Stødi
Stødi er ein stad lengst nord i Rana kommune, på grensa til Saltdal kommune. Stødi ligg ved det høgaste området, kring 700 moh., av fjellpasset mellom Dunderlandsdalen og Saltdalen. Aust-søraust for Stødi ligg toppen Sváńgavárre (904 moh.) nærmast, og austom denna att Sváńga (Svangsfjellet) mot grensa til Arjeplogs kommun i Norrbottens län. Vestom passet ligg Bolnatind (1389 moh.). Frå gammalt av er Stødi særlig kjent for sieidien — ein samisk offerstad som var i bruk fram til innpå 1800-talet. Frå 1947 til 1949 var det haldeplass på Nordlandsbanen her, og frå 1950 til sommaren 1967 hade Stødi status som jarnbanestasjon. Rett nordom stasjonsområdet og austom jarnbanelina ligg Semska–Stødi naturreservat, som blei etablert i 1976.
Sieidien
Bilvegen over Saltfjellet
Arbeidet med å få til bilveg over Saltfjellet begynte frå Saltdalen i 1930 og frå Dunderlandsdalen i daverande Nord-Rana i 1931. Da vegen vart offisielt opna av kong Haakon VII av Norge laurdag den 3. juli 1937, skjedde dette på Stødi — rett ved kommunegrensa mellom Nord-Rana på Helgelandssida og Saltdal på Salten-sida.[1]
Stødi stasjon
Strekninga Dunderland–Lønsdal på Nordlandsbanen blei opna onsdag den 10. desember 1947, og frå same dagen var Stødi kryssingsspor utan ekspedisjonslokale men med haldeplass.[2] Søndag 1. januar 1950 blei Stødi oppgradert til stasjon.[2] Søndag den 20. august 1967 vart Stødi stasjon nedlagt, og Stødi blei definert som haldeplass utan togstopp med nedlagt men intakt lastespor.[2] Stasjonsbygninga og de tidligare vaktarbustadene er i privat eige no.
Fotnotar
- ↑ «Kong Haakon taler ved steinen på Stødi under åpningen av veien over Saltfjellet i 1937», eit scanna postkort på Webshots.com
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Stødi» i Stasjonsdatabasen til Norsk jernbaneklubb
Pekarar
- «Nordlandsbanen: Stødi» på Jernbane.net