Mathilde Berendsen Nathan
Mathilde Berendsen Nathan (f. 10. juni 1857 i København, d. 22. februar 1926 i Italia) var ein pianist og komponist av dansk-jødisk bakgrunn.
Oppvekst og familie
Mathilde Berendsen vart fødd den 20. juni 1857 i København i Danmark som det femte av i alt åtte born av Esther, f. Ballin (1823–1905) og målarmeister Joachim Berendsen. Mora, Esther f. Ballin, vart i sin tur fødd i Vejle i 1823 åt Hanne, f. Peiser (1800–1862) og Joseph Joel (Yuzpa Yoel) Ballin (1789–1839). Mathildes morbror var den kjente dansk-jødiske grafikaren Joel Ballin (1822–1885).
I 1884 gifta ho seg med John Nathan (f. 4. juni 1859, d. 20. november 1932), son av Nathan Nachmann Nathan som var forstandar i Det mosaiske Troessamfund i Christiania. John Nathan var klesgrosserar av yrke. Etter at far hans døydde på jom kippur i 1897, var han forstandar for Det mosaiske Trossamfund frå 25. mars 1898 og fram til 1903.
Mathilde og John fikk tre born:
- Mary Nathan (f. 13. juni 1885 i Kristiania, d. 2. mai 1970 i Oslo)
- Einar Nathan (f. 23. desember 1886 i Kristiania, deportert med M/S «Monte Rosa» den 19. november 1942, d. kring årsskiftet 1942/1943 i Auschwitz)
- Sigurd Nathan (f. 24. oktober 1891 i Kristiania, d. 22. juni 1961 i New York)
I 1913 averterte John forretningane sine til sals på grunn av sviktande helse, og salet kom i stand i 1914. Ikkje lenge etter selte han eigedommen i Store Strandgade til kommunen i samband med reguleringa av Jernbanetorvet. Dei neste åra var Mathilde og John Nathan mykje i Danmark og elles ein del på reisefot. Etterkvart busette dei seg i Italia. Mathilde hadde sviktande syn, men gav fremdeles ut ny musikk; op. 28 og 29 i Milano i 1925. Mathilde Berendsen Nathan døydde ved kurstaden i Merano i Nord-Italia den 22. februar 1926. John Nathan døydde den 20. november 1932 i Karlsbad.
Musikken
Mathilde Berendsen Nathan studerte piano hos nordmannen Edmund Neupert (f. 1842 i Christiania) ved Det Kongelige Danske Musikkonservatorium i København og fikk etterkvart reisestipend for vidare studiar i Paris, der ho var elev av Madame Rabaud. Ho heldt konsertar både i København og Paris, og etterkvart òg i Brødrene Hals sin konsertsal i Kristiania. Ho trappa ned konsertverksamheita — det seiest at det var etter påtrykk frå mannen — og konsentrerte seg meir om komposisjon for klaver.
Konsertliste
Dato | Lokale | Stad | Musikarar | Repertoar | Kommentar |
---|---|---|---|---|---|
8. september 1883 | Brødrene Hals' Koncertsal | Christiania | Thekla Nathan, Mathilde Berendsen | ||
Verkliste
Dette verkoversynet er basert på norske avisannonsar i kombinasjon med Magne Selands oversyn frå 1980[1] og Nasjonalbibliotekets katalog. Opusnummereringa går opp til 29, men nummer 6, 7, 9, 23 og 24 er såvidt kjent ubruka.
Opus | Namn | Publ.stad | Utgjevar | Datering | Sidetal | Kommentar |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Tre Etuder for Piano (Etude melodique, Studie, Oktav Etude) | Christiania | Warmuth | 1890 | tilegnet Forlæggeren | |
2 | Polka Mignonne for Piano | Christiania | Warmuth | 1890 | ||
3 | Romance | København | Wilhelm Hansen | |||
4 | Scherzo | Kristiania | Brødrene Hals | 1893 | ||
5 | Ungarisch : Skizze | Kristiania | Norsk Musikforlag | ca. 1895 | ||
(6) | ||||||
(7) | ||||||
8 | 2 Klaverstykker (Barcarole, Stemning) | Kristiania | Oluf By | 1906 | ||
(9) | ||||||
10 | Capriccio | Kristiania | Oluf By | 1908 | ||
11 | 3 Klaverstykker (Ved Afskeden, Sang uden Ord, Idyl) | Kristiania | Oluf By | 1908 | ||
12 | Vuggevise | Kristiania | Oluf By | 1909 | ||
13 | Gavotte | Kristiania | Oluf By | 1909 | ||
14 | Serenade | Kristiania | Oluf By | 1911 | 5 | |
15 | 6 melodiske Klaverstykker (Sehnsucht, Impromptu, Kinderspiele, Nocturne, Walzer, Schmetterlinge) | Kristiania | Oluf By | 1912 | ||
16 | 3 Præludier (Nr. 1 As-Dur, Nr. 2 Fis-Mol, Nr. 3 E-Dur (Religioso)) | Kristiania | Oluf By | 1914 | ||
17 | Vaarvise | Kristiania | Oluf By | 1915 | ||
18 | Allegretto gracioso | Kristiania | Oluf By | 1915 | ||
19 | I tanker | Kristiania | Oluf By | 1915 | ||
20 | Romance i B-Dur | Kristiania | Oluf By | 1920 | ||
21 | Resignation | Kristiania | Oluf By | 1920 | ||
22 | Livsglæde | Kristiania | Oluf By | |||
(23) | ||||||
(24) | ||||||
25 | Rondo | Milano | Carisch | 1923 | ||
26 | Valse Caprice | Milano | Carisch | 1923 | ||
27 | I gammel Stil | København | Wilhelm Hansen | 1925 | ||
28 | Vemod | København | Wilhelm Hansen | 1925 | ||
29 | Scherzino | København | Wilhelm Hansen | 1925 | ||
– |
Politikken
Fotnotar
- ↑ Seland, Magne: Kvinnelige komponister. Oslo : Statens bibliotekskole, 1980. Digital versjon på Nettbiblioteket
Kjelder
- «Mathilde Berendsen Nathan» på bokmålsutgåva av Wikipedia
- Singer, Isidore; Nathensen, L.: «Ballin, Joel» på Jewishencyclopedia.com
- «Mathilde Berendsen-Nathan» i Lindhjem, Anna: Kvinnelige komponister og musikk-skole-utgivere i Skandinavien. Fredrikstad Centraltrykkeri, 1931.
- «Esther Berendsen» - namnesøk på MyHeritage.com