Anders Hagaseth (1909–1967): Forskjell mellom sideversjoner
Ingen redigeringsforklaring |
m (Robot: Endrer mal: Bokhylla) |
||
(14 mellomliggende versjoner av en annen bruker er ikke vist) | |||
Linje 1: | Linje 1: | ||
{{ | {{thumb|Anders Hagaseth.png|Anders Hagaseth i ''Norges Lensmenn'' (1967).}} | ||
'''[[Anders Hagaseth (1909–1967)|Anders Hagaseth]]''' ( | '''[[Anders Hagaseth (1909–1967)|Anders Hagaseth]]''' (fødd 17. mai 1909, død 19. juli 1967) var lensmann i [[Etnedal]] i [[Valdres]] frå 1945 til 1967. Han sat også i kommunestyret og hadde mange andre tillitsverv. | ||
== Bakgrunn == | == Bakgrunn og familie == | ||
Han var | Han var son av gardbrukarparet [[Ingeborg Andersdatter Hagasæt (1888–1914)|Ingeborg (Ingebjørg) f. Sletten]] (1888–1914) og Tore Hagaseth (1880–1952) i Sørre Hagaset (gnr. 29/1) i Nord-Etnedalen. | ||
Den 27. juni 1909 vart han døypt i [[Nord-Etnedal kyrkje]]. Dåpsbornet heitte i praksis opp att etter begge bestefedrene: morfaren [[Anders Nilsson Rundesletten]] (f. Steinset, 1854–ca. 1895) og farfaren Anders Toreson Hagaseth (1855–1912). To år seinare fekk han ei syster, [[Margit Rogne (1911–1976)|Margit]] (1911–1976). Mora Ingeborg døydde i 1914, berre 26 år gammal. Faren gifta seg i 1925 opp att med Anna Jørstad og fekk sju born med henne. | |||
Sjøl gifta Anders Hagaseth seg i 1939 med Ruth Kjoss (1915–1998), dotter av sjøkaptein Arne Kjoss og Ingrid f. Kolderup. Anders og Ruth Hagaseth fekk desse borna: | |||
*Arne Tor (1939) | |||
*Ivar (1941) | |||
*Ole (1943) | |||
*Ingebjørg (1946) | |||
== | == Utdanning og yrkesliv == | ||
Han hadde gått på folkehøgskule og landbruksskule og teke Politiskulens utrykkingskurs før han i 1944 vart lensmannsbetjent i heimbygda Etnedal. Ifølgje bygdebokforfattar [[Harald Hvattum]] (s. 160) hadde Hagaseth ei dobbeltrolle; som betjent for lensmann Hansen fekk han tilgang til opplysningar som han delte med [[Heimefronten]]. | |||
[[Frigjøringen 1945|Frigjøringsdagen]] 8. mai 1945 vart Anders Hagaseth konstituert som lensmann, og i 1948 fekk han fast tilsetjing. Etnedal var eit lite lensmannsdistrikt, med om lag 2000 innbyggjarar, så lensmannen måtte klare seg med berre ein betjent. | |||
Anders Hagaseth var lensmann i Etnedal til 1967, då han plutseleg døydde. | |||
== Tillitsverv og fritidsinteresser == | |||
{{thumb|Anders Hagaseth gravminne Etnedal.jpg|Gravminnet åt Anders og Ruth Hagaseth på [[Bruflat kyrkje]]gard. Lensmannen vart gravlagt 25. juli 1967, og ifølge ''[[Samhold/Velgeren]]'' var kyrkja «på det nærmeste fylt til siste plass» av folk som ville «ta en siste avskjed med den populære og avholdte lensmann».|Dag Gurihus|2006}} | |||
I 1945, medan han var konstituert lensmann, vart han vald inn i kommunestyret i Etnedal. Han sat der i 12 år, til 1957. Anders Hagaseth var også i forliksrådet og styremedlem i [[Etnedal Sparebank]] og [[Vestoppland Kommunale Kraftselskap]]. Han hadde militært skyttermerke, dugleiksmerke og krigsdeltakarmedalje. | |||
I bokverket ''[[Norges Lensmenn]]'' står det at han var interessert i skog- og fjellturar, skogbruk og «litt stangfiske». | |||
== Kjelder og litteratur == | |||
*{{hbr1-1|pc00000001846664|Anders Toresen Hagaseth}} | *{{hbr1-1|pc00000001846664|Anders Toresen Hagaseth}} | ||
*[[Hvattum, Harald]]: ''Gard og bygd i Etnedal - band A'', Etnedal kommune 1989. {{ | *[[Hvattum, Harald]]: ''Gard og bygd i Etnedal - band A'', Etnedal kommune 1989. {{Nb.no|NBN:no-nb_digibok_2016060848159}}, s. 160 og 236. | ||
*''Norges | *''Norges Lensmenn''. Utg. Norges lensmannslag. 1967. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2015102248005}}, s. 62-63. | ||
*''Samhold/Velgeren'', 26. juli 1967: «Lensmann Hagaseth begravet». {{nb.no|NBN:no-nb_digavis_samholdvelgeren_null_null_19670726_64_169_1}}. | |||
{{DEFAULTSORT:HAGASETH; ANDERS}} | {{DEFAULTSORT:HAGASETH; ANDERS}} | ||
Linje 22: | Linje 40: | ||
[[Kategori:Personer]] | [[Kategori:Personer]] | ||
[[Kategori:Lensmenn]] | [[Kategori:Lensmenn]] | ||
[[Kategori:Lokalpolitikere]] | |||
[[Kategori:Etnedal kommune]] | [[Kategori:Etnedal kommune]] | ||
[[Kategori:Fødsler i 1909]] | [[Kategori:Fødsler i 1909]] | ||
[[Kategori:Dødsfall i 1967]] | [[Kategori:Dødsfall i 1967]] | ||
{{ | {{nn}} |
Nåværende revisjon fra 7. mar. 2024 kl. 10:36
Anders Hagaseth (fødd 17. mai 1909, død 19. juli 1967) var lensmann i Etnedal i Valdres frå 1945 til 1967. Han sat også i kommunestyret og hadde mange andre tillitsverv.
Bakgrunn og familie
Han var son av gardbrukarparet Ingeborg (Ingebjørg) f. Sletten (1888–1914) og Tore Hagaseth (1880–1952) i Sørre Hagaset (gnr. 29/1) i Nord-Etnedalen.
Den 27. juni 1909 vart han døypt i Nord-Etnedal kyrkje. Dåpsbornet heitte i praksis opp att etter begge bestefedrene: morfaren Anders Nilsson Rundesletten (f. Steinset, 1854–ca. 1895) og farfaren Anders Toreson Hagaseth (1855–1912). To år seinare fekk han ei syster, Margit (1911–1976). Mora Ingeborg døydde i 1914, berre 26 år gammal. Faren gifta seg i 1925 opp att med Anna Jørstad og fekk sju born med henne.
Sjøl gifta Anders Hagaseth seg i 1939 med Ruth Kjoss (1915–1998), dotter av sjøkaptein Arne Kjoss og Ingrid f. Kolderup. Anders og Ruth Hagaseth fekk desse borna:
- Arne Tor (1939)
- Ivar (1941)
- Ole (1943)
- Ingebjørg (1946)
Utdanning og yrkesliv
Han hadde gått på folkehøgskule og landbruksskule og teke Politiskulens utrykkingskurs før han i 1944 vart lensmannsbetjent i heimbygda Etnedal. Ifølgje bygdebokforfattar Harald Hvattum (s. 160) hadde Hagaseth ei dobbeltrolle; som betjent for lensmann Hansen fekk han tilgang til opplysningar som han delte med Heimefronten.
Frigjøringsdagen 8. mai 1945 vart Anders Hagaseth konstituert som lensmann, og i 1948 fekk han fast tilsetjing. Etnedal var eit lite lensmannsdistrikt, med om lag 2000 innbyggjarar, så lensmannen måtte klare seg med berre ein betjent.
Anders Hagaseth var lensmann i Etnedal til 1967, då han plutseleg døydde.
Tillitsverv og fritidsinteresser
I 1945, medan han var konstituert lensmann, vart han vald inn i kommunestyret i Etnedal. Han sat der i 12 år, til 1957. Anders Hagaseth var også i forliksrådet og styremedlem i Etnedal Sparebank og Vestoppland Kommunale Kraftselskap. Han hadde militært skyttermerke, dugleiksmerke og krigsdeltakarmedalje.
I bokverket Norges Lensmenn står det at han var interessert i skog- og fjellturar, skogbruk og «litt stangfiske».
Kjelder og litteratur
- Anders Toresen Hagaseth i Historisk befolkningsregister
- Hvattum, Harald: Gard og bygd i Etnedal - band A, Etnedal kommune 1989. Digital versjon på Nettbiblioteket, s. 160 og 236.
- Norges Lensmenn. Utg. Norges lensmannslag. 1967. Digital versjon på Nettbiblioteket, s. 62-63.
- Samhold/Velgeren, 26. juli 1967: «Lensmann Hagaseth begravet». Digital versjon på Nettbiblioteket.