Skulehistorie i Fjaler: Forskjell mellom sideversjoner

Fra lokalhistoriewiki.no
Hopp til navigering Hopp til søk
m (Robot: Endrer mal: Bokhylla)
 
(18 mellomliggende versjoner av 4 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
{{innhold høyre}}
'''[[Skulehistorie i Fjaler]]''' skal gi ei oversikt over skulekrinsar, skulehus, skulevegar, statistikk, kjelder og arkiv frå [[Fjaler kommune]] si skulehistorie.
'''[[Skulehistorie i Fjaler]]''' skal gi ei oversikt over skulekrinsar, skulehus, skulevegar, statistikk, kjelder og arkiv frå [[Fjaler kommune]] si skulehistorie.
Målet er å utvide denne artikkelen med mest mogleg fakta. Bidra gjerne med meir informasjon.
Målet er å utvide denne artikkelen med mest mogleg fakta. Bidra gjerne med meir informasjon.
I 1816 kom ei ny lov som sa at det skulle skipast ein [[Skolekommisjon og skolestyre - arkiver|skulekommisjon]] for kvart [[prestegjeld]]. Det første møtet i Ytre Holmedal vart halde i 3. septermber i 1818, på garden Bjerga. På dette møtet gjorde sokneprest [[Niels Nielsen (1777–1854)|Nicolai (Niels) Nielsen]] det klart at det fanst ingen skuleklasse, ingen skuleprotokoll, og tre lærarar, som var for lite. I 1820 la Nielsen fram eit framlegg til <nowiki>''</nowiki>Grundlag for en skoleindretning for Ytre Holmedals præstegjeld.<nowiki>''</nowiki> Denne skuleplanen vart godkjend året etter, og vart gjeldane til langt ut på 1800-talet.
Det første skulehuset fekk Holmedal og Dale i 1857, og frå 1870-åra vart det bygd skulehus i omlag alle krinsane.
I 1990 kom ei stor kommuneregulering langs Dalsfjorden, då kommunegrensa mellom Fjaler og Askvoll vart lagt etter fjorden: Sørsidebygdene Fure, Grytøyra, Korssund, Våge og Folkestad vart overførde frå Askvoll til Fjaler. Nordsidebygdene Helle, Vårdal, Holmedal, Rivedal og Fossedal vart overførde frå Fjaler til Askvoll, og dei austlegaste grendene på nordsida frå Laukeland til og med Kleppe vart overført frå Fjaler til Gaular kommune.
== Oversikt over skulekrinsar ==
== Oversikt over skulekrinsar ==
{| class="wikitable sortable"
{| class="wikitable sortable"
Linje 8: Linje 16:
|}
|}
== Skulekrinsar ==
== Skulekrinsar ==
===[[Lone krins]]===
{| class="wikitable sortable"
===[[Gjølanger krins]]===
!Namn på krins
===[[Bakkebø krins]]===
!Årstal 1
===[[Tyssedal]]===
!Årstal 2
===[[Vårdal krins]]===
!Merknad
===[[Holmedal krins]]===
|-
===[[Rivedal krins]]===
|[[Lone krins]]
===[[Hestad krins]]===
|1891
===[[Strand krins]]===
|1900
===[[Øyane krins]]===
|
===[[Dingemoen krins]]===
|-
===[[Vassdal krins]]===
|[[Gjølanger krins]]
===[[Flekke krins]]===
|
===[[Espedal krins]]===
|
===[[Bjordal krins]]===
|
===[[Espenes krins]]===
|-
===[[Guddal krins]]===
|[[Bakkebø krins]]
===[[Dingsøyr krins]]===
|1891
===[[Heggheim krins (Fjaler)]]===
|1900
|
|-
|[[Tyssedal krins]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Strand krins]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Øyna krins|Øen/Øyna krins]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Dingemoen krins|Dale/Dingemoen krins]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Vassdal krins]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Flekke krins]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Espedal krins]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Bjordal krins (Fjaler)]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Espenes krins]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Guddal krins]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Dingsøyr krins|Dingsøyr/Gallefoss krins]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Heggheim krins (Fjaler)]]
|1891
|1900
|
|-
|[[Fure krins]]
|
|
|Tidlegare [[Skulehistorie i Askvoll|Askvoll]]
|-
|[[Furset krins]]
|
|
|Tidlegare [[Skulehistorie i Askvoll|Askvoll]]
|-
|[[Korssundet krins]]
|
|
|Tidlegare [[Skulehistorie i Askvoll|Askvoll]]
|-
|[[Folkestad krins|Folkestad/Våge krins]]
|
|
|Tidlegare [[Skulehistorie i Askvoll|Askvoll]]
|}


== Skuleveg ==
=== Krinsar som var ein del av Fjaler, men som no ligg i [[Skulehistorie i Askvoll|Askvoll]]: ===
* [[Rivedal krins]]
* [[Holmedal krins]]
* [[Vårdal krins]]
* Fossedal
* Helle
 
=== Krinsar som var ein del av Fjaler, men som no ligg i [[Skulehistorie i Gaular|Gaular]]: ===
* [[Hestad krins]]
 
==Skuleveg==
== Lærarar ==
== Lærarar ==
{| class="wikitable sortable"
{| class="wikitable sortable"
Linje 40: Linje 140:
== Kjelder og litteratur ==
== Kjelder og litteratur ==
===Prenta kjelder ===
===Prenta kjelder ===
*Fagerheim, Ragnvald ''[https://www.nb.no/items/URN:NBN:no-nb_digibok_2018030648502 Fjaler gjennom 1000 år]'' artikkelsamling, 1977 Fjaler Sogelag ss 148-160 (Tilgjengelig digitalt på Nasjonalbiblioteket)
*Bakke, D.O. ''Fjaler i gamle dagar'', 1948 Fjaler Sogelag ss 223-245. {{Nb.no|NBN:no-nb_digibok_2015111008115}}.
*Fagerheim, Ragnvald ''Fjaler gjennom 1000 år'', artikkelsamling, 1977, Fjaler Sogelag ss 148-160. {{Nb.no|NBN:no-nb_digibok_2018030648502}}.


=== Digitale kjelder ===
=== Digitale kjelder ===
=== Ikkje-prenta kjelder ===
=== Ikkje-prenta kjelder ===


[[Kategori:Skulehistorie i Sogn og Fjordane]]
[[Kategori:Fjaler kommune]]
[[Kategori:Fjaler kommune]]
{{Skulehistorie i Sogn og Fjordane}}
{{Skulehistorie i Sogn og Fjordane}}
{{nn}}  
{{nn}}  

Nåværende revisjon fra 7. mar. 2024 kl. 10:31

Skulehistorie i Fjaler skal gi ei oversikt over skulekrinsar, skulehus, skulevegar, statistikk, kjelder og arkiv frå Fjaler kommune si skulehistorie. Målet er å utvide denne artikkelen med mest mogleg fakta. Bidra gjerne med meir informasjon.

I 1816 kom ei ny lov som sa at det skulle skipast ein skulekommisjon for kvart prestegjeld. Det første møtet i Ytre Holmedal vart halde i 3. septermber i 1818, på garden Bjerga. På dette møtet gjorde sokneprest Nicolai (Niels) Nielsen det klart at det fanst ingen skuleklasse, ingen skuleprotokoll, og tre lærarar, som var for lite. I 1820 la Nielsen fram eit framlegg til ''Grundlag for en skoleindretning for Ytre Holmedals præstegjeld.'' Denne skuleplanen vart godkjend året etter, og vart gjeldane til langt ut på 1800-talet.

Det første skulehuset fekk Holmedal og Dale i 1857, og frå 1870-åra vart det bygd skulehus i omlag alle krinsane.

I 1990 kom ei stor kommuneregulering langs Dalsfjorden, då kommunegrensa mellom Fjaler og Askvoll vart lagt etter fjorden: Sørsidebygdene Fure, Grytøyra, Korssund, Våge og Folkestad vart overførde frå Askvoll til Fjaler. Nordsidebygdene Helle, Vårdal, Holmedal, Rivedal og Fossedal vart overførde frå Fjaler til Askvoll, og dei austlegaste grendene på nordsida frå Laukeland til og med Kleppe vart overført frå Fjaler til Gaular kommune.

Oversikt over skulekrinsar

1891 1896

Skulekrinsar

Namn på krins Årstal 1 Årstal 2 Merknad
Lone krins 1891 1900
Gjølanger krins
Bakkebø krins 1891 1900
Tyssedal krins 1891 1900
Strand krins 1891 1900
Øen/Øyna krins 1891 1900
Dale/Dingemoen krins 1891 1900
Vassdal krins 1891 1900
Flekke krins 1891 1900
Espedal krins 1891 1900
Bjordal krins (Fjaler) 1891 1900
Espenes krins 1891 1900
Guddal krins 1891 1900
Dingsøyr/Gallefoss krins 1891 1900
Heggheim krins (Fjaler) 1891 1900
Fure krins Tidlegare Askvoll
Furset krins Tidlegare Askvoll
Korssundet krins Tidlegare Askvoll
Folkestad/Våge krins Tidlegare Askvoll

Krinsar som var ein del av Fjaler, men som no ligg i Askvoll:

Krinsar som var ein del av Fjaler, men som no ligg i Gaular:

Skuleveg

Lærarar

Etternamn Fornamn Fødd Skule Tilsett år Slutta år Utdanning frå Merknad

Skular og elevtal

Arkiv

Kjelder og litteratur

Prenta kjelder

Digitale kjelder

Ikkje-prenta kjelder


Skulenmin logo.jpeg Skulehistorie i Fjaler er ein del av prosjektet Skulen min - eit kartleggings- og formidlingsprosjekt om skulehistorie i Sogn og Fjordane. Bli med å bidra med fakta eller forteljingar frå din skule og di skuletid!
Sogn og Fjordane fylkeskommune og Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane står bak prosjektet. Alle sider knytt til prosjektet er tilgjengelege i denne kategorien. Les meir på www.skulenmin.no.

 

Hentet fra «https://lokalhistoriewiki.no/index.php?title=Skulehistorie_i_Fjaler&oldid=2112233»