323 355
redigeringer
bilete
m (Mindre endring) |
(bilete) |
||
| Linje 3: | Linje 3: | ||
| bgfarge = | | bgfarge = | ||
| navn = Systog | | navn = Systog | ||
| bilde = | | bilde = Trydal 20.jpg | ||
| bildetekst = | | bildetekst = Systog 1965. {{byline|Fjellanger-Widerøe}} | ||
| altnavn = Systog Trydal | | altnavn = Systog Trydal | ||
| førstnevnt = | | førstnevnt = | ||
| Linje 21: | Linje 21: | ||
| postnr = | | postnr = | ||
}} | }} | ||
<onlyinclude><includeonly>{{thumb|Trydal 20.jpg|Systog 1965.|Fjellanger-Widerøe}}</includeonly> | |||
'''[[Systog (Bykle gnr 17/2)|Systog]]''' er eitt av bruka på [[Trydal (Bykle gnr 17)|Trydal]] i [[Bykle kommune]], og truleg det opphavlege hovudbølet. I avsnittet om [[Trydal (Bykle gnr 17)|det udela Trydal]] kom me til at brørne Tarald og Svenke Torgrimssøner truleg dela garden ikkje lenge etter at dei hadde overteke han i 1578, og at Svenke var den fyrste kjende oppsitjaren på det austlegare av dei to bruka, altså i Systog. | '''[[Systog (Bykle gnr 17/2)|Systog]]''' er eitt av bruka på [[Trydal (Bykle gnr 17)|Trydal]] i [[Bykle kommune]], og truleg det opphavlege hovudbølet. I avsnittet om [[Trydal (Bykle gnr 17)|det udela Trydal]] kom me til at brørne Tarald og Svenke Torgrimssøner truleg dela garden ikkje lenge etter at dei hadde overteke han i 1578, og at Svenke var den fyrste kjende oppsitjaren på det austlegare av dei to bruka, altså i Systog. | ||
| Linje 27: | Linje 28: | ||
* '''Svenke Torgrimsson Brottveit''', til stades 1578, d fyre 1597(?) | * '''Svenke Torgrimsson Brottveit''', til stades 1578, d fyre 1597(?) | ||
: g m ukj. Born, iallfall: | : g m ukj. Born, iallfall: | ||
:* '''Torbjørn''', g m Gjertrud (?), sjå nedanfor | :* '''Torbjørn''', g m Gjertrud (?)</onlyinclude>, sjå nedanfor | ||
I 1610 var også Torbjørn borte, meiner me, for når me frå det året finn det eldste skattemanntalet med namn på bønder, ser me at oppsitjaren på det Trydal som me meiner Svenke hadde hatt, det året var ei kvinne, Gjertrud heitte ho. Kvinner i skattemanntal på denne tid var enker, og Gjertrud var rimelegvis enka etter Torbjørn. | I 1610 var også Torbjørn borte, meiner me, for når me frå det året finn det eldste skattemanntalet med namn på bønder, ser me at oppsitjaren på det Trydal som me meiner Svenke hadde hatt, det året var ei kvinne, Gjertrud heitte ho. Kvinner i skattemanntal på denne tid var enker, og Gjertrud var rimelegvis enka etter Torbjørn. | ||
| Linje 37: | Linje 38: | ||
Såve Torbjørnsson sat på det same Trydal som Torbjørn og Svenke frå og med 1617 og til og med 1649. Det skulle vera rart om ikkje denne mannen var son åt Torbjørn Svenkesson. Eit anna moment, som styrker tanken om ei ubrote odelsrekkje i Systog Trydal frå 1578 og frametter, er eit odelssøksmål som vart framsett vel så 100 år seinare, i 1683. Då dukka det brått opp ein Torbjørn Såvesson, som var busett på [[Sudigard Berdal (Vinje)|Sudigard Berdal]] i [[Vinje kommune|Vinje]], og saksøkte dei dåverande oppsitjane for retten til å eige og bruke den delen av Trydal som Torgrim Taraldsson i si tid hadde selt til Jorunn Eivindsdotter og sønene hennes. Dette har me kome nærare inn på i bolken om [[Nordstog Trydal (Bykle)|Nordstog]], men Torbjørn Såvesson må også noterast mellom borna åt Såve Torbjørnsson på bruket her. Ettersom han heitte etter farfaren reknar me med at han var den eldste av sønene. | Såve Torbjørnsson sat på det same Trydal som Torbjørn og Svenke frå og med 1617 og til og med 1649. Det skulle vera rart om ikkje denne mannen var son åt Torbjørn Svenkesson. Eit anna moment, som styrker tanken om ei ubrote odelsrekkje i Systog Trydal frå 1578 og frametter, er eit odelssøksmål som vart framsett vel så 100 år seinare, i 1683. Då dukka det brått opp ein Torbjørn Såvesson, som var busett på [[Sudigard Berdal (Vinje)|Sudigard Berdal]] i [[Vinje kommune|Vinje]], og saksøkte dei dåverande oppsitjane for retten til å eige og bruke den delen av Trydal som Torgrim Taraldsson i si tid hadde selt til Jorunn Eivindsdotter og sønene hennes. Dette har me kome nærare inn på i bolken om [[Nordstog Trydal (Bykle)|Nordstog]], men Torbjørn Såvesson må også noterast mellom borna åt Såve Torbjørnsson på bruket her. Ettersom han heitte etter farfaren reknar me med at han var den eldste av sønene. | ||
{{thumb|Trydal 21.jpg|At bukkane i gamle dagar drap orm, som denne teikninga frå 1555 (Olaus Magnus) tyder på, er nok ei skrøne. Men iallfall er dette det eldste geitebiletet me har sett, og som det går fram av lista svara Gunnar i Trydal straffeskatt for to geiter. Me trur vel helst at han hadde fleire.}} | |||
I 1614 heitte oppsitjaren i Systog Gunnar. Om hausten det året var han til [[Rike (Valle)|Rike]] med kretur og heimil for å få fastsett kor mykje han skulle yte i straffeskatt til kongens kasse på grunn av skatte- og militærnektinga til setesdalsbøndene i åra 1611-13. Det han hadde å syne fram, og verdet av det, var som fylgjer: | I 1614 heitte oppsitjaren i Systog Gunnar. Om hausten det året var han til [[Rike (Valle)|Rike]] med kretur og heimil for å få fastsett kor mykje han skulle yte i straffeskatt til kongens kasse på grunn av skatte- og militærnektinga til setesdalsbøndene i åra 1611-13. Det han hadde å syne fram, og verdet av det, var som fylgjer: | ||
| Linje 354: | Linje 356: | ||
:* '''Åsmund''', f 1859, g 1881 m Birgit Olavsdtr. Trydal, sjå nedanfor | :* '''Åsmund''', f 1859, g 1881 m Birgit Olavsdtr. Trydal, sjå nedanfor | ||
:* Torleiv, f 1862, utv. til Amerika fyre 1890, då busett Thompson, Grand Forks County, [[Nord-Dakota]], ikkje kjent familie | :* Torleiv, f 1862, utv. til Amerika fyre 1890, då busett Thompson, Grand Forks County, [[Nord-Dakota]], ikkje kjent familie | ||
{{thumb|Trydal 21b.jpg|Dryftetrog. Dette var ein reiskap dei nytta til å reinse det ferdigtreskte kornet ('visten') for rusk og lause agner. Som ein ser er botnen i troget skore ut, og erstatta med ei blekplate med fullt av hol. Holene var av ein slik storleik at dei heile korna vart liggjande, medan agnene draus igjennom. Troget på biletet mæler omlag 40 H 85 cm. Det ligg i Henriksen-samlinga, med reg.nr MOR 0206, og Setesdalsmuseet skaffa biletet.}} | |||
Tone Salmundsdotter var frå [[Ryningen (Bykle gnr 11/4)|Ryningen]], og dotter åt Salmund Snæresson og kona, Margit Olsdotter, fødd Stoplestog. Tone døydde etter berre eitt års ekteskap. To-tre månader seinare døydde den lisle dotter hennes, som også heitte Tone. | Tone Salmundsdotter var frå [[Ryningen (Bykle gnr 11/4)|Ryningen]], og dotter åt Salmund Snæresson og kona, Margit Olsdotter, fødd Stoplestog. Tone døydde etter berre eitt års ekteskap. To-tre månader seinare døydde den lisle dotter hennes, som også heitte Tone. | ||
| Linje 398: | Linje 401: | ||
I 1908 selde Olav ifrå ein parsell kalla [[Strandehagen (Bykle gnr 17/9)|Strandehagen]] til Olav Tarjeisson Sanden. Me kjem attende til det bruket, som vart matrikulert med ei landskyld på 1 øre og fekk bnr 9. Utpå hausten 1912 vart Olav og Gunvor foddogsfolk, og overdrog bruket til eldstesonen: | I 1908 selde Olav ifrå ein parsell kalla [[Strandehagen (Bykle gnr 17/9)|Strandehagen]] til Olav Tarjeisson Sanden. Me kjem attende til det bruket, som vart matrikulert med ei landskyld på 1 øre og fekk bnr 9. Utpå hausten 1912 vart Olav og Gunvor foddogsfolk, og overdrog bruket til eldstesonen: | ||
{{thumb|Trydal 21d.jpg|Angjerd Å. Trydal, fødd Ryningen. Bilete frå Ingebjørg Vegestog.}} | |||
* '''Tarjei Olavsson Trydal''', f 1883, d 1967 | * '''Tarjei Olavsson Trydal''', f 1883, d 1967 | ||
: g 1907 m Angjerd Åsmundsdtr. Ryningen, f 1879, d 1921. Born: | : g 1907 m Angjerd Åsmundsdtr. Ryningen, f 1879, d 1921. Born: | ||
| Linje 415: | Linje 419: | ||
Men nå over til sonen som overtok garden i 1942: | Men nå over til sonen som overtok garden i 1942: | ||
{{thumb|Trydal 21e.jpg|Systog Trydal 24.1.2006.|Aanund Olsnes}} | |||
{{thumb|Trydal 21f.jpg|Loptet i Systog har årstalsinnskrifta 1528, og er tvillaust det eldste huset i Trydal.|Aanund Olsnes|2006}} | |||
* '''Olav Torgeirsson Trydal''', f 1908, d 1989 | * '''Olav Torgeirsson Trydal''', f 1908, d 1989 | ||
: g 1939 m Gyro Folkesdtr. Trydal, f 1913, d 1990. Born: | : g 1939 m Gyro Folkesdtr. Trydal, f 1913, d 1990. Born: | ||
| Linje 455: | Linje 461: | ||
[[Kategori:Garder]] | [[Kategori:Garder]] | ||
[[Kategori:Bykle kommune]] | [[Kategori:Bykle kommune]] | ||
{{F1}} | |||