Den «Romsdalske hovedvei» gjennom Lesja: Forskjell mellom sideversjoner

Fra lokalhistoriewiki.no
Hopp til navigering Hopp til søk
m (kategorisplitting)
m (Teksterstatting – «[[Kategori: » til «[[Kategori:»)
 
(12 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
{{thumb|KongevegenLesjaverk-1.jpg|Kongevegen ved Lesjaverk i 2010.|Arnfinn Kjelland}}
<onlyinclude>{{thumb|KongevegenLesjaverk-1.jpg|Kongevegen ved Lesjaverk i 2010.|Arnfinn Kjelland}}
'''[[Den «gamle kongeveg» gjennom Lesja]]''' er nok ei noko nyare nemning på den gamle ålmannvegen som opphavleg gjekk frå [[Tofte (Dovre)|Tofte]] på [[Dovre]] over [[Lesja]] og [[Lesjaskogen]] ned [[Romsdalen]] til [[Veblungsnes]]. Denne vegen vart nok helst kalla «Romsdalsvegen», og den var ein hovudveg mellom Aust- og Vestlandet.
'''[[Den «Romsdalske hovedvei» gjennom Lesja]]''' er nok den mest korrekte nemninga på den gamle ålmannvegen som opphavleg gjekk frå [[Tofte (Dovre)|Tofte]] på [[Dovre]] over [[Lesja]] og [[Lesjaskogen]] ned [[Romsdalen]] til [[Veblungsnes]]. Denne vegen har nok ofte vore kalla «Kongevegen» og den var ein hovudveg mellom Aust- og Vestlandet utbygd som køyreveg for hest og kjerre sist på 1700-talet.


Etter som denne overgangen mellom landsdelane ikkje går over skoggrensa, var traseen betre enn mange andre fjellovergangar lenger sør. Ferdsla over her er derfor sikkert mange hundre år gamal, men samanhengande veg for hjulkøyretøy kom nok ikkje før i siste del av 1700-talet.
Etter som denne overgangen mellom landsdelane ikkje går over skoggrensa, var traseen betre enn mange andre fjellovergangar lenger sør. Ferdsla over her er derfor sikkert mange hundre år gamal, men samanhengande veg for hjulkøyretøy kom nok ikkje før i siste del av 1700-talet.</onlyinclude>


Ved vegen ikkje langt frå jernverket ligg elles ein merkeleg naturfenomen, [[Skåpårtjønne]].
Ved vegen ikkje langt frå jernverket ligg elles eit merkeleg naturfenomen, [[Skåpårtjønne]].
<onlyinclude>
Det er ikkje så mange stader gjennom bygda at vegen er synleg lenger. Lengste strekket finn ein nok mellom [[Mosenden (Lesja gnr. 51)|Mosenden]] og [[Lesja jernverk|jernverket]]. Dette er lagt til rette som sykkel- og fotsti med informasjontavlar. Også eit mindre stykke mellom verket og [[Knipstugu (Lesja gnr. 31)|Knipstugu]] har denne gamlevegen som sykkelveg.</onlyinclude>


Det er ikkje så mange stader gjennom bygda at vegen er synleg lenger. Lengste strekket finn ein nok mellom [[Mosenden (Lesja)|Mosenden]] og [[Lesja jernverk|jernverket]]. Dette er lagt til rette som sykkel- og fotsti med informasjontavler. Også eit mindre stykke mellom verket og [[Knipstugu (Lesja)|Knipstugu]] har denne gamlevegen som sykkelveg.
På [[Lesjaskog]] gjekk vegen mellom [[Kyrkjestugu (Lesjaskog)|Kyrkjestugu]] og kyrkjebakken nedanfor [[Lesjaskog kyrkje]] og vidare gjennom [[Lisser (Lesjaskog)|Lisser]].
 
Kongevegen inngår òg i [[Kulturminneområdet kring Lesjaskogskyrkja]].


==Litteratur==
==Litteratur==
Linje 14: Linje 18:
==Bilde frå vegtraseen==
==Bilde frå vegtraseen==
<gallery>
<gallery>
Bilde:KongevegenLesjaverk-2.jpg|Kongevegen ved Lesjaverk
Bilde:KongevegenLesjaverk-2.jpg|Kongevegen ved Lesjaverk.
Bilde:Bombekrater1940KongevegenLesjaverk.jpg|Bombekrater frå 1940 ved kongevegen
Bilde:Bombekrater1940KongevegenLesjaverk.jpg|Bombekrater frå 1940 ved kongevegen.
Bilde:Skåpårtjønne nordover.jpg|Skåpårtjønne. Kongevegen i høgre bildekant
Bilde:Skåpårtjønne nordover.jpg|[[Skåpårtjønne]]. Kongevegen i høgre bildekant.
Bilde:Romsdalske hovedvei Lisser 1.JPG|Vegen frå [[Lesjaskog kyrkje]] mot [[Skulemuseet i Lisser]].
Bilde:Romsdalske hovedvei Lisser 2.JPG|Vegen frå [[Skulemuseet i Lisser]] og nordover (vestover).
</gallery>
</gallery>


[[Kategori: Lesja kommune]]
[[Kategori:Lesja kommune]]
[[Kategori: Kongeveger]]
[[Kategori:Kongeveger]]
[[Kategori: Veger fra 1700-tallet]]
[[Kategori:Veger fra 1700-tallet]]
[[Kategori: Kulturminner]]
[[Kategori:Kulturminner]]
[[Kategori: Veger]]
[[Kategori:Veger]]
{{Friluftslivets år 2015}}
{{nn}}

Nåværende revisjon fra 19. nov. 2023 kl. 21:48

Kongevegen ved Lesjaverk i 2010.
Foto: Arnfinn Kjelland

Den «Romsdalske hovedvei» gjennom Lesja er nok den mest korrekte nemninga på den gamle ålmannvegen som opphavleg gjekk frå Tofte på Dovre over Lesja og Lesjaskogen ned Romsdalen til Veblungsnes. Denne vegen har nok ofte vore kalla «Kongevegen» og den var ein hovudveg mellom Aust- og Vestlandet utbygd som køyreveg for hest og kjerre sist på 1700-talet.

Etter som denne overgangen mellom landsdelane ikkje går over skoggrensa, var traseen betre enn mange andre fjellovergangar lenger sør. Ferdsla over her er derfor sikkert mange hundre år gamal, men samanhengande veg for hjulkøyretøy kom nok ikkje før i siste del av 1700-talet.

Ved vegen ikkje langt frå jernverket ligg elles eit merkeleg naturfenomen, Skåpårtjønne.

Det er ikkje så mange stader gjennom bygda at vegen er synleg lenger. Lengste strekket finn ein nok mellom Mosenden og jernverket. Dette er lagt til rette som sykkel- og fotsti med informasjontavlar. Også eit mindre stykke mellom verket og Knipstugu har denne gamlevegen som sykkelveg.

På Lesjaskog gjekk vegen mellom Kyrkjestugu og kyrkjebakken nedanfor Lesjaskog kyrkje og vidare gjennom Lisser.

Kongevegen inngår òg i Kulturminneområdet kring Lesjaskogskyrkja.

Litteratur

  • Kjelland, Arnfinn: Bygdebok for Lesja bd. 1-2, avsnitt om samferdsla i grendehistoriekapittel i kvart bind. På innsida av permane i kvart bind er det utsnitt av «Kart over Postveien fra Gaarden Dombaas i Lessøe i Guldbrandsdalen til Molde og Christiansund. Oppmaalt Aar 1823». Originalen ligg i Riksarkivet.
  • Kleiven, Ivar 1923: Lesja og Dovre s. 84-105.

Bilde frå vegtraseen

Hentet fra «https://lokalhistoriewiki.no/index.php?title=Den_«Romsdalske_hovedvei»_gjennom_Lesja&oldid=1970836»