Veiledere, Administratorer
114 951
redigeringer
m
Teksterstatting – «[[kategori:» til «[[Kategori:»
m (→Bibliografi) |
m (Teksterstatting – «[[kategori:» til «[[Kategori:») |
||
| (3 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>{{thumb|Unge Karin og Olav Sletto BF-fotomontasje.jpg|Olav og Karin Sletto. Fotomontasje: Bjørn Furuseth, Hol | <onlyinclude>{{thumb|Unge Karin og Olav Sletto BF-fotomontasje.jpg|Olav og Karin Sletto.<br><small>Fotomontasje: Bjørn Furuseth, [[Hol bygdearkiv]].</small>}} | ||
'''[[Olav Sletto]]''' (fødd 21. juni 1886 i Holet, død 24. oktober 1963 på [[Geilo]] i [[Hallingdal]]) var | '''[[Olav Sletto]]''' (fødd 21. juni 1886 i Holet, [[Hol kommune|Hol]], død 24. oktober 1963 på [[Geilo]] i [[Hallingdal]]) var forfattar. Sletto debuterte i 1908 med romanen ''Dei gamle''. Han blir særleg hugsa for den [[mytologi]]ske syklusen om [[Loke]] (1915–1918), dei historiske romanane sine frå kyrkjehistoria (1920–1924) og den historiske romansyklusen ''Soga um Røgnaldfolket'' (1943–1946). Olver-syklusen (1954–1956) er delvis sjølvbiografisk. Per-bøkene (1939–1942) er rekna blant dei finaste skildringane av barndom og oppvekst i norsk litteratur. Som stilist var Olav Sletto makalaus. </onlyinclude> | ||
==Bakgrunn== | ==Bakgrunn== | ||
Mor til Olav Sletto var Anne Jensdotter Sletto, 19 år gammal og ugift då han vart fødd i 1886. Ifølgje eit seigliva rykte skulle faren vera [[Bjørnstjerne Bjørnson]], men Bjørnson var i Paris då barnet vart unnfanga og dermed ute av bildet. Ei anna moglegheit vart [[Erling Bjørnson|Erling]], yngste sonen til Bjørnstjerne. Eva Almhjell har skrive om mor til Olav Sletto og går mellom anna gjennom farskapsspørsmålet i boka ''Anne Sletto. Eit kvinneportrett'', Boksmia 2015. Påstanden om Bjørnson-blod i Olav Slettos årer er avvist av lokalhistorikarar tidlegare<ref>«[http://www.olavslettoselskapet.no/om.php Olav Sletto, ein gåtefull diktar]» av Kåre Olav Solhjell hjå Olav Sletto-selskapet.</ref>. Men såvel Anne, som sonen Olav, var meistrar i å gjera seg gåtefulle. Den som står skriven som far i kyrkjeboka i Hol, er Johannes Kristianson Lundeby (1862-1900) frå Sande i Vestfold. | Mor til Olav Sletto var [[Anne Jensdotter Sletto (1867–1946)|Anne Jensdotter Sletto]], 19 år gammal og ugift då han vart fødd i 1886. Ifølgje eit seigliva rykte skulle faren vera [[Bjørnstjerne Bjørnson]], men Bjørnson var i Paris då barnet vart unnfanga og dermed ute av bildet. Ei anna moglegheit vart [[Erling Bjørnson|Erling]], yngste sonen til Bjørnstjerne. Eva Almhjell har skrive om mor til Olav Sletto og går mellom anna gjennom farskapsspørsmålet i boka ''Anne Sletto. Eit kvinneportrett'', Boksmia 2015. Påstanden om Bjørnson-blod i Olav Slettos årer er avvist av lokalhistorikarar tidlegare<ref>«[http://www.olavslettoselskapet.no/om.php Olav Sletto, ein gåtefull diktar]» av Kåre Olav Solhjell hjå Olav Sletto-selskapet.</ref>. Men såvel Anne, som sonen Olav, var meistrar i å gjera seg gåtefulle. Den som står skriven som far i kyrkjeboka i Hol, er Johannes Kristianson Lundeby (1862-1900) frå Sande i Vestfold. | ||
==Liv== | ==Liv== | ||
| Linje 9: | Linje 9: | ||
{{thumb|Sletto 2019. EA.jpg|Garden Sletto, der Olav vaks opp.|Eva Almhjell|2019}} | {{thumb|Sletto 2019. EA.jpg|Garden Sletto, der Olav vaks opp.|Eva Almhjell|2019}} | ||
Olav Sletto voks opp hjå besteforeldra i Sletto. Han var ein gløgg gut, og gode menn i Hol kosta på han høgare utdanning. I 1902-03 gjekk han på folkehøgskule på [[Voss]] og i 1907 tok han eksamen ved lærarskulen på [[Notodden]]. Der trefte han Karin Bryde, dotter av reiaren [[Johan Mauritz Bryde (1830–1899)|Johan Mauritz Bryde]] (1830–1899) frå Sandefjord, som han seinare gifta seg med. Paret slo seg frå fyrst av ned i [[Vollen (Asker)|Vollen]] i [[Asker kommune|Asker]] (1912-1917), der familien Bryde hadde sin landstad. Huset dei sette seg opp fekk namnet Vesleheimen. Paret fekk fire barn. Tre av dei kom til i Vollen, den fjerde vart født på [[Fiskum]]. Dei fire var: [[Eva Sletto|Eva]] (6.9.1912-7.3.2006), Randi (8.1.1914-17.7.2002), Bjørn (12.3.1915-18.12.1962) og Irene (15.11.1919-31.3.2013). Olav Sletto var ferdatalar for Noregs Ungdomslag 1910-1916. I desse åra gjorde han meir enn 70 taleferder. 1917-1923 var Sletto lærar ved Buskerud folkehøgskole, og frå 1923-1942 var han styrar ved Romerike folkehøgskole, seinare Romerike ungdomsskole. Under krigen budde han og kona på Bingen gard i Sørum. Etter krigen flytta han heim til Hol kommune (Geilo), der han døydde i 1963. </onlyinclude> | Olav Sletto voks opp hjå besteforeldra i Sletto. Han var ein gløgg gut, og gode menn i Hol kosta på han høgare utdanning. I 1902-03 gjekk han på folkehøgskule på [[Voss]] og i 1907 tok han eksamen ved lærarskulen på [[Notodden]]. Der trefte han Karin Bryde, dotter av reiaren [[Johan Mauritz Bryde (1830–1899)|Johan Mauritz Bryde]] (1830–1899) frå Sandefjord, som han seinare gifta seg med. Paret slo seg frå fyrst av ned i [[Vollen (Asker)|Vollen]] i [[Asker kommune|Asker]] (1912-1917), der familien Bryde hadde sin landstad. Huset dei sette seg opp fekk namnet Vesleheimen. Paret fekk fire barn. Tre av dei kom til i Vollen, den fjerde vart født på [[Fiskum]]. Dei fire var: [[Eva Sletto|Eva]] (6.9.1912-7.3.2006), Randi (8.1.1914-17.7.2002), Bjørn (12.3.1915-18.12.1962) og Irene (15.11.1919-31.3.2013). Olav Sletto var ferdatalar for Noregs Ungdomslag 1910-1916. I desse åra gjorde han meir enn 70 taleferder. 1917-1923 var Sletto lærar ved Buskerud folkehøgskole, og frå 1923-1942 var han styrar ved Romerike folkehøgskole, seinare Romerike ungdomsskole. Under krigen budde han og kona på Bingen gard i Sørum. Etter krigen flytta han heim til Hol kommune (Geilo), der han døydde i 1963. </onlyinclude> | ||
=== Olav Sletto og folkehøgskulen === | === Olav Sletto og folkehøgskulen === | ||
| Linje 78: | Linje 79: | ||
Olav Sletto ga ut i alt 44 bøker. Alle bøkene er tilgjengelege hos [[Nasjonalbiblioteket]]. | Olav Sletto ga ut i alt 44 bøker. Alle bøkene er tilgjengelege hos [[Nasjonalbiblioteket]]. | ||
== | == Utgjevingar == | ||
{{thumb|Olav Sletto annonse Norsk Tidend 1952 (2).jpg|Avisklipp frå ''Norsk Tidend'' 18. desember 1952: annonse for Olav Sletto sin "Tenaren" (frå 1913).}} | {{thumb|Olav Sletto annonse Norsk Tidend 1952 (2).jpg|Avisklipp frå ''Norsk Tidend'' 18. desember 1952: annonse for Olav Sletto sin "Tenaren" (frå 1913).}} | ||
*''Dei gamle'' (1908) | *''Dei gamle'' (1908) | ||
| Linje 131: | Linje 132: | ||
**''På Alderstun'' (1963) | **''På Alderstun'' (1963) | ||
==Referansar== | |||
<references /> | <references /> | ||
== | ==Kjelder og litteratur== | ||
*Almhjell, Eva og Jørn Øyrehagen Sunde: ''Anne Sletto''. ''Eit kvinneportrett.'' Utg. Boksmia. 2015. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2021072648051}}. | |||
*Austbø, Johan. ''Olav Sletto''. Utg. Olaf Norli. 1923. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2014092308105}}. | |||
*'' | *Dale, Johs og [[Lars Reinton]]: ''Ei bok om Olav Sletto''. Utg. Samlaget. 1966. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2007042001036}}. | ||
*'' | *{{hbr1-1|pf01036464001072|Olav Sletto}}. | ||
*{{WP-lenke|Olav Sletto|nn}} | |||
*Olav Sletto | |||
*[http://www.olavslettoselskapet.no/ Olav Sletto-selskapet] | *[http://www.olavslettoselskapet.no/ Olav Sletto-selskapet] | ||
*Olav Sletto-selskapet: [http://www.olavslettoselskapet.no/arshefter/ Årshefter 2002-2019]. | |||
*[https://www.nb.no/search?mediatype=b%C3%B8ker&name=%22Sletto,%20Olav%22 Digitaliserte bøker av Sletto] hjå [[Nasjonalbiblioteket]]. | |||
{{DEFAULTSORT:Sletto, Olav}} | {{DEFAULTSORT:Sletto, Olav}} | ||
[[Kategori:Personer]] | [[Kategori:Personer]] | ||
[[Kategori:Forfattere]] | [[Kategori:Forfattere]] | ||
[[Kategori:Hol kommune]] | [[Kategori:Hol kommune]] | ||
[[ | [[Kategori:Asker kommune]] | ||
[[ | [[Kategori:Vollen (Asker)]] | ||
[[Kategori:Fødsler i 1886]] | [[Kategori:Fødsler i 1886]] | ||
[[Kategori:Dødsfall i 1963]] | [[Kategori:Dødsfall i 1963]] | ||
{{nn}} | {{nn}} | ||