Veiledere, Administratorer
114 950
redigeringer
Peder Jørgen Cloumann: Forskjell mellom sideversjoner
Hopp til navigering
Hopp til søk
{{nn}}
(Ny side: {{thumb|421 Eidsvollsmann, fut P.J. Clauman.jpg|Peder Jørgen Cloumann}} '''Peder Jørgen Cloumann''' (født 14. april 1747 i Strandebarm, død 18. desember 1817 ...) |
({{nn}}) |
||
| (6 mellomliggende versjoner av 3 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
{{thumb|421 Eidsvollsmann, fut P.J. Clauman.jpg|Peder Jørgen Cloumann}} | {{thumb|421 Eidsvollsmann, fut P.J. Clauman.jpg|Peder Jørgen Cloumann}} | ||
'''[[Peder Jørgen Cloumann]]''' ( | '''[[Peder Jørgen Cloumann]]''' (fødd [[14. april]] [[1747]] i [[Strandebarm]], død [[18. desember]] [[1817]] i [[Kviteseid]]) var fut i [[Øvre Telemarkens fogderi|Øvre Telemarken]] i nær fire tiår, og den eldste av [[eidsvollsmenn]]ene. Som fut arbeidde han for modernisering av jordbruket og kommunikasjonane i Øvre Telemark. | ||
Han var son av personellkapellan og seinare sokneprest [[Claus Pedersen Cloumann]] og kone Elisabeth Faye. I 1773 gifta han seg med Anna Sophie Paulsen, som var dotter til sorenskivar [[Henrich Jørgen Poulsen]]. Dei fekk tre born før ho døydde i 1786. Han gifta seg så i 1787 med Edel Ramshart, f. Poulsen, som var enke etter sorenskrivar [[Cort Caspar Ulrich Ramshart]] og syster til Cloumanns fyrste kone. Ho døydde allereie i 1789, og paret fekk ingen born. I 1805 gifta han seg for tredje gong, med Maren Pihl Mow, som var dotter til soknepresqt [[Gerhard von der Lith Mow]]. Han har ein del etterslekt i Norge og USA. | Han var son av personellkapellan og seinare sokneprest [[Claus Pedersen Cloumann]] og kone Elisabeth Faye. I 1773 gifta han seg med Anna Sophie Paulsen, som var dotter til sorenskivar [[Henrich Jørgen Poulsen]]. Dei fekk tre born før ho døydde i 1786. Han gifta seg så i 1787 med Edel Ramshart, f. Poulsen, som var enke etter sorenskrivar [[Cort Caspar Ulrich Ramshart]] og syster til Cloumanns fyrste kone. Ho døydde allereie i 1789, og paret fekk ingen born. I 1805 gifta han seg for tredje gong, med Maren Pihl Mow, som var dotter til soknepresqt [[Gerhard von der Lith Mow]]. Han har ein del etterslekt i Norge og USA. | ||
| Linje 6: | Linje 6: | ||
Peder Cloumann voks opp i [[Heddal]] i [[Telemark]], i dag i [[Notodden kommune]], der faren vart sokneprest i 1752. Han studerte i [[København]], og vart bacclaureat der i 1763. Han skilde seg frå andre studentar ved at han ikkje hadde [[latinskule]]n; han må ha fått undervisning av faren heime. Det ser ut til at han studerte jus, men han finst ikkje i protokollane over høgare eksamenar. I 1766 drog han heim til Noreg, og vart skrivar og fullmektig hos amtmannen i [[Bratsberg amt|Bratsberg]]. | Peder Cloumann voks opp i [[Heddal]] i [[Telemark]], i dag i [[Notodden kommune]], der faren vart sokneprest i 1752. Han studerte i [[København]], og vart bacclaureat der i 1763. Han skilde seg frå andre studentar ved at han ikkje hadde [[latinskule]]n; han må ha fått undervisning av faren heime. Det ser ut til at han studerte jus, men han finst ikkje i protokollane over høgare eksamenar. I 1766 drog han heim til Noreg, og vart skrivar og fullmektig hos amtmannen i [[Bratsberg amt|Bratsberg]]. | ||
Då futen i Øvre Telemark vart suspendert for underslag i 1772, søkte Cloumann om konstituering i embetet. Hans far kausjonerte for skattepengane, og Cloumann fekk embetet. Då den forrige futen vart dømd for underslaget i 1777 vart utnemninga av Cloumann stadfesta. Etter å ha budd i Heddal dei fyrste åra, flytta han i 1781 til Kviteseid, og vart den fyrste futen i Øvre Telemark som budde i embetsdistriktet. Forgjengarane hadde budd nær [[Skien]]. I 1783 fekk Cloumann tittelen justisråd. Han var flittig i tenesta, og hadde eit stort samfunnsengasjement. Særleg var han oppteke av jordbruket, der han ville ha betre krøteravl, import av livdyr, utgrøfting av myrer, gjødsling og [[vekselbruk]] og [[potet]]dyrking. Han dreiv sin eigen gard [[Moen (Kviteseid)|Moen]] som eit mønsterbruk. I 1785 opna han eit teglverk for å lage mur- og takstein, og etter dette vart tegl eit vanleg materiale i bygda. Han gjorde óg mykje for kommunikasjonane i Øvre Telemark, mellom anna gjennom bygginga av køyrevegen frå [[Tinnsjø]] over [[Gaustakneet]] til [[Hjartdal]], med fortsetjing til [[Seljord]] og Kviteseid. Han respekterte allmugen, og gav bort bøker til leseselskapet i bygda. I 1809 vart han lønna med utnemning til riddar av [[Dannebrogsordenen]]. I 1811 søkte han seg friteken frå embetet på grunn av alderen, og han fekk då avskil med full løn. | |||
I 1814 vart han valmann frå [[Kviteseid prestegjeld]] ved [[val til Riksforsamlinga 1814 i Kviteseid|valet i prestegjeldet]]. På [[val til Riksforsamlinga 1814 i Bratsberg amt|amtsforsamlinga]] vart han vald til andre representant frå amtet. Han var då 67 år gamal, og den eldste av representantane. Han stemte med [[foreningspartiet]], men hadde ikkje nokon aktiv rolle i forhandlingane. | I 1814 vart han valmann frå [[Kviteseid prestegjeld]] ved [[val til Riksforsamlinga 1814 i Kviteseid|valet i prestegjeldet]]. På [[val til Riksforsamlinga 1814 i Bratsberg amt|amtsforsamlinga]] vart han vald til andre representant frå amtet. Han var då 67 år gamal, og den eldste av representantane. Han stemte med [[foreningspartiet]], men hadde ikkje nokon aktiv rolle i forhandlingane. | ||
Han døydde i Kviteseid den 18. desember 1817<ref>[http://www.arkivverket.no/URN:kb_read?idx_kildeid=7986&idx_id=7986&uid=ny&idx_side=-102 Telemark fylke, Kviteseid i Kviteseid, Ministerialbok nr. I 5 (1815-1836), Døde og begravede 1817-1819, side 100]</ref>, og vart gravlagt same stad 3. januar 1818. | Han døydde i Kviteseid den 18. desember 1817<ref>[http://www.arkivverket.no/URN:kb_read?idx_kildeid=7986&idx_id=7986&uid=ny&idx_side=-102 Telemark fylke, Kviteseid i Kviteseid, Ministerialbok nr. I 5 (1815-1836), Døde og begravede 1817-1819, side 100]</ref>, og vart gravlagt same stad 3. januar 1818. | ||
==Galleri== | |||
<gallery> | |||
Fil:Kviteseid gamle kyrkjegard Peder Jørgen Cloumann.JPG|Cloumanns gravminne på Kviteseid gamle kyrkjegard. {{byline|Chris Nyborg|2014}} | |||
</gallery> | |||
==Referansar== | |||
<references/> | |||
==Kjelder== | ==Kjelder== | ||
* {{folketelling | * {{folketelling|pf01058316000265|Peder Jørgen Clouman|1801|Kviteseid prestegjeld}} | ||
* [http://www.arkivverket.no/URN:kb_read?ls=1&idx_id=7986 Kviteseid, Ministerialbok nr. I 5 (1815-1836)] | * [http://www.arkivverket.no/URN:kb_read?ls=1&idx_id=7986 Kviteseid, Ministerialbok nr. I 5 (1815-1836)] | ||
* [http://www.soge.kviteseid.no/individual.php?pid=I31514&ged=Kviteseid.GED Gards- og ættesoga for Kviteseid] | |||
* [http://data.eidsvollsmenn.no/tng/getperson.php?personID=I46733&tree=Eidsvollsmenn Peter Jørgen Cloumann] på Eidsvollsmennenes etterkommere | * [http://data.eidsvollsmenn.no/tng/getperson.php?personID=I46733&tree=Eidsvollsmenn Peter Jørgen Cloumann] på Eidsvollsmennenes etterkommere | ||
* Olsnes, Aanund: [http://nbl.snl.no/Peder_J%C3%B8rgen_Cloumann Peder Jørgen Cloumann] i ''Norsk biografisk leksikon'' | * Olsnes, Aanund: [http://nbl.snl.no/Peder_J%C3%B8rgen_Cloumann Peder Jørgen Cloumann] i ''Norsk biografisk leksikon'' | ||
* Bjønnes, Anders m.fl. (redaktører): ''Eidsvollsmennene – Hvem var de?'', [[Norsk Slektshistorisk Forening]], Oslo 2014, med hans biografi, slekt, underskrift, fotografi og beskrivelse av hans [[segl]] med [[våpenskjold]] på Grunnloven 17. mai 1814 | |||
==Eksterne lenker== | |||
* {{hbr1-1|pf01058316000265|Peder Jørgen Clouman}}. | |||
{{DEFAULTSORT:Cloumann, Peder Jørgen}} | {{DEFAULTSORT:Cloumann, Peder Jørgen}} | ||
| Linje 28: | Linje 44: | ||
[[Kategori:Fødsler i 1747]] | [[Kategori:Fødsler i 1747]] | ||
[[Kategori:Dødsfall i 1817]] | [[Kategori:Dødsfall i 1817]] | ||
{{nn}} | |||