Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1814: Forskjell mellom sideversjoner

Fra lokalhistoriewiki.no
Hopp til navigering Hopp til søk
mIngen redigeringsforklaring
({{nn}})
 
(30 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
'''[[Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1814]]''' var prega av at to [[Leksikon:Haugianere|haugianarar]], Ole Svanøe og Torgeir Næss, vart valde. Ingen av dei som [[Valmenn i Nordre Bergenhus 1814|representerte amtet på Riksforsamlinga]] vart valde ved dette valet.  
'''[[Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1814]]''' var prega av at to [[Leksikon:Haugianere|haugianarar]], [[Ole Svanøe]] og [[Torgeir Næss]], vart valde. Ingen av dei som [[Valmenn i Nordre Bergenhus 1814|representerte amtet på Riksforsamlinga]], vart valde ved dette valet.  


Stortinget var innkalla av prins Kristian Fredrik 16. august. [[Mossekonvensjonen]] med Sverige 14. august hadde slege fast at det skulle kallast inn eit overordentleg Storting.
Stortinget var innkalla av kong Kristian Fredrik 16. august. [[Mossekonvensjonen]] med Sverige 14. august hadde slege fast at det skulle kallast inn eit overordentleg Storting.


Valet vart halde på Vange i Vik 23. september 1814, og 58 valmenn møtte.
Valet vart halde 23. september 1814 på Vange i Vik i huset til konstituert amtmann [[Rasmus Endresen (1767-1841)|Rasmus Endresen]], same staden som valforsamlinga våren 1814 var halden. 58 valmenn møtte.


Desse vart valde:
==Valde representantar==


{|class="wikitable"
{|class="wikitable"
!Verv
!Verv
!Namn/tittel
!Namn/tittel
!Merknad
!Prestegjeld
|-
|-
|1. representant || Sognepræst N. G. A. Dahl ||  
|1. representant || Sokneprest [[Nils Griis Alstrup Dahl|Niels G. A. Dahl]] || Eivindvik
|-
|-
|2. representant || Gaardbr. T. H. Næss ||
|2. representant || Gardbrukar [[Torgeir Næss]] || Luster
|-
|-
|3. representant || Gaardbr. O. T. Svanøe ||
|3. representant || Borgar og gardbrukar Ole T. Svanøe || Kinn
|-
|-
|4. representant || Gaardbr. E. O. Nord ||
|4. representant || Gardbrukar Erik Olsen Nord || Eid
|}
|}


Representantane møtte på det fyrste overordentlege Stortinget som kom saman i Kristiania 7. oktober og vart oppløyst 26. november 1814.
Representantane møtte på det fyrste overordentlege Stortinget som kom saman i Kristiania 7. oktober og vart oppløyst 26. november 1814.


==Kjelder==
==Valmenn==
*Lindstøl, Tallak. (1915). ''Stortinget og statsraadet 1814-1914. Bd. 2, del 1. De enkelte storting og statsraader.'' Kristiania: Steen'ske bogtrykkeri, s. 359 ([http://urn.nb.no/URN:NBN:no-nb_digibok_2006120500013 Digital utgåve, NBdigital]).  
Det var 21 prestegjeld i Nordre Bergenhus amt i 1814, og talet på valmenn frå kvart prestegjeld var avhengig av talet på røysteføre i prestegjeldet. Nokon protokoll frå møtet er ikkje kjend, så lista byggjer på fullmakta som vart innsend til Stortinget. Der går det korkje fram kva prestegjeld valmennene representerte eller kva yrke dei hadde, med nokre få unntak. Opplysningane om prestegjeld og yrke er difor sette til her (ufullstendig, basert på opplysningar frå andre val, fullmaktsunderskriftene våren 1814 og søk i Digitalarkivet).
 
Den einaste på møtet som hadde vore til stades på riksforsamlinga, var [[Ulrik Frederik Bøyesen|Bøyesen]], og han hadde ikkje delteke der som representant. Det var heller ikkje mange av valmennene frå amtsvalet til riksforsamlinga 30. mars som kom att på valmøtet 22. september.
 
Berre sju av dei 60 valmennene var embetsmenn. Det var kring 40 [[Embetsmenn i Nordre Bergenhus amt i 1814|embetsmenn i Sogn og Fjordane i 1814]].
 
{|class="sortable wikitable"
!Nr!!Underskrift amtsfullmakt!!Prestegjeld!!Yrke!!Andre ombod/merknad
|-
|1 || [[Nils Griis Alstrup Dahl|Hr. Niels G. A. Dahl]] || Eivindvik || sokneprest ||
|-
|2 || [[Torgeir Næss|Torger Halvorsen Næss]] || Luster || «Bondemand» ||
|-
|3 || Ole Torgersen Svanøe || Kinn || «Borger og Gaardmand» ||
|-
|4 || Erik Olsen Nord || Eid || «Bonde og Dannebrogsmand» ||
|-
|5 || [[Rasmus Endresen (1767-1841)|R. Endresen]] ||  || «constitueret Amtmand» || Ikkje valmann, styrte valet. ''B. Erichsen'' i Stortinget si avskrift må vere feil
|-
|6 || Severin Lohmann || Selje || major ||
|-
|7 || H. Horn ||  ||  ||
|-
|8 || [[Nils Landmark|N. Landmarq]] || Ytre Holmedal || sorenskrivar ||
|-
|9 || [[Peder Pavels|P: Pavels]] || Gloppen || sokneprest||
|-
|10 || [[Claus Winther Kamstrup|C W Kamstrup]] || Sogndal || sokneprest ||
|-
|11 || [[Ulrik Frederik Bøyesen|UF Bøyesen]] || Lærdal || sokneprest || [[Valmenn i Nordre Bergenhus 1814|valmann våren 1814]]
|-
|12 || [[Ludvig Daae (1786-1831)|L. Daae]] || Leikanger || personleg kapellan || [[Valmenn i Nordre Bergenhus 1814|valmann våren 1814]] og [[Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1815|i 1815]]
|-
|13 || C. H. Olsen ||  ||  ||
|-
|14 || J. Ohnstad || Aurland || lensmann || [[Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1815|valmann 1815]]
|-
|15 || Peder Helmers. Flarøen. || Kinn? || || ''Peder Jenssen Florøen?''
|-
|16 || Lars Axelsen Hauchaase || Kinn || gardbrukar ||
|-
|17 || Ole Pedersen Vig||  ||  ||
|-
|18 || Berge Peders. Resnes || Eid || gardbrukar ||
|-
|19 || Eilef Absalons. Syrhelle || Davik || gardbrukar ||
|-
|20 || Lars Christensen Ous || Eid  || gardbrukar  ||
|-
|21 || Lars Olss. Nedrehouge ||  ||  ||
|-
|22 || Rasmus Rasmuss. Torvig || Eid || gardbrukar || [[Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1815|valmann 1815]]
|-
|23 || Søren Vittrup ||  ||  ||
|-
|24 || Absalon Olss. Wereide || Gloppen || gardbrukar ||
|-
|25 || Ole Nilssøn Bøe || Gloppen? || gardbrukar ||
|-
|26 || Peder Olsson Schodden || Innvik || gardbrukar ||
|-
|27 || Peder Rasmussøn Bruland || Innvik || gardbrukar ||
|-
|28 || Hans Thorson Avlem || Innvik || gardbrukar ||
|-
|29 || Cornelius Corneliusson Kirkeide || Innvik || gardbrukar ||
|-
|30 || Iver Aamundson Berge || Innvik || gardbrukar ||
|-
|31 || Haldor Paulsøn Krogenes || Selje || gardbrukar ||
|-
|32 || Knud Peders. Aarevig || Selje || gardbrukar ||
|-
|33 || Mons Anderssen Biergen || Ytre Holmedal || sersjant ||
|-
|34 || Johannes Johanness. Rachneberg || Ytre Holmedal? ||  ||
|-
|35 || Mads Olss. Grønhaug || Indre Holmedal || gardbrukar || [[Valmenn i Nordre Bergenhus 1814|valmann våren 1814]]
|-
|36 || Rognald Olsson Doscheland || Indre Holmedal || gardbrukar ||
|-
|37 || Nils Olsson Ordahl || Jølster || gardbrukar ||
|-
|38 || Nils Larson Giesdahl || Jølster || gardbrukar ||
|-
|39 || Jacob Berentson Schreede || Jølster || gardbrukar ||
|-
|40 || Erich Erichson Halbrend|| Førde || gardbrukar ||
|-
|41 || Lars Jacobson Vefring || Førde || gardbrukar || [[Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1815|valmann 1815]]
|-
|42 || Christian Andersson Høgset || Førde || gardbrukar ||
|-
|43 || Annaneas Marqvarsøn Fremerrvig ||  ||  ||
|-
|44 || Bertel Andersen Leerpold || Askvoll || gardbrukar ||
|-
|45 || Peder Mechelsøn Kumble || Førde || gardbrukar ||
|-
|46 || Christen Christens. Alvig || Askvoll || gardbrukar ||
|-
|47 || Peder Abrahamsøn Steenhofden || Kinn || gardbrukar || [[Valmenn i Nordre Bergenhus 1814|valmann våren 1814]]
|-
|48 || Hermund Ellendson Hundere || Sogndal || gardbrukar || [[Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1815|valmann 1815]]
|-
|49 || Ole Larsson Flugheim || Sogndal || gardbrukar ||
|-
|50 || Ole Rasmusson Feedt || Hafslo || gardbrukar || [[Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1815|valmann 1815]]
|-
|51 || Ole Nilsson Ochlevig || Hafslo || gardbrukar ||
|-
|52 || [[Rasmus Hansson Hellegård|Rasmus Hansson Hellegaard]] || [http://www.historielaget.jostedal.no/?page_id=1773 Jostedal] ||  ||
|-
|53 || Otto Hanssøn yttre Torvund || [http://www.arkivverket.no/URN:kb_read?idx_kildeid=11558&idx_id=11558&uid=ny&idx_side=-10 Lavik] || gardbrukar ||
|-
|54 || Joen Lasseson Dyhrdahl || [http://www.arkivverket.no/URN:kb_read?idx_kildeid=11558&idx_id=11558&uid=ny&idx_side=-10 Lavik] || gardbrukar ||
|-
|55 || Joen Johannesson Bredvig || Eivindvik || gardbrukar ||
|-
|56 || Iver Hanssøn Lien || Eivindvik || gardbrukar ||
|-
|57 || Ole Rasmussøn Eide || Eivindvik || gardbrukar ||
|-
|58 || Lars Nilssøn Fosse || Leikanger || gardbrukar ||
|-
|59 || Tøger Hanssøn || Lærdal || gardbrukar || [[Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1815|valmann 1815]]
|-
|60 || Ole Rognaldsøn Hopperstad || Vik || gardbrukar || [[Valmenn i Nordre Bergenhus 1814|valmann våren 1814]]
|-
|61 || Ole Iversøn Dahle ||  ||  || ''Vik, Leikanger, Davik eller Eivindvik?''
|}
 
==Kjelder og litteratur==
*[[Stortingsval i Sogn og Fjordane]] (liste)
*[https://stortinget.no/no/Stortinget-og-demokratiet/Historikk/Historisk-dokumentasjon/Det-forste-overordentlige-storting-horsten-1814/Forhandlingsdokumenter-med-bilag/ Forhandlingsdokumenter fra høsten 1814], 2. Bilag 1-301 til Stortingets forhandlingsprotokoll, Bilag 4 (Nordre Bergenhus amt), stortinget.no.
*Lindstøl, Tallak. (1915). ''Stortinget og statsraadet 1814-1914. Bd. 2, del 1. De enkelte storting og statsraader.'' Kristiania: Steen'ske bogtrykkeri, s. 20 ([http://urn.nb.no/URN:NBN:no-nb_digibok_2006120500013 Digital utgåve, NBdigital]).  


[[Kategori:Stortinget]]
[[Kategori:Stortinget]]
[[Kategori:Sogn og Fjordane fylke]]
[[Kategori:Vestland fylke]]
[[Kategori:Sogn og Fjordane]]
[[Kategori:1814]]
[[Kategori:Adresse og fullmakt|Nordre Bergenhus]]
[[Kategori:Valg|Nordre Bergenhus]]
{{nn}}

Nåværende revisjon fra 12. mai 2020 kl. 21:41

Stortingsvalet i Nordre Bergenhus 1814 var prega av at to haugianarar, Ole Svanøe og Torgeir Næss, vart valde. Ingen av dei som representerte amtet på Riksforsamlinga, vart valde ved dette valet.

Stortinget var innkalla av kong Kristian Fredrik 16. august. Mossekonvensjonen med Sverige 14. august hadde slege fast at det skulle kallast inn eit overordentleg Storting.

Valet vart halde 23. september 1814 på Vange i Vik i huset til konstituert amtmann Rasmus Endresen, same staden som valforsamlinga våren 1814 var halden. 58 valmenn møtte.

Valde representantar

Verv Namn/tittel Prestegjeld
1. representant Sokneprest Niels G. A. Dahl Eivindvik
2. representant Gardbrukar Torgeir Næss Luster
3. representant Borgar og gardbrukar Ole T. Svanøe Kinn
4. representant Gardbrukar Erik Olsen Nord Eid

Representantane møtte på det fyrste overordentlege Stortinget som kom saman i Kristiania 7. oktober og vart oppløyst 26. november 1814.

Valmenn

Det var 21 prestegjeld i Nordre Bergenhus amt i 1814, og talet på valmenn frå kvart prestegjeld var avhengig av talet på røysteføre i prestegjeldet. Nokon protokoll frå møtet er ikkje kjend, så lista byggjer på fullmakta som vart innsend til Stortinget. Der går det korkje fram kva prestegjeld valmennene representerte eller kva yrke dei hadde, med nokre få unntak. Opplysningane om prestegjeld og yrke er difor sette til her (ufullstendig, basert på opplysningar frå andre val, fullmaktsunderskriftene våren 1814 og søk i Digitalarkivet).

Den einaste på møtet som hadde vore til stades på riksforsamlinga, var Bøyesen, og han hadde ikkje delteke der som representant. Det var heller ikkje mange av valmennene frå amtsvalet til riksforsamlinga 30. mars som kom att på valmøtet 22. september.

Berre sju av dei 60 valmennene var embetsmenn. Det var kring 40 embetsmenn i Sogn og Fjordane i 1814.

Nr Underskrift amtsfullmakt Prestegjeld Yrke Andre ombod/merknad
1 Hr. Niels G. A. Dahl Eivindvik sokneprest
2 Torger Halvorsen Næss Luster «Bondemand»
3 Ole Torgersen Svanøe Kinn «Borger og Gaardmand»
4 Erik Olsen Nord Eid «Bonde og Dannebrogsmand»
5 R. Endresen «constitueret Amtmand» Ikkje valmann, styrte valet. B. Erichsen i Stortinget si avskrift må vere feil
6 Severin Lohmann Selje major
7 H. Horn
8 N. Landmarq Ytre Holmedal sorenskrivar
9 P: Pavels Gloppen sokneprest
10 C W Kamstrup Sogndal sokneprest
11 UF Bøyesen Lærdal sokneprest valmann våren 1814
12 L. Daae Leikanger personleg kapellan valmann våren 1814 og i 1815
13 C. H. Olsen
14 J. Ohnstad Aurland lensmann valmann 1815
15 Peder Helmers. Flarøen. Kinn? Peder Jenssen Florøen?
16 Lars Axelsen Hauchaase Kinn gardbrukar
17 Ole Pedersen Vig
18 Berge Peders. Resnes Eid gardbrukar
19 Eilef Absalons. Syrhelle Davik gardbrukar
20 Lars Christensen Ous Eid gardbrukar
21 Lars Olss. Nedrehouge
22 Rasmus Rasmuss. Torvig Eid gardbrukar valmann 1815
23 Søren Vittrup
24 Absalon Olss. Wereide Gloppen gardbrukar
25 Ole Nilssøn Bøe Gloppen? gardbrukar
26 Peder Olsson Schodden Innvik gardbrukar
27 Peder Rasmussøn Bruland Innvik gardbrukar
28 Hans Thorson Avlem Innvik gardbrukar
29 Cornelius Corneliusson Kirkeide Innvik gardbrukar
30 Iver Aamundson Berge Innvik gardbrukar
31 Haldor Paulsøn Krogenes Selje gardbrukar
32 Knud Peders. Aarevig Selje gardbrukar
33 Mons Anderssen Biergen Ytre Holmedal sersjant
34 Johannes Johanness. Rachneberg Ytre Holmedal?
35 Mads Olss. Grønhaug Indre Holmedal gardbrukar valmann våren 1814
36 Rognald Olsson Doscheland Indre Holmedal gardbrukar
37 Nils Olsson Ordahl Jølster gardbrukar
38 Nils Larson Giesdahl Jølster gardbrukar
39 Jacob Berentson Schreede Jølster gardbrukar
40 Erich Erichson Halbrend Førde gardbrukar
41 Lars Jacobson Vefring Førde gardbrukar valmann 1815
42 Christian Andersson Høgset Førde gardbrukar
43 Annaneas Marqvarsøn Fremerrvig
44 Bertel Andersen Leerpold Askvoll gardbrukar
45 Peder Mechelsøn Kumble Førde gardbrukar
46 Christen Christens. Alvig Askvoll gardbrukar
47 Peder Abrahamsøn Steenhofden Kinn gardbrukar valmann våren 1814
48 Hermund Ellendson Hundere Sogndal gardbrukar valmann 1815
49 Ole Larsson Flugheim Sogndal gardbrukar
50 Ole Rasmusson Feedt Hafslo gardbrukar valmann 1815
51 Ole Nilsson Ochlevig Hafslo gardbrukar
52 Rasmus Hansson Hellegaard Jostedal
53 Otto Hanssøn yttre Torvund Lavik gardbrukar
54 Joen Lasseson Dyhrdahl Lavik gardbrukar
55 Joen Johannesson Bredvig Eivindvik gardbrukar
56 Iver Hanssøn Lien Eivindvik gardbrukar
57 Ole Rasmussøn Eide Eivindvik gardbrukar
58 Lars Nilssøn Fosse Leikanger gardbrukar
59 Tøger Hanssøn Lærdal gardbrukar valmann 1815
60 Ole Rognaldsøn Hopperstad Vik gardbrukar valmann våren 1814
61 Ole Iversøn Dahle Vik, Leikanger, Davik eller Eivindvik?

Kjelder og litteratur