Bjørnarheim krins

Kartutsnitt frå fylkesatlas.no

Foto: Sogn og Fjordane fylkeskommune og Fylkesmannen i Sogn og Fjordane

Bjørnarheim krins i gamle Breim kommune var eigen krins frå 1860. Krinsen famna om gardane Bjørnarheim, Støyva, kleppe og Fløtra. I tillegg kom Nyvoll, "Bruaplassen", "Brendebakkeplassen" og dei huslydar som etter kvart busette seg vest for Bjørkelobrua.

Alt under krinsreguleringa i 1890 vart det føreslege at Hole krins og Bjørnarheim krins skulle slåast saman til ein krins. Det skjedde likevel ikkje før i 1922 då det stod ferdig nytt skulehus på Hole.

Skulehus

Bjørnarheim skule

Skulehuset stod i bakken vest for gamlevegen til Støyva, på Ludvikbruket sin eigendom (gnr 93, bnr 22, skulehustomta).

• Byggeår: 1864
• Fungerte som skule: 1864-1922
• Anna bruksområde: Skulehuset vart kjøpt om av private og truleg tiltenkt som kvernhus på Bø. Det vart heller nytta som pels -og fórkjøken ei tid. Etter det vart huset kjøpt av Alf og Aslaug Nyland og sett opp som uthus på eigendommen deira på Flølo.

Skuledagen

Karoline Moldestad (født Bjørnarheim i 1901) fekk ta til på skulen på Bjørnarheim i 5-årsalderen saman med Astrid A. Bjørnarheim (f.1901). Då var det Kristi Moldestad som var lærar i småskulen. Karoline hugsar at dei fekk eigen tavle og griffel. Dei hadde lekser og borna måtte vere stille i timen. Disiplinære tiltak var det lite av, men av og til måtte noko sitje att etter skulen med arbeid (til dømes rekning) og det hende at ein uskikkeleg gut måtte setje seg bort til jentene for ei tid.

I friminutta leika dei på ei flate utanfor huset. Om vinteren sigla dei med kjelke på bygdevegen.

Medan Karoline gjekk på skulen, var det skikk at elevane kjøpte julegåve til læraren. Då gjekk alle elevane ned på "Bua" og gjorde handel for det pengene dei hadde samla inn. Då lærarinna gifta seg gjekk elevane saman og handla bruregåve (Kristi Moldestad ?). Heile flokken drog på "Bua" og kjøpte eit kaffisett. Dei hadde nokre ører til overs og for dei kjøpte dei ein pakke med drops og la ved. Både kaffisettet og dropsa vart sett umåteleg stor pris på.

Lærarar

Namn	Føydd	Skule	Tilsett år	Slutta år	Utdanning frå	Merknad
Per Felde		Bjørnaheim	1865	1890
Gabriel Reed	1869	Bjørnaheim	1890	1891
Lars Reed	1864	Bjørnaheim	1892	1894
Nils Kaarstad		Bjørnaheim	1894	1899
Arne Hunskaar		Bjørnarheim, Myklebust og Sandal	1900	1920
Mari Verlo		Bjørnaheim	1891	1904
Kristi Moldestad		Bjørnaheim	1904	1918
Maria Aaland		Bjørnaheim	1918	1920
Magnhild Hole		Bjørnaheim	1920	1922
Olav Rognebakke		Bjørnaheim	1920	1922

Kjelder og litteratur

Prenta kjelder

• Sandal, Per (1978) Soga om Gloppen og Breim, band 1. Sandane.
• Sandal, Per (1979) Soga om Gloppen og Breim, band 2. Sandane.
• Femårsmeldingar om folkeskulen 1891-1895, 1896-1900 og 1901-1905
• Skriftnemnda (1989) Skulane i Breim 1739-1989.