Hendingar i Lesja 9. april - 2. mai 1940
Det har trolig ikke vært gjort noen endringer på artikkelen den siste uka. I så fall kan denne markeringa fjernes, men sjekk redigeringshistorikken og eventuelt diskusjonssida først.
I denne artikkelen samlar ein faktainformasjon om hendingar i bygda i perioden frå andre verdskrigen braut ut til dei norske styrkane i Sør-Noreg kapitulerte. Informasjonen skal helst ha kjeldetilvisingar.
Torsdag 9. april
Kaptein og ordførar John Botheim, kompanisjef i IR 5, drog til mobiliseringsstaden sin, Terningmoen ved Elverum.[1]
Fredag 10. april
Fleire lesjingar mobiliserte, m.a. Jonas Skotte på Jørstadmoen.[2]
Laurdag 13. april
Andre feltbataljon av IR 11 (Navelsaker) passerte Lesja på veg mot Dombås seint om kvelden (kom til Dombås kl 23.00).
Søndag 14. april
Tyske fallskjermsoldatar landa på Hosetmoen og ved Slådalsvegen om kvelden mellom kl 18.00 og 19.00. Ein styrke på ca 40 soldatar frå IR 11 på Dombås under kommando av fenrik Lars Hofseth frå Vestnes rykte ut mot Lesja for å nedkjempe desse da mørkret var i ferd med å falle på. Ved Bottheim stasjon møtte dei bygdefolk som fortalde om tyskarar på sørsida av dalen, og Hofseth sette da att halvparten for å oppklare mot desse. Sjølv heldt han fram mot den andre gruppa, 17 mann, og kom i eldkamp med dei kring midnatt. Ein tysk obergefreiter vart drepen her.[3]
Måndag 15. april
Hofseth og resten av styrken vart liggande i stilling til kl 03.00 da han gjekk ned og fekk kontakt med to karar frå skyttarlaget som fortalde at tyskarane hadde trekt seg ned på ein gard. Hofseth fekk da karane sine i hus, og fekk kort tid etter ein geværtropp og ein mitraljøsetropp frå bataljonen på Dombås som forsterking. Dei oppdaga da at tyskarane hadde trekt over på sørsida av dalen og var på veg mot Dombås, og heldt seg på avstand medan dei observerte.[4]
Tysdag 16. april
Kl 11.00 om formiddagen fekk fenr. Hofseth melding frå Lesja sentrum om at tyskarane var komne dit. Han rykka da dit og tok gruppa - 23 mann - til fange. Deretter drog styrken til Bottheim stasjon og gjekk saman med den gruppa som var der. Dei opna eld mot dei tyskarane som var på sørsida av dalen, og dei overgav seg raskt. Det var 24 mann.[5]
Onsdag 17. april
Torsdag 18. april
Fredag 19. april
Laurdag 20. april
Søndag 21. april
Måndag 22. april
Tysdag 23. april
Onsdag 24. april
To av mitraljøsetroppane til landvernkp 4 vart sendt frå Verma til luftvern på flyplassen på Lesjaskogsvatnet. Feltbataljon 3 / IR 11 (Kjøs) sendt gjennom bygda med tog til Dombås og seinare Hjerkinn / Ulsberg.
Torsdag 25. april
Fredag 26. april
Gjenverande avdelingar av Dragonregiment 2, to eskadronar og ein bombekastartropp, braut opp frå kvilestilling ved Nord-Sel om kvelden 25. og kom til området Lesja - Lora om morgonen 26. april.[6]
Eit pionerkompani på 157 mann vart sett opp 26. april av einingar frå sambandkompaniet ved 2. div. og øvingsavdelinga til Ingeniørregimentet. Kompaniet fekk kvarterer på lesjaskog og deltok i oppryddingsarbeid på riksvegen og jernbanen etter den kontinuerlege tyske bombinga.[7]
Laurdag 27. april
Søndag 28. april
Måndag 29. april
Tysdag 30. april
Onsdag 1. mai
Torsdag 2. mai
Kjelder og litteratur
- Amundgård, Arne (red.) u.å. (eige eks. dat. 1993): Nogo um krigen i Lesja og Lesjaskog 1940–1945. Andre utgåve.
- Munthe-Kaas, O. 1955: Krigen i Norge 1940. Bind II. Operasjonene gjennom Romerike-Hedemarken-Gudbrandsdalen-Romsdalen. Utgitt ved den krigshistoriske avdeling. Gyldendal Norsk Forlag.
- Årflot, Odd 1985: Soldat, april 1940. Det Norske Samlaget.
- Rapportar i Riksarkivet, FKH Andre utskilte arkivdeler – Krigen i Norge 1940-1945 Hæren II-C-11-512 – 5. Divisjon. Arkivenhet: RA/RAFA-2017/Y/Yb/L0113 frå felttoget, av:
- Hofseth, Lars, fenrik / NK kp 7 / IR 11, dat. 25. april 1946.
- Thue, David, oberst / sjef IR 11, dat. 13. februar 1941 (fotokopi finst òg ved biblioteket, Høgskulen i Volda)