Eide kommune (Møre og Romsdal): Forskjell mellom sideversjoner
(enda noe til) |
(enda litt til) |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
:{{andre betydninger|Eide}} | :{{andre betydninger|Eide}} | ||
---- | ---- | ||
<onlyinclude>'''[[Eide kommune]]''' er den vestlegaste av kommunane på [[Nordmøre]] i [[Møre og Romsdal fylke]]. Kommunen grensar til nordmørskommunane [[Averøy kommune|Averøy]] i nordaust og [[Gjemnes kommune|Gjemnes]] i søraust; og i sørvest grensar kommunen til [[Fræna kommune]] i [[Romsdal]]. Kommunevåpenet viser tre svanar. Kvar av svanane har sju fjær i vengene, éi fjær for kvar av dei tidlegare skulekretsane i kommunen.</onlyinclude> | <onlyinclude>'''[[Eide kommune]]''' er den vestlegaste av kommunane på [[Nordmøre]] i [[Møre og Romsdal fylke]]. Kommunen grensar til nordmørskommunane [[Averøy kommune|Averøy]] i nordaust og [[Gjemnes kommune|Gjemnes]] i søraust; og i sørvest grensar kommunen til [[Fræna kommune]] i [[Romsdal]]. Eide ligg mellom byane [[Kristiansund]] i nord og [[Molde]] i sør. Kommunevåpenet viser tre svanar. Kvar av svanane har sju fjær i vengene, éi fjær for kvar av dei tidlegare skulekretsane i kommunen.</onlyinclude> | ||
Eide-dialekta høyrer opphaveleg til [[trøndsk]], men dialekta er påvirka til dels av Fræna-dialekta og til dels av den meir normaliserte Molde-dialekta. Grensa mellom trøndsk og [[vestnorsk]] går i vest mellom kommunane Eide og [[Fræna kommune|Fræna]]. | |||
Ein person frå Eide kallast ''[[eidser]]'', i følge [[Norsk språkråd|språkrådet]] <ref>[http://www.sprakrad.no/Sprakhjelp/Rettskriving_Ordboeker/Innbyggjarnamn/Innbyggjarnamn_A_H/ www.sprakradet.no Innbyggjarnamn A-H] (besøksdato: våren 2009)</ref>. Vanlegvis eller meir lokalt, omtales personar frå Eide kommune som ''[[eiding]]'', ''eidemann'' eller ''eidekvinne''. Ein frå Eide (kommunesenteret) omtales som ein ''æssær'' (? ''essar''), dei med røtter til sjølve ''Eideslekta'' omtales som ''stor-æssær''. Innbyggarne frå bygdane (dei andre skulekretsane) har sine navn, ein frå Vevang kalles ''veålending'', ein frå Lyngstad - ''løngstar'', ein frå Bollia - ''bollianer'' og ein frå Nås - ''nåsær/nåsar''. | Ein person frå Eide kallast ''[[eidser]]'', i følge [[Norsk språkråd|språkrådet]] <ref>[http://www.sprakrad.no/Sprakhjelp/Rettskriving_Ordboeker/Innbyggjarnamn/Innbyggjarnamn_A_H/ www.sprakradet.no Innbyggjarnamn A-H] (besøksdato: våren 2009)</ref>. Vanlegvis eller meir lokalt, omtales personar frå Eide kommune som ''[[eiding]]'', ''eidemann'' eller ''eidekvinne''. Ein frå Eide (kommunesenteret) omtales som ein ''æssær'' (? ''essar''), dei med røtter til sjølve ''Eideslekta'' omtales som ''stor-æssær''. Innbyggarne frå bygdane (dei andre skulekretsane) har sine navn, ein frå Vevang kalles ''veålending'', ein frå Lyngstad - ''løngstar'', ein frå Bollia - ''bollianer'' og ein frå Nås - ''nåsær/nåsar''. | ||
== Steinindustrien == | == Steinindustrien == | ||
Eide kommune har eit av dei største miljøa for [[steinindustri]] i Norge. Det byrja tidleg på [[1900-tallet]], då gjenoppbyginga etter [[bybrannen i Ålesund]] i [[1904]]. [[Steinindustrien på Eide, Nordmøre|Steinindustrien på Eide]] står for levering av omlag 40% av alle [[gravminner|gravmonument]] i Norge <ref>tall frå 2006</ref>. Dette er opphavet til at Eide har fått kallenavnet «bygda som lever av dei døde». Frå steinbrudda i Eide hvert det henta ut kalk som råstoff til produksjonen hos [[Hustad Marmor]] i nabokommunen [[ | Eide kommune har eit av dei største miljøa for [[steinindustri]] i Norge. Det byrja tidleg på [[1900-tallet]], då gjenoppbyginga etter [[Bybrannen i Ålesund 1904|bybrannen i Ålesund]] i [[1904]]. [[Steinindustrien på Eide, Nordmøre|Steinindustrien på Eide]] står for levering av omlag 40% av alle [[gravminner|gravmonument]] i Norge <ref>tall frå 2006</ref>. Dette er opphavet til at Eide har fått kallenavnet «bygda som lever av dei døde». Frå steinbrudda i Eide hvert det henta ut kalk som råstoff til produksjonen hos [[Hustad Marmor]] i nabokommunen Fræna. | ||
== Atlanterhavsveien == | |||
Heilt ytterst på kysten mellom [[Vevang]] og [[Averøy]] ligg [[Atlanterhavsvegen]]. Den går over fleire bruar og små holmar heilt ute i havgapet og er eit populært reisemål for norske og utenlandske bilturistar. Atlanterhavsveien bli kåra til [[århundrets byggverk 1905–2005]]. | |||
== Referansar == | == Referansar == | ||
Sideversjonen fra 26. apr. 2009 kl. 05:34
- «Eide» har flere betydninger.
Eide kommune er den vestlegaste av kommunane på Nordmøre i Møre og Romsdal fylke. Kommunen grensar til nordmørskommunane Averøy i nordaust og Gjemnes i søraust; og i sørvest grensar kommunen til Fræna kommune i Romsdal. Eide ligg mellom byane Kristiansund i nord og Molde i sør. Kommunevåpenet viser tre svanar. Kvar av svanane har sju fjær i vengene, éi fjær for kvar av dei tidlegare skulekretsane i kommunen.
Eide-dialekta høyrer opphaveleg til trøndsk, men dialekta er påvirka til dels av Fræna-dialekta og til dels av den meir normaliserte Molde-dialekta. Grensa mellom trøndsk og vestnorsk går i vest mellom kommunane Eide og Fræna.
Ein person frå Eide kallast eidser, i følge språkrådet [1]. Vanlegvis eller meir lokalt, omtales personar frå Eide kommune som eiding, eidemann eller eidekvinne. Ein frå Eide (kommunesenteret) omtales som ein æssær (? essar), dei med røtter til sjølve Eideslekta omtales som stor-æssær. Innbyggarne frå bygdane (dei andre skulekretsane) har sine navn, ein frå Vevang kalles veålending, ein frå Lyngstad - løngstar, ein frå Bollia - bollianer og ein frå Nås - nåsær/nåsar.
Steinindustrien
Eide kommune har eit av dei største miljøa for steinindustri i Norge. Det byrja tidleg på 1900-tallet, då gjenoppbyginga etter bybrannen i Ålesund i 1904. Steinindustrien på Eide står for levering av omlag 40% av alle gravmonument i Norge [2]. Dette er opphavet til at Eide har fått kallenavnet «bygda som lever av dei døde». Frå steinbrudda i Eide hvert det henta ut kalk som råstoff til produksjonen hos Hustad Marmor i nabokommunen Fræna.
Atlanterhavsveien
Heilt ytterst på kysten mellom Vevang og Averøy ligg Atlanterhavsvegen. Den går over fleire bruar og små holmar heilt ute i havgapet og er eit populært reisemål for norske og utenlandske bilturistar. Atlanterhavsveien bli kåra til århundrets byggverk 1905–2005.
Referansar
- ↑ www.sprakradet.no Innbyggjarnamn A-H (besøksdato: våren 2009)
- ↑ tall frå 2006