Veiledere, Administratorer
9 134
redigeringer
Lenke
(lenkeretting) |
(Lenke) |
||
| Linje 2: | Linje 2: | ||
<onlyinclude>{{thumb høyre|Pål Kluften.jpg|Pål Kluften|Ukjent.}}'''[[Pål Kluften]]''' (fødd i [[Nord-Fron]] 16. november 1888, død i [[Ringebu]] 30. april 1942) var typograf, spelemann, folkemusikk- og folkeminnesamlar, diktar, journalist og arbeidarpolitikar. Han kombinerte sine sosialistiske haldningar med norskdomsstrev, og var blant dei framståande kulturpersonlegdomane som gjorde sitt for å legitimere målsaka i arbeidarrørsla. Hans verksemd var med på å fremje den massive [[Språkskiftet til nynorsk i Gudbrandsdalen|overgangen til nynorsk]] i [[Gudbrandsdalen]] i slutten av 1930-åra. </onlyinclude> Den tosidige ideologien hans har fått eit representativt lyrisk uttrykk i kvar sine av dei kanskje mest kjende songane hans: «Arbeidarmarsj» og «Dølamarsj». | <onlyinclude>{{thumb høyre|Pål Kluften.jpg|Pål Kluften|Ukjent.}}'''[[Pål Kluften]]''' (fødd i [[Nord-Fron]] 16. november 1888, død i [[Ringebu]] 30. april 1942) var typograf, spelemann, folkemusikk- og folkeminnesamlar, diktar, journalist og arbeidarpolitikar. Han kombinerte sine sosialistiske haldningar med norskdomsstrev, og var blant dei framståande kulturpersonlegdomane som gjorde sitt for å legitimere målsaka i arbeidarrørsla. Hans verksemd var med på å fremje den massive [[Språkskiftet til nynorsk i Gudbrandsdalen|overgangen til nynorsk]] i [[Gudbrandsdalen]] i slutten av 1930-åra. </onlyinclude> Den tosidige ideologien hans har fått eit representativt lyrisk uttrykk i kvar sine av dei kanskje mest kjende songane hans: «Arbeidarmarsj» og «Dølamarsj». | ||
Kluften er blant mykje anna kjend for å ha teke initiativ til Per Gynt-stemna på Vinstra, og for å ha ivra for å få ein historisk Per Gynt fram i lyset. | Kluften er blant mykje anna kjend for å ha teke initiativ til [[Per Gynt-stemna]] på [[Vinstra]], og for å ha ivra for å få ein historisk Per Gynt fram i lyset. | ||
== Bakgrunn == | == Bakgrunn == | ||
| Linje 15: | Linje 15: | ||
== Musikar og diktar == | == Musikar og diktar == | ||
Pål Kluften lærde å spele fele som smågut, og spela til dans lenge før han vart konfirmert. Felespelet og anna musikalsk verksemd vart ei hovudsak for han attåt boktrykkaryrket. Han vann premiar på mange kappleikar og heldt konsertar som samla mykje folk. Ved ein konsert på Hamar i 1921 var det 1100 menneske til stades. Han var i København og Stockholm, heldt foredrag og underheldt med felespelet. Frå 1915 spela han kvart år på den skandinaviske lærarstemna som lenge var eit fast innslag ved folkehøgskulen på Hundorp. | Pål Kluften lærde å spele fele som smågut, og spela til dans lenge før han vart konfirmert. Felespelet og anna musikalsk verksemd vart ei hovudsak for han attåt boktrykkaryrket. Han vann premiar på mange kappleikar og heldt konsertar som samla mykje folk. Ved ein konsert på Hamar i 1921 var det 1100 menneske til stades. Han var i København og Stockholm, heldt foredrag og underheldt med felespelet. Frå 1915 spela han kvart år på den skandinaviske lærarstemna som lenge var eit fast innslag ved [[Gudbrandsdalens folkehøgskule|folkehøgskulen på Hundorp]]. | ||
Han spela mykje tradisjonsmusikk, men komponerte også sjølv, og skreiv tekster til songar og marsjar som han stundom laga melodiane til sjølv, eller han brukte gamle bruremarsjar o.l. Særskilt kan nemnast «Dølamarsj» (Sjå Laugen strøymer stor og strid fraa Jotunfjellom ... dølan i dalom som eig og rår i gardom...), som han laga i 1918, og «Arbeidarmarsj» (Fram, fram det ljomar fraa fjell!...) som kom i 1924. | Han spela mykje tradisjonsmusikk, men komponerte også sjølv, og skreiv tekster til songar og marsjar som han stundom laga melodiane til sjølv, eller han brukte gamle bruremarsjar o.l. Særskilt kan nemnast «Dølamarsj» (Sjå Laugen strøymer stor og strid fraa Jotunfjellom ... dølan i dalom som eig og rår i gardom...), som han laga i 1918, og «Arbeidarmarsj» (Fram, fram det ljomar fraa fjell!...) som kom i 1924. | ||