Veiledere, Administratorer
9 134
redigeringer
Utbygging
(Bilete) |
(Utbygging) |
||
| Linje 119: | Linje 119: | ||
== Forfattarskapet == | == Forfattarskapet == | ||
Aukrust rokk å gje ut berre to diktsamlingar før han døydde, ''Himmelvarden'' (1916) og ''Hamar i Hellom'' (1926). Han hadde nesten ferdig ei tredje samling, som vart utgjeve posthumt ved Gudrun Aukrust og Jens Lindberg, ''Solrenning'' (1930). Året etter Solrenning gav dei same ut ei samling av etterlatte og til dels tidlegare publiserte dikt som dei kalla ''Norske Terningar'' 1931. I tekstsamlinga ''Skaldespor'' ved Leif Mæhle (1965) er det attgjeve fleire tidlegare utrykte dikt, og ein del av desse kom med i den nye utgåva av ''Dikt i samling'' 1967. | Aukrust rokk å gje ut berre to diktsamlingar før han døydde, ''Himmelvarden'' (1916) og ''Hamar i Hellom'' (1926). Han hadde nesten ferdig ei tredje samling, som vart utgjeve posthumt ved Gudrun Aukrust og Jens Lindberg, ''Solrenning'' (1930). Året etter Solrenning gav dei same ut ei samling av etterlatte og til dels tidlegare publiserte dikt som dei kalla ''Norske Terningar'' 1931. I tekstsamlinga ''Skaldespor'' ved Leif Mæhle (1965) er det attgjeve fleire tidlegare utrykte dikt, og ein del av desse kom med i den nye utgåva av ''Dikt i samling'' 1967. | ||
| Linje 144: | Linje 143: | ||
:Og då det ser ut til at skald frå fyrst av er eit gamalt namn på prest, på den som var millommann mellom folket og dei religiøse mysterier, so skulde altso grunntydingi av ordet skald verta: den som merkar seg, den som gjev gaum etter viljen åt gudane, den som tek imot og tolkar for oss dei guddomelege krefter, den himmelske visdom. | :Og då det ser ut til at skald frå fyrst av er eit gamalt namn på prest, på den som var millommann mellom folket og dei religiøse mysterier, so skulde altso grunntydingi av ordet skald verta: den som merkar seg, den som gjev gaum etter viljen åt gudane, den som tek imot og tolkar for oss dei guddomelege krefter, den himmelske visdom. | ||
Våren 1915 hadde Aukrust ei skilsetjande oppleving av religiøst-ekstatisk karakter, ei forklårande bortrykking som gjorde han enn meir overtydd over sitt skaldekall. Hendinga er | Våren 1915 hadde Aukrust ei skilsetjande oppleving av religiøst-ekstatisk karakter, ei forklårande bortrykking som gjorde han enn meir overtydd over sitt skaldekall. Hendinga er forsøkt formidla i det store diktet «Still meg ei storvengja sorg overskygde» frå Solrenning. Innsikt i mysteriet blir mellom anna uttrykt i desse strofene: | ||
[...] | [...] | ||
| Linje 175: | Linje 174: | ||
=== Prosa === | === Prosa === | ||
Aukrust nytta ikkje prosa i sin skjønnlitterære produksjon. Den prosaen han har late etter seg, er nokre artiklar i aviser og tidsskrift og manuskript til talar som har vorte trykte dels i samtida, men mest i ettertid. Dessutan ligg er det bevart mange brev frå Aukrusts hand, og ein del av desse er også utgjevne i ettertid, i Skaldespor (1965). Aukrusts prosa er essayistisk i forma. Ein vil vegre seg mot å kalle det sakprosa, om ein med det meiner utgreiande, analytiske og argumenterande framstillingar av eit emne. Også Olav Aukrusts prosa er skriven med poesiens verkeråder. | Aukrust nytta ikkje prosa i sin skjønnlitterære produksjon. Den prosaen han har late etter seg, er nokre artiklar i aviser og tidsskrift og manuskript til talar som har vorte trykte dels i samtida, men mest i ettertid. Dessutan ligg er det bevart mange brev frå Aukrusts hand, og ein del av desse er også utgjevne i ettertid, i Skaldespor (1965). Aukrusts prosa er essayistisk i forma. Ein vil vegre seg mot å kalle det sakprosa, om ein med det meiner utgreiande, analytiske og argumenterande framstillingar av eit emne. Også Olav Aukrusts prosa er skriven med poesiens verkeråder. | ||
Den fyrste offentlege ytringa på prent frå Olav Aukrusts hand var ein artikkel i Den 17de Mai i 1907. Artikkelen, som vakte åtgaum, hadde tittelen «Vaart maal», eit forsvar for målsaka som retta seg direkte mot Bjørnstjerne Bjørnsons stilling for riksmålet. Emna for både artiklane og dei trykte talane er mest om mål og norskdom, om folkehøgskulen, om «åndeleg røyndom», olsok og dessutan hyllande omtaler av Wergeland, Bjørnson og andre som Aukrust følte at han stod i gjeld til. Den samla prosaproduksjonen er 12 avis/tidsskriftsartiklar og 18 trykte talar (attgjevne i Skaldespor). Det finst fleire utrykte talemanuskript og anna i dei etterlatne papira etter diktaren. | |||
== Olsok og Olavs-kultus == | == Olsok og Olavs-kultus == | ||