Gáhkko

Gáhko i pitesamisk tradisjon.

Foto: Olve Utne (2015).

Gáhkko (lulesamisk/pitesamisk) er ein samisk brødtype som tradisjonelt er laga av gjærdeig (tidligare surdeig) og utbaka til runde, halvtynne kaker som gjerne blir prikka før dei blir steikt på panne eller i steikeomn. Gáhkko blir gjerne servert saman med samisk tradisjonsmat som suovasbærrgo (røykt reinkjøtt) eller bidos (kjøttsuppe av rein). Det er vanleg å smakssette gáhko med anis, fennikel eller eventuelt kvann.

Namn

Ordet gáhkko er eit lånord frå urnordisk *kakō, som òg er opphavet til norrønt kaka (nominativ) / kaku (akkusativ/dativ/gen.) og moderne former som kaka, kaku, kak(e) osv. på norsk og svensk. På samiske språk er desse formene vanlige: 

språk	eintal		fleirtal
	nominativ	genitiv	nominativ
sørlig sørsamisk (rørossamisk)	gaahka	gaahkan	gaahkah
sentral og nordlig sørsamisk	gaahkoe	gaahkoen	gaahkoeh
umesamisk	gáhkkuo	gáhkuon	gáhkuoh
pitesamisk	gáhkko	gáhko	gáhko(h)
lulesamisk	gáhkko	gáhko	gáhko
nordsamisk	gáhkku	gáhku	gáhku
skoltesamisk

Bildegalleri

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Kjelder og lenkjer

• Jonsson, Susanne: «Mormors gáhkku (samiska mjukkakor)» på SVT.se