Olav Sletto: Forskjell mellom sideversjoner

Olav Sletto (vis kilde)

Sideversjonen fra 5. mar. 2019 kl. 16:15

1 901 byte lagt til , 5. mar. 2019

ingen redigeringsforklaring

Eva Almhjell

126

redigeringer

@@ Linje 1: / Linje 1: @@
-'''Olav Sletto''' {{levde|21. juni|1886|24. oktober|1963|Sletto, Olav|fødestad= i [[Hol kommune|Hol]]}} var ein norsk [[forfattar]].
+'''Olav Sletto''' (født 21. juni 1886 i Holet, død 24. oktober 1963 på Geilo - Hallingdal) var [[forfattar]]. Han debuterte i 1908 med boka "Dei gamle" og hausta stor fagnad. Boka vart forstått som heimstaddikting. Det var ikkje Olav Sletto nøgd med. Han ville ikkje vera heimstaddiktar, og fann ein annan sjanger.   Det vart fyrst eit drama, "Sanddal" (1910), med handling lagt til fjellbygda. Mottakinga var noko kjølegare enn den debutboka fekk, så då skifta han sjanger igjen. Han gjekk til norrøn og kristen mytologi og bygde opp sin eigen Loke-karakter, som var sett saman av jotun-, ås- og menneske-hått. Ingen forlag tok sjansen på å gi ut desse originale manusa, som etterkvart vart til fire bøker. Dei kom ut i åra 1915-1918, på Slettos private forlag, Ringen.  Kona, Karin Bryde, som kom frå ein rik reiarfamilie i Sandefjord, var til stor hjelp i så måte. Fram til 1939 kom det bøker med religiøst-historisk innhald frå Slettos hand. Fagnad hausta dei lite av, desse bøkene.  Rett før andre verdskrigen vende han heim att og skreiv dei fire bøkene om Per (Per Spegil, Per sjøl, Per Stavlang, Per Spelmann).  Dei var ein suksess. Han held fram med heimstaddiktinga i "Soga um Røgnaldfolket" (1943-1950), før han avslutta forfattarskapen sin med seks biografiske romanar om Olver. Han ga i alt 44 bøker.
 ==Bakgrunn==
@@ Linje 5: / Linje 5: @@
 ==Liv==
-Olav Sletto voks opp hjå besteforeldra i Sletto. Han var ein gløgg skulegut, og gode menn i Hol støtta han økonomisk, så han fekk høgre utdanning. I 1902-03 gjekk han på folkehøgskule på [[Voss]] og i 1907 tok han eksamen ved lærarskulen på [[Notodden]]. Han gifta seg hemmeleg og borgarleg med reiardottera Karin Bryde frå Sandefjord 27.7.1911. Dei slo seg frå fyrst av ned i Vollen i Asker (1912-1917). Der kom tre av barna deira til verda. 21. juni 1915 vart dei kyrkjeleg vidge, og samstundes vart dei tre eldste borna døypte (Eva, Randi og Bjørn).  Olav og Karin Sletto hadde til saman fire born: Eva (6.9.1912-7.3.2006), Randi (8.1.1914-17.7.2002), Bjørn (12.3.1915-18.12.1962) og Irene (15.11.1919-31.3.2013).
+Olav Sletto voks opp hjå besteforeldra i Sletto. Han var ein gløgg skulegut, og gode menn i Hol støtta han økonomisk, så han fekk høgre utdanning. I 1902-03 gjekk han på folkehøgskule på [[Voss]] og i 1907 tok han eksamen ved lærarskulen på [[Notodden]]. Han gifta seg hemmeleg og borgarleg med reiardottera Karin Bryde frå Sandefjord 27.7.1911. Dei slo seg frå fyrst av ned i Vollen i Asker (1912-1917). Der kom tre av barna deira til verda. 21. juni 1915 vart dei kyrkjeleg vidge, og samstundes vart dei tre eldste borna døypte (Eva, Randi og Bjørn).  Olav og Karin Sletto hadde til saman fire born: Eva (6.9.1912-7.3.2006), Randi (8.1.1914-17.7.2002), Bjørn (12.3.1915-18.12.1962) og Irene (15.11.1919-31.3.2013). Ho kom til på Fiskum.
 Fram til han i 1917 vart lærar ved [[Buskerud Folkehøgskole]] på [[Fiskum]], livnærte Sletto seg ved ulike lærarjobbar kombinert med taleferder. Det vart meir enn 70 av dei i perioden 1910-1917.  I 1923 vart han skulestyrar ved [[Romerike Folkehøgskole]] på [[Årnes]], ei stilling han hadde fram til skulen vart okkupert av tyske soldatar under [[Noreg under den andre verdskrigen|den andre verdskrigen]].
-Sletto fekk slag i 1941, og frå 1944 fekk han [[Uføretrygd|invalidepensjon]]. Han gav ut bøker under krigen og han takka ja då okkupasjonsmakta i 1940 innvilga han [[Statens kunstnarløn]].  For dette vart han etter krigen utestengd frå Den norske forfattarforening, og fekk ikkje gi ut bøker fyrste året etter krigen. I 1948 var medlemskapen igjen i orden. I 1946 flytta Olav og Karin Sletto til Geilo, Hol i Hallingdal.  Hol kommune ga han i 1950 årleg æresløn, og i 1960 fekk han igjen statens kunstnarløn.
+Sletto fekk slag i 1941, og frå 1944 fekk han [[Uføretrygd|invalidepensjon]]. Han gav ut bøker under krigen og han takka ja då okkupasjonsmakta i 1940 innvilga han [[Statens kunstnarløn]].  For dette vart han etter krigen utestengd frå Den norske forfattarforening, og fekk ikkje gi ut bøker fyrste året etter krigen. I 1948 var medlemskapen igjen i orden. I 1946 flytta Olav og Karin Sletto til Geilo, Hol i Hallingdal.  Hol kommune ga han i 1950 årleg æresløn (kr. 800), og i 1960 fekk han igjen statens kunstnarløn (kr. 9000 pr. år). 15. september 2018 var Olav Sletto ein av 17 forfattarar som fekk ei orsaking for den urettvise handsaminga i æresretten etter krigen av Den norske forfatterforening.
+Det er publisert fleire artiklar frå taleferdene til Olav Sletto (1912-1917) basert på brevvekslinga mellom Olav og kona Karin. Artiklane finst berre i elektronisk form og er publisert på nettstaden til Olav Sletto-selskapet. Volle-tida er også skildra i ein artikkel publisert i "Glimt fra Vollen. Årbok for Vollen historielag 2018". Fleire artiklar frå taleferdtida er også publisert i Olav Sletto-selskapet sine årshefter 2016-2019.
 ==Verk==
@@ Linje 21: / Linje 23: @@
 *''Smaaord'' (1912)
 *''Tenaren'' (1913)
-*''Um Tyskland (1914)
+*''Um Tyskland (1914) ''
 *''Loke-verket (1915–1918):''
 **''Loke''
@@ Linje 33: / Linje 35: @@
 *''Signum Christi'' (1923)
 *''Fatum'' (1924)
-*''Elveland (1924)
+*''Elveland (1924) ''
-*''Ambrosius-trilogien:
+*''Ambrosius-trilogien: ''
 **''Valet'' (1926)
 **''Primas'' (1927)
@@ Linje 41: / Linje 43: @@
 *''Glør'' (1930)
 *''Dagrit'' (1931)
-*''Gildet (1932)
+*''Gildet (1932) ''
 *''Odel'' – tre skodespel: ''Gamle Vehall'', ''Skrinet'', ''Flaum'' (1934)
 *''Domhuset'' – mysteriespel (1936)
-*''Per-bøkene:
+*''Per-bøkene: ''
 **''Per Spegil'' (1939)
 **''Per Sjøl'' (1940)
@@ Linje 84: / Linje 86: @@
 [[Kategori:Fødsler i 1886]]
 [[Kategori:Dødsfall i 1963]]
+<references />