Skonnert

Ein typisk toppseglskonnert frå 1760-åra.

Ein skonnert er eit sneiseglrigga seglskip med minst to mastrer. Dei tomastra skonnertane skil seg ut frå galeasar ved å ha stormastra som aktermaster. Skonnerten som skipstype vart utvikla på 1600-talet. Dei to- og tremasta skonnertane skil seg ut frå briggar og barkar ved at stormastra primært er sneiseglrigga. Skonnerten kan seiast å representere overgangen frå råsegl til gaffelsegl.

En skonnert kan riggast på ei rekkje ulike vis: Den reint sneiseglrigga skonnerten blir kalla slettoppar og har berre gaffelsegl og stagsegl. Slettopparane kunne mot slutten av seglskutetida ha opptil sju mastrer. Toppseglskonnerten er sneiseglrigga, men har i tillegg eit skværsegl (råsegl) på fokkemastra, og ofte òg på stormastra. Ein skonnertbrigg eller brigantin har to mastrer, med skværseglrigg på fokkemastra og sneiseglrigg på stormastra. Tremastra skonnertar med skværsegl på fokkemastra og sneiseglrigg elles blir kalla skonnertbark, skonnertskip eller barkantin.

Namnet skonnert kjem frå engelsk schoon (smuttstein) — dvs. ‘som glid lett i sjøen’.

I norske 1800-talskjelder viser ordet «skonnert» oftast til fartøy med skværseglrigga fokkemaster, altså skonnertbrigg eller brigantin.

Galleri

• 

  I norske kjelder frå 1800-talet blir ordet «skonnert» oftast bruka i tydinga ‘brigantin, skonnertbrigg’. Her ser vi skonnertbriggen «Mina Testmann», bygd i Christiansund i 1815 for J.F. Roshouw i Trondhjem.

• 

  Mot slutten av seglskutetida vart det vanlegare at skonnertane hadde fleire mastrer og rein sneiseglrigg. Denne typen skonnert. Her ser vi den tremastra slettopparen Linden frå Mariehamn på Åland.

• 

  Skonnert «Enigheden», Kristiansund 1824

• 

  Skonnert «Familiens Haab», Kristiansund 1833. Malt av Dirk Antoon Teupken d.y.

---