi kan avgjere kven av dei som dreiv Nord. | ||
{{ | {{Thumb|Skjaak Nord 2012 d.jpg|Dei gamle husa: stabbur og våning, bygde på 1800-talet. | ||
Bakarst skimtar ein det nåverande våningshuset bygt i 1937. |H.P.Hosar 2012 | Bakarst skimtar ein det nåverande våningshuset bygt i 1937. |[[H.P. Hosar]]|2012}} | ||
Frå og med den såkalla [[Matrikkelen 1723|prøvematrikkelen 1723]] kan vi med stor visse følgje historia til bruket Nord med [[matrikkelskyld]] 9 [[Hud|skinn]]. På det tidspunktet blir garden skildra som «letvunden, Jordarten noget frostlendt og uvis til Korn». Utsånaden er sett til to [[Leksikon:Tønner|tønner]] bygg, og høyavlinga til 11 lass. Garden har seter, god hamning og skog til brensel og gjerdefang. Husdyrbesetninga består av ein hest, sju storfe, 20 sauer og seks geiter. | |||
Frå og med den såkalla [[Matrikkelen 1723|prøvematrikkelen 1723]] kan vi med stor visse følgje historia til bruket Nord med [[matrikkelskyld]] 9 [[Hud|skinn]]. På det tidspunktet blir garden skildra som «letvunden, Jordarten noget frostlendt og uvis til Korn». Utsånaden er sett til to [[Leksikon:Tønner|tønner]] bygg, og høyavlinga til 11 lass. Garden har seter, god hamning og skog til brensel og gjerdefang. Husdyrbesetninga | |||
Oppsitjaren på garden i 1723 heiter Pål Olsen, men han er leiglending under ein annan mann i bygda, nemleg Jakob Pedersen Forberg som eig heile gardsbruket. | Oppsitjaren på garden i 1723 heiter Pål Olsen, men han er leiglending under ein annan mann i bygda, nemleg Jakob Pedersen Forberg som eig heile gardsbruket. | ||
| Linje 52: | Linje 45: | ||
'''Ca. 1742 ca. 1775 | '''Ca. 1742 ca. 1775 ''' | ||
*Torø Jakobsdt. Lund (død etter 1749) og Sevald Hansen (1715-1745). | *Torø Jakobsdt. Lund (død etter 1749) og Sevald Hansen (1715-1745). | ||
:Torø Jakobsdt. og Sevald Hansen gifta seg 6. desember 1742. Han kom frå [[Uppigard Dagsgard]] og er omtala i kyrkjeboka som «Soldat Sævald Hansen». Brura er nemnt som Torø Jacobsdaatter Lund, og det kan tyde på at ho var odelsarving til garden. Det er tenkjeleg at ho vardotter til han som åtte garden i 1723, Jacob Pedersen Forberg. | :Torø Jakobsdt. og Sevald Hansen gifta seg 6. desember 1742. Han kom frå [[Uppigard Dagsgard]] og er omtala i kyrkjeboka som «Soldat Sævald Hansen». Brura er nemnt som Torø Jacobsdaatter Lund, og det kan tyde på at ho var odelsarving til garden. Det er tenkjeleg at ho vardotter til han som åtte garden i 1723, Jacob Pedersen Forberg. | ||
| Linje 106: | Linje 99: | ||
#Oleanna (fødd 26. september 1878). | #Oleanna (fødd 26. september 1878). | ||
{{ | {{Thumb|Nord, Per og Live.jpg|Per og Livø Lund, brukarar i Nord 1888-1911.|[[Kristian Stakston]].}} | ||
'''1888-1911''' | '''1888-1911''' | ||
*Per Toresen Lund (fødd 13. februar 1850, død 24. august 1932), gift 23. | *Per Toresen Lund (fødd 13. februar 1850, død 24. august 1932), gift 23. november 1871 med Livø Olsdt. Dagsgard (fødd 8. januar 1852, død 4. april 1924). Dette paret hadde vore brukarar på nabogarden Øvre sidan 1873. Dei kjøpte Nord i 1888 og slo saman dei to gardane. Tunet på Øvre vart nedlagt, og familien flytta inn i Nord. | ||
:Born: | :Born: | ||
#Marit (fødd 8. august 1872, død 1873). | #Marit (fødd 8. august 1872, død 1873). | ||
| Linje 136: | Linje 129: | ||
'''1953-2001''' | '''1953-2001''' | ||
*Trygve Alfred Lund (fødd 16. august 1924, død | *Trygve Alfred Lund (fødd 16. august 1924, død 3. juni 2009), ugift. | ||
'''2001-''' | '''2001-''' | ||
*Lars Olav Lund (fødd 9. april 1982) | *Lars Olav Lund (fødd 9. april 1982) | ||
== Setrer og anna tilliggjande == | |||
Nord har seter i [[Lundadalen]], både ved Heimaste og Ytste seterstulen der, og dessutan på [[Brennsetra]] ved [[Liavatnet]]. I Lundadalen ligg det også fleire skogteigar som høyrer garden til. Nord har 1,5 huder eigarrett i [[Skjåk Almenning]]. | |||
== Husmannsplassar og utskilde bruk == | |||
Under 27/2 Nord | |||
* Larskvea (gnr. 27/3 og 26/3) utskilt 1858 | |||
* Permoen (27/6) 1909 <ref>[http://www.arkivverket.no/URN:NBN:no-a1450-tl20061204320256.jpg Panteboka]</ref> | |||
Under 28/1 Øvre | |||
*Horten (gnr. 28/2) utskilt 1854. | |||
*Larsmoen (gnr. 28/6) utskilt 1909. | |||
*Skriu (gnr. 28/7) utskilt 1909. | |||
== Referansar == | == Referansar == | ||
<references/> | <references/> | ||
== Kjelder og litteratur == | == Kjelder og litteratur == | ||
*[http://arkivverket.no/URN:db_read/db/35477/84/ Matrikkelen 1838] (Tøfte nordre, Lund Nordre) | *[http://arkivverket.no/URN:db_read/db/35477/84/ Matrikkelen 1838] (Tøfte nordre, Lund Nordre) | ||
*[http://www.rhd.uit.no/matrikkel/matrikkel.aspx Matrikkelen 1886.] (Søk på gardsnamna Tøfte nordre, Lund nordre – båe i «Skiaaker».) | *[http://www.rhd.uit.no/matrikkel/matrikkel.aspx Matrikkelen 1886.] (Søk på gardsnamna Tøfte nordre, Lund nordre – båe i «Skiaaker».) | ||
*''Ættebok for Skjåk''. Utg. Skjåk historielag, 1946-[1993?]. | |||
**Band 1. H. H. Neumann og Erling Bruheim: ''Skjaaks slægter. Alfabetisk ordnet efter gaardsnavnene''. 1946. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2010062906008}}. | |||
**Band 2. Anna Bruheim og Erling Bruheim: [ingen tittel]. [1969]. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2014093008038}}. | |||
**''Særtrykk til Ættebok for Skjåk'' (tillegg til band 2). [1993?]. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2009031604041}}. | |||
[[Kategori:Garder]] | [[Kategori:Garder]] | ||
[[Kategori:Skjåk kommune]] | [[Kategori:Skjåk kommune]] | ||
{{F2}} | {{F2}} | ||
{{nn}} | |||