Forside:Lesja kommune

LANDSDEL: Østlandet  • Sørlandet • Vestlandet • Midt-Norge • Nord-Norge FYLKE: Akershus • Buskerud • Innlandet • Oslo • Telemark • Vestfold • Østfold TIDLIGERE FYLKE: Hedmark • Oppland (Distrikt: Hadeland • Land • Gjøvik og Toten • Gudbrandsdalen • Valdres) KOMMUNE: Dovre • Etnedal • Gausdal • Gjøvik • Gran • Lesja • Lillehammer • Lom • Nord-Aurdal • Nord-Fron • Nordre Land • Ringebu • Sel • Skjåk • Søndre Land • Sør-Aurdal • Sør-Fron • Vang • Vestre Slidre • Vestre Toten • Vågå • Østre Toten • Øyer • Øystre Slidre TIDLIGERE KOMMUNE: Jevnaker • Lunner Om Lesja kommune Lesja kommune er ei fjellbygd i Innlandet fylke, tidlegare Oppland, på overgangen mellom Gudbrandsdalen og Romsdalen i Møre og Romsdal fylke. Bygda ligg på vasskiljet mellom Aust- og Vestlandet, og Lesjaskogsvatnet er kjelde både for Gudbrandsdalslågen og Rauma.Noverande Lesja kommune er ein del av det gamle Lesja prestegjeld, og vart etablert som Lesja herad ved innføringa av formannskapslovene i 1838. I 1861 vart annekssokna Dovre og Øvre Folldal fråskilt Lesja herad og prestegjeld. Dombåsgrenda vart da overført frå Lesja til Dovre kommune. Bygda kan inndelast i desse grendene rekna nordfrå: Bjorlie, Rånå, Einbu, Kyrkjekretsen, Nørdre Verket, Søre Verket, Nordmo, Lyftingmo, Kyrkjebygde, Bø og Kjøremsgrende. Dei samsvarar med skulekretsane inn til 1960-åra.   Les mer ...   Smakebitar fra artiklar miniatyr Foto: Kvee og husa i Nedre Lyftingmosetre (feil filnamn). (Arnfinn Kjelland) Lyftingmovigga eller Søre Vigga ligg på sørsida av dalen omtrent rett sør for Lyftingmo i Lesja. Setervegen går opp rett bortafor Lyftingmo. Det vart bygd traktorveg i 1950-åra. Det er fire setrar her i dag. Når vi kjem opp setervegen, kjem vi fyrst til setra til Øvre Lyftingmo ovafor vegen. Vidare kjem vi til setra til Prestrudi, på nedsida, og synst ligg setrane til Nedre og Midti Lyftingmo (nedst). Setrane er ikkje av dei eldste i Lesja. I 1668 hadde ikkje nokon av gardane her seter. Vi trur dei bygde her ein gong på 1700-talet. I 1800 hadde dei tre Lyftingmogardane i alle fall setrar her.   Les mer … Lesjaverk 1963 med den freda hovudbygninga frå 1734. Foto: Widerøe's Flyveselskap Lesja jernverk vart oppretta med tildelinga av privilegiet på jernverksdrift i Lesja hovedsokn til Jørgen Fillipsen og Joachim Irgens i 1660. Drifta kom gradvis i gang i åra etter etableringa. Lesjaskogsvatnet vart oppdemt i begge endar for å skaffe vasskraft til verksanlegget, som vart bygd opp i austre enden av vatnet. Ved anlegget kom det etter kvart masomn av såkalt vallonsk type og stangjernshammar. Også i Håmårfossen i Rauma nedafor Kvamsgardane vart det bygd stangjernshammar, truleg så tidleg som i 1670-åra. Malmen vart funne fleire stader over Lesjaskogen: ved Slettom og i Gruvlie mellom Brandlie og dei gamle gardane i Nørdre Verket. Malmen frå Gruvlie vart køyrt ned til Bryggja og transportert derfrå til masomnen ved hjelp av lektarar sommarstid og med slede på isen om vinteren.   Les mer … Kommunevåpen for Lesja Dette er ei liste over hendingar i Lesja ordna kronologisk. Kjelder for prestar og ordførarar er Bygdebok for Lesja bd. 3 og Skotte / Einbu 1949 (sjå Bibliografi:Lesja kommune). Hendingar knytte til enkeltgardar er henta frå bygdeboka viss ikkje anna kjelde er gjeve opp. Før 1500 1326: kvernbruk i Lora dokumentert i i Diplomataricum Norwegicum bd II s. 135. Sjå Lorkverna. 1500- og 1600-talet Ca. 1570: Jens Jensson Staby vart prest i Lesja prestegjeld. 1602: Jens Jensson d.y. vart prest etter far sin. 1636: Sigvart Engebretsson Munk kom som huskapellan i 1636, styrte kallet frå 1639 og vart utnemnt til sokneprest i 1641. 1660: Jørgen Fillipsen og Joacim Irgens får privilegiebrev på jerverksdrift, og etter kvart kjem Lesja jernverk i drift i austenden av Lesjaskogvatnet.   Les mer … Christen Henriksen Pram Christen Henriksen Pram (fødd 4. september 1756 i Lesja, død 28. november 1821 på Saint Thomas, Virgin Islands) var ein særs produktiv faglitterær og skjønnlitterær forfattar. Foreldra var Henrik Frederik Christensen Pram (1726-1800) og Olava Marie Nielsdtr. Stockfleth (1738-?), begge med sterke nettverk i Gudbrandsdalen. Henrik var kapellan i Lesja frå 1751 til han fekk eit sokneprestkall på Slagslunde og Gandløse på Sjælland i 1765 og flytte dit med familien. Christen var altså berre åtte år da han flytta frå Lesja og Noreg, men foreldra heldt kontakt med nordmenn og Christen vart m.a. kjent med Edvard Storm som voks opp i nabobygda Vågå. Christen rekna seg derfor heile livet for å vere nordmann, og særleg gudbrandsdøl. I 1772 reiste han til København for å studere, men han spesialiserte seg ikkje i eitt fag. Han leste klassiske litteratur og lærte språk, statistikk og økonomi, og var eit ivrig medlem av Det Norske Selskab. I 1781 fekk han stilling i Kommersekollegiet, som justisråd frå 1802 og etatsråd frå 1812.   Les mer … Mathias P. Lien Foto: sjølvportrett Mathias P. Lien (fødd 24. april 1872 i Sy Lie på Lesjaskogen, død 26. august 1899) i Minneapolis, Minnesota) var fotograf. Han starta som bygdefotograf på Lesjaskogen tidleg, kanskje rett etter han var konfirmert, for det er funne eit foto etter han som må vere teke kring 1885-86. Før han byrja i fotograflære gjekk Mathias Lien i snikkarlære i fire år. Han gjekk så i lære hos fotograf Lars Nilsen Sødahl på Veblungsnes i to år før han starta for seg sjølv. I 1897 emigrerte han til Nord-Amerika og etablerte seg som fotograf i Minnesota, men der døydde han berre to år seinare av blodforgifting etter å ha skore seg under barbering.   Les mer … Logoen åt historielaget. Lesja historielag vart starta 22. mai 1981 og hadde i første driftsåret 25 familie- og 57 enkeltpersonar som medlemer. Laget har til føremål «å vekkje interesse og skapa forståing for bygdehistorie i Lesja. Det vil arbeide for å gjera folk kjent med kulturarven vår, og verne kulturminne av alle slag i bygda». Frå og med 1983 har laget gjeve ut årsskrift kvart år utanom 1988, da laget var medutgjevar av boka Setrane i Lesja. I tillegg har laget organisert draktopptog, jonsokfeiringar, turar, informasjonsinnsamling om stadnamn, matklokker, kverner, rosemåling m.m., rekonstruert Verkensstugu på Filling og Lorkverna m.m.   Les mer …		Sjå òg Liste over artiklar om Lesja kommune Bibliografi: Lesja kommune Arbeidsoppgåver   Kategoriar for Lesja kommune Lesja kommune Bjorli ingen underkategorier Bøgrende ingen underkategorier Dalsida ingen underkategorier Kyrkjebygde (Lesja) ingen underkategorier Lesja bygdatun ingen underkategorier Lesja jernverk ingen underkategorier Lesja kommunes bildesamlingar ingen underkategorier Lesja kyrkjegard ingen underkategorier Lesjabrev ingen underkategorier Lesjaskog ingen underkategorier Lesjaskog kyrkjegard ingen underkategorier Lesjaverk ingen underkategorier Lyftingmo ingen underkategorier Nordmo (Lesja) ingen underkategorier   Andre artiklar Templet - Isakstugu (Lesja) Raumabanen Lesja kornmagasin Skinnargruva Joachim Irgens (1611–1675) Reinholdt Heinrichsson Ziegler Stellsteinberget Lesjaskogen Lesjaskog Solheim (Lesjaverk) Lesjaverk kyrkje Tobbedalsbakken Jakob Bersveinsson Klukkstad Ragnvald Einbu Brandliskridu Johannes Jørgensen Garder i Lesja Lyftingmo Peder Dybdahl Hans Lemmich Juell (1775–1841) Herman Treschow (1705–1774) Val til Riksforsamlinga 1814 i Lesja Magne Bø (1924–2005) Guri Sørumgård Botheim Kyrkjestugu (Lesjaskog) Kulturminneområdet kring Lesjaskogskyrkja Ola Enstad (1942-2013) Kvilarsteinen i Lissersvingen Lissersvingen Ole Jensen Nerødegård (1916–1940)