Skribenter
95 178
redigeringer
Skulestaden Volda: Forskjell mellom sideversjoner
Hopp til navigering
Hopp til søk
→Landsgymnaset
mIngen redigeringsforklaring |
|||
| (10 mellomliggende versjoner av 4 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>{{thumb|VLH_c1950_FAKf-0330.00069.jpg|Volda lærarskule ca 1950|Johan J. Nerbøvik}}'''«[[Skulestaden Volda]]»''' er ei nemning som blir brukt om [[Volda sentrum|tettstaden Volda]] som eit tyngdepunkt innan høgare utdanning utanom dei større byane i Noreg. | <onlyinclude>{{thumb|VLH_c1950_FAKf-0330.00069.jpg|Volda lærarskule ca 1950|Johan J. Nerbøvik}}'''«[[Skulestaden Volda]]»''' er ei nemning som blir brukt om [[Volda sentrum|tettstaden Volda]] som eit tyngdepunkt innan høgare utdanning utanom dei større byane i Noreg. | ||
Ein trekkjer gjerne røtene attende til presten [[Hans Strøm]], via [[ | Ein trekkjer gjerne røtene attende til presten [[Hans Strøm]], via [[Sivert Aarflot]] og [[Ivar Aasen]] fram til den første høgare skulen vart etablert i 1861. | ||
</onlyinclude> | </onlyinclude> | ||
=== Voldens høiere Almueskole med annecteret Dannelses-anstalt for Almueskolelærere ===<onlyinclude> | === Voldens høiere Almueskole med annecteret Dannelses-anstalt for Almueskolelærere ===<onlyinclude> | ||
| Linje 12: | Linje 12: | ||
=== Landsgymnaset === | === Landsgymnaset === | ||
Volda private millomskule og gymnas vart starta av [[Olav Riste]] og [[Johan Fredrik Voss]] i 1910. Det vart det første treårige gymnaset på landsbygda i Noreg. Gymnaset fekk eksamensrett og statsstøtte frå 1914. Dei to fyrste åra var Voss rektor aleine, medan Riste gjorde seg ferdig med studiane. Dei delte leiaransvaret frå 1912 til 1917, da Voss vart lektor på landsgymnaset på Voss. Riste heldt fram som rektor til 1954. Da hadde gymnaset gått over til å bli fireårig offentleg landsgymnas (frå 1947). Frå 1955 til 1965 var [[Ingvald Ryste]] rektor. Frå 1966 vart Volda gymnas fylkeskommunalt, og er i dag Volda vidaregåande skule. | {{thumb|GamlegymnasetVolda.jpg|Gamlegymnaset i 2009|[[Arnfinn Kjelland]]}} | ||
:{{Utdypende artikkel|Gamlegymnaset (Volda)|Volda videregående skole|Landsgymnas}} | |||
Volda private millomskule og gymnas vart starta av [[Olav Riste]] og [[Johan Fredrik Voss]] i 1910. Det vart det første treårige gymnaset på landsbygda i Noreg. Gymnaset fekk eksamensrett og statsstøtte frå 1914. Dei to fyrste åra var Voss rektor aleine, medan Riste gjorde seg ferdig med studiane. Dei delte leiaransvaret frå 1912 til 1917, da Voss vart lektor på landsgymnaset på Voss. Riste heldt fram som rektor til 1954. Da hadde gymnaset gått over til å bli fireårig offentleg [[landsgymnas]], kalla [[Volda landsgymnas]] (frå 1947). Frå 1955 til 1965 var [[Ingvald Ryste]] rektor. Frå 1966 vart Volda gymnas fylkeskommunalt, og er i dag Volda vidaregåande skule. | |||
=== Voldens Privatseminarium === | === Voldens Privatseminarium === | ||
vart grunnlagt i 1895. Det vart seinare til Volda lærarskule, Volda lærarhøgskule og i dag ein del av [[Høgskulen i Volda]]. Lærarskulen vart etablert av Aage Stabell og – først og fremst – [[Henrik Kaarstad]]. Den var altså privateigd, og gjekk inn i ein meir omfattande tradisjon av kristelege privatseminar, som frå kring 1890 vart oppretta som motvekt mot påverknad frå dei frilyndte, grundtvigianarane. | vart grunnlagt i 1895. Det vart seinare til [[Volda lærarskule]], Volda lærarhøgskule og i dag ein del av [[Høgskulen i Volda]]. Lærarskulen vart etablert av Aage Stabell og – først og fremst – [[Henrik Kaarstad]]. Den var altså privateigd, og gjekk inn i ein meir omfattande tradisjon av kristelege privatseminar, som frå kring 1890 vart oppretta som motvekt mot påverknad frå dei frilyndte, grundtvigianarane. | ||
Frå 1908 vart Kaarstad eineeigar fram til staten tok over skulen i 1924. Kaarstad heldt fram som rektor til han døydde i 1927, og deretter tok [[Erling Kristvik]] over. Han sette djupe spor etter seg som reformpedagog, etter krigen som professor ved [[Noregs lærarhøgskule]] i Trondheim. | Frå 1908 vart Kaarstad eineeigar fram til staten tok over skulen i 1924. Kaarstad heldt fram som rektor til han døydde i 1927, og deretter tok [[Erling Kristvik]] over. Han sette djupe spor etter seg som reformpedagog, etter krigen som professor ved [[Noregs lærarhøgskule]] i Trondheim. | ||
| Linje 38: | Linje 40: | ||
==Litteratur== | ==Litteratur== | ||
* Bergem, Peder (red.) 1995: ''Forkynning. Fellesskap. Forsking. Volda lærarskule 1895-1995''. | * [https://www.nb.no/items/79cb5f41cc64967640113a4b860aac2a?page=0 Bergem, Peder (red.) 1995: ''Forkynning. Fellesskap. Forsking. Volda lærarskule 1895-1995'']. | ||
*Forr, Gudleiv og Vold, Helge (red.): ''Landsgymnaset''. Det Norske Samlaget 2007. | *Forr, Gudleiv og Vold, Helge (red.): ''Landsgymnaset''. Det Norske Samlaget 2007. | ||
| Linje 44: | Linje 46: | ||
[[Kategori: Volda kommune]] | [[Kategori: Volda kommune]] | ||
[[Kategori: Volda sentrum]] | [[Kategori: Volda sentrum]] | ||
[[Kategori: Utdanning | [[Kategori: Utdanning]] | ||
{{artikkelkoord|62.146|N|6.073|Ø}} | |||
{{nn}} | |||