Anders Hagaseth (1909–1967)
Det har trolig ikke vært gjort noen endringer på artikkelen den siste uka. I så fall kan denne markeringa fjernes, men sjekk redigeringshistorikken og eventuelt diskusjonssida først.
Anders Hagaseth (fødd 17. mai 1909, død 19. juli 1967) var lensmann i Etnedal i Valdres frå 1945 til 1967. Han sat også i kommunestyret for Arbeidarpartiet. ILLUSTRASJON FRA NORGES LENSMENN?
Bakgrunn og familie
Han var son av gardbrukarparet Ingeborg (Ingebjørg) f. Sletten (1888–1914) og Tore Hagaseth (1880–1952) i Sørre Hagaset (gnr. 29/1) i Nord-Etnedalen.
Den 27. juni 1909 vart han døypt i Nord-Etnedal kyrkje. Dåpsbornet heitte i praksis opp att etter begge bestefedrene: morfaren Anders Nilsson Rundesletten (f. Steinset, 1854–ca. 1895) og farfaren Anders Toreson Hagaseth (1855–1912). To år seinare fekk han ei syster, Margit (1911–1976). Mora Ingeborg døyde i 1914, bare 26 år gammal. Faren gifta seg i 1925 opp att med Anna Jørstad og fikk sju born med henne.
Sjøl gifta Anders Hagaseth seg i 1939 med Ruth Kjoss, dotter av kaptein Arne Kjoss og Ingrid f. Kolderup. Anders og Ruth Hagaseth fekk desse borna:
- Arne Tor (1939)
- Ivar (1941)
- Ole (1943)
- Ingebjørg (1946)
Utdanning og yrkesliv
Han hadde gått på folkehøgskule og landbruksskule og teke Politiskulens utrykkingskurs før han i 1944 vart lensmannsbetjent i heimbygda Etnedal. Ifølgje bygdebokforfattar Harald Hvattum (s. 160) hadde Hagaseth ei dobbeltrolle; som betjent for lensmann Hansen fekk han tilgang til opplysningar som han delte med Heimefronten.
Frigjøringsdagen 8. mai 1945 vart Anders Hagaseth konstituert som lensmann, og i 1948 fekk han fast tilsetjing. Etnedal var eit lite lensmannsdistrikt, med om lag 2000 innbyggjarar, så Hagaseth hadde berre ein betjent.
Anders Hagaseth var lensmann i Etnedal til 1967, då han plutseleg døydde.
Tillitsverv og fritidsinteresser
I 1945, medan han var konstituert lensmann, vart han vald inn i kommunestyret for Arbeidarpartiet. Han sat også i forliksrådet og var styremedlem i Etnedal Sparebank og Vestoppland Kommunale Kraftselskap. Han hadde militært skyttermerke, dugleiksmerke og krigsdeltakarmedalje.
I bokverket Norges Lensmenn står det at han var interessert i skog- og fjellturar, skogbruk og «litt stangfiske».
Kjelder og litteratur
- Anders Toresen Hagaseth i Historisk befolkningsregister
- Hvattum, Harald: Gard og bygd i Etnedal - band A, Etnedal kommune 1989. Mal:Bokhylla, s. 160 og 236.
- Norges lensmenn. Utg. Norges lensmannslag. 1967. Digital versjon på Nettbiblioteket, s. 62-63.