Rokkproduksjon i Gylland

Rokk laga av John Pedersen Gylland (1878–1947)

Foto: Alice Coppa (2015).

Rokkproduksjon var eit viktig handverk i grenda Gylland i Hovin i tidlegare Horg kommune, no i Melhus kommune. Tradisjonen går langt attende, men bygda vart verkeleg sett på kartet med rokktypen Gylland-rokk. Den vart først utvikla i Kvikne, og kom over til Gauldalen kring 1850, etter at ein kar frå bygda hadde vore over i Kvikne og lært seg nye teknikkar der.

Den siste som produserte Gylland-rokker for hand i bygda var Anders O. Wollan (1916–1986), som heldt på frå 1933 til han pensjonerte seg i 1983.

Kjende rokkmakarar frå Gylland

Personane er sett opp kronologisk etter fødselsår. Vi har med òg dei ein kjenner frå tida før Gylland-rokken vart utvikla. Familieband mellom rokkmakarane er tekne med i lista i den grad vi har oversyn over det.

Det var vanleg å signere rokkane – her John Pedersen Gylland (1878–1947) sin signatur.

Foto: Alice Coppa (2015).

Gyllandrokk, fotografi fra Det norske næringsliv.

• Ole Eriksen Foss (1730–1802).
• Jens Olsen Foss (1770–1855). Son av Ole Eriksen Foss (1730–1802).
• Enok Nilsen Gylland (1770–1832).
• Esten Arntsen Gylland (1811–1876).
• Arnt Eriksen Valdøyen (1820–1896).
• Peder Jensen Gylland (1820–1881).
• Haldo Arntsen Soknes (1822–1890).
• Anders Olsen Foss (1825–1907).
• Roald Olsen Grinde (1827–1880).
• Jens Pedersen Foss (1827–1907). Soneson av Jens Olsen Foss (1770–1855).
• Enok Pedersen Gylland (1828–1891). Dotterson av Enok Nilsen Gylland (1770–1832).
• Elias Jensen Gylland (1829–1887).
• Johannes Andersen Hage (1831–1891).
• John Larsen Løberg (1831–1919).
• Halvor Jensen Gylland (1835–1893).
• Peder Larsen Løberg (1835–1905).
• Peder Jensen Gylland (1836–1896).
• Peder Olsen Gylland (1836–1916).
• Rasmus Estensen Gylland (1839–1878). Son av Esten Arntsen Gylland (1811–1876).
• Peder Pedersen Gylland (f. 1839). Dotterson av Enok Nilsen Gylland (1770–1832).
• Halvor Pedersen Buklev (1848–1941). Gift med dotterdotter av Enok Nilsen Gylland (1770–1832).
• Ole Roaldsen Grinde (1851–1940). Son av Roald Olsen Grinde (1827–1880).
• Peder Roaldsen Gylland (1854–1906). Son av Roald Olsen Grinde (1827–1880) og svigerson av John Larsen Løberg (1831–1919).
• Anders Pedersen Gylløien (1854–1925).
• Jens Pedersen Gylland (1857–1944). Son av Peder Jensen Gylland (1820–1881).
• Jens Eliassen Gylland (1858–1880). Son av Elias Jensen Gylland (1829–1887).
• Halvor Roaldsen Foss (1861–1939). Son av Roald Olsen Grinde (1827–1880).
• Ole Eliasen Gylland (1862–1935).
• Lars Johnsen Løberg (1863–1902). Son av John Larsen Løberg (1831–1919).
• Roald Jensen Wollan (1865–1930).
• Peder Johnsen Gylland (1865–1948).
• Esten Rasmussen Gylland (1869–1960). Son av Rasmus Estensen Gylland (1839–1878).
• Roald Pedersen Gylland (1875–1962). Son av Peder Roaldsen Gylland (1854–1906).
• Jens Jensen Gylland (1875–1966).
• John Pedersen Gylland (1878–1947). Son av Peder Roaldsen Gylland (1854–1906).
• Lars Pedersen Gylland (1880–1959).
• Even Pedersen Gylland (1880–1904). Son av Peder Jensen Gylland (1836–1896).
• Ole Johnsen Saugen (1882–1969).
• Jens Roaldsen Foss (1886–1973).
• Ola Pettersen Wollan (1898–1974).
• Jens Jensen Gylland (f. 1906).
• Peder Jensen Gylland (f. 1908).
• Anders Olsen Wollan (1916–1986), siste rokkmakar i bygda. Nevø av Roald Jensen Wollan (1865–1930).

Litteratur

• Haukdal, Jens og Asbjørn Furunes: Busetnad og folkeliv i Horg. 2 : Gard og grend. Utg. Melhus kommune. Melhus. 1985. Digital versjon på Nettbiblioteket.
• Walla, Arvid: «Om Gylland-rokken og andre spinneredskaper» i Årbok for Trøndelag. 1981. Trondheim. 1981. Mal:Bokhylla.