Systog (Bykle gnr 16/6): Forskjell mellom sideversjoner

| bilde        =  

| bildetekst    =  

| fylke        = [[Aust-Agder]]

'''[[Systog (Bykle gnr 16/6)|Systog]]''' er eitt av bruka på [[Stavenes (Bykle gnr 16)|Stavenes]] i [[Bykle kommune]]. Som me har vore inne på framanfor er [[Utistog (Bykle gnr 16/4-5)|Utistog]] truleg eldste bruket i Stavenes, medan Systog er utkløyvd frå Utistog i nyare tid. Det er vanskeleg å tidfeste nøyaktig når dette hende, men det meste tyder likevel på at denne garddelinga ikkje gjekk fyre seg fyrr noko etter år 1700. Fleire eigarar på garden hadde det vore både i 1670 og i 1700, men i den mon alle desse eigarane også var brukarar, var det tale om sambruksløysingar. Men skattematrikkelen frå 1712 syner at her då var 4 oppsitjarar på kvar sitt bruk, og det lyt då vera Utistog og Systog, [[Nordstog (Bykle gnr 16/2)|Nordstog]] og [[Teigen (Bykle gnr 16/1)|Teigen]]. Medan Utistog hadde ei landskyld på 9 kalveskinn, sto Systog i 3, og var altså rekna å ha eit bruksverde tilsvarande 1/4 av den opphavlege eininga.  

Oppsitjaren på Systog i 1712 heitte Torleiv Olavsson. Dette kan ikkje vera same mannen som under Utistog og Nordstog er omtala som Torleiv Olavsson (y.) på 1660-talet, for den mannen var etter 1664-manntalet fødd ca 1640, og han kom til å bu i Nordstog. Torleiv i Systog var langt yngre og fødd ca 1689. Dette er iallfall det me finn opplyst i eit militærmanntal over «ungt Mandskab» frå 1712. Dette året var han ugift, men bruka sin eigen odelsgard, står det. Det lyt vel då vera faren, Olav Torleivsson (y.), som har fått dela Systog ifrå for han. Men Torleiv Olavsson kverv frå Stavenes i skattelistene alt frå 1717, og utan at det står noko i kyrkjeboka om at han var død, så ein kan tenkje at han har måtta gjeva opp bruket sitt. Grunnen til dette, meiner me, var nok at det kom ein annan med betre odel. Mannen med betre odel heitte Eivind Olavsson, og vart ettermannen åt Torleiv på bruket her.  

Tarald Asbjørnsson tykkjest derimot ikkje ha budd særleg mange år nokon stad, men ein av dei stadene han takomtil var bruksmann var heime i Systog. Difor tek me inn det me kan vita om korleis det gjekk for han på denne staden.  

Åsne Sigbjørnsdotter fekk dottera Torbjørg med Gunnar Eilivsson Moseid frå [[Evje]] i 1847, men noko giftemål vart det ikkje dei imellom. I 1865 budde mor og dotter hjå Jon Åsmundsson, brorson hennes, som var bruksmann i [[Nigard Kveste (Valle)|Nigard Kveste]] i Valle. I 1875 budde Åsne framleis i Kveste, men Torbjørg var då ikkje der, og me veit ikkje kvar det vart av henne. Åsne døydde i 1888, ho budde då på [[Kjelleberg (Valle)|Kjelleberg]] og var framleis ugift.  

Ingjerd og Olav tykkjest å ha budd ilag med foreldra hennes eit tak. Iallfall står det i tingboka at Olav var busett på Nesland då han i 1884 fekk ei bot for ulovleg brennevinshandel, men elles var dei i Stavenes då dei hadde born til dåpen i 1883, 1886 og 1888. Kva som ein gong mellom hausten 1888 og hausten 1890 fekk dei til å flytje åt Mo, og slå seg ned som husmannsfolk på ein filleplass under [[Underdal (Tokke)|Underdal]], [[Bjønnemyr under Underdal|Bjønnemyr]] heitte han, veit me ikkje. Det me veit er berre at dei var der då Olav døydde av [[tæring]] i oktober 1890 (jfr. ''Mo bygdebok'' I, 592).  

{{Byklesoga}}