Sjabbat
Sjabbát (Mal:Hebr. Mal:He), sabbá (port.j.) eller sjabbes (Mal:Jid.), av kristne tradisjonelt kalt sabbat (gr. σαββάτων), er den sjuande dagen og kviledagen i den jødiske veka og blir rekna frå solnedgang på fredagskvelden til solnedgang på laurdagskvelden. I dette tidsrommet blir det etter tradisjonell halakhá (jødisk lov) ikkje gjord opp eld eller tent/sløkt levande lys; ein kokar ikkje nye matretter (men kan varme oppatt mat på visse måtar); ein reiser ikkje utom byen/bygda der ein var ved solnedgang fredag kveld; ein driv ikkje handel; og ein utfører ikkje noko handverk som sorterer under dei 39 abot melakhot (grunnleggjande typar konstruktivt arbeid). I rabbinsk jødedom, som dei aller fleste jødar i vår tid hører til, tenner ein lys til ære for sjabbát på fredag litt føre solnedgang, og ein markerer utgangen av sjabbát med habdalá (eit rituale som inkluderer signing av vin, krydder og levande lys) etter solnedgang på laurdag kveld. I synagogen er det eigne gudstenester for sjabbát på fredagskvelden, på laurdagsmorgonen og på laurdagsettermiddagen.
Musikk
Musikkfiler
I kristen kontekst
For dei aller fleste kristne er det søndag som er kviledagen, ikkje laurdag. I ein del samanhenger har søndagen derfor tidlegare vorte omtala som sabbaten av kristne, men det er sjeldan slik i dag.
Adventistkyrkja er det einaste større, kristne trussamfunnet som konsekvent held sabbaten på laurdag, og som gjer det meir eller mindre etter bibelske reglar. Dei avviser kristen feiring av søndagen.
|
