Nigardsbreen

Det er noko overdrive då Nigardsbreen nesten gjekk heilt fram til busetnaden på dette kartet frå 1901

Nigardsbreen i Jostedalen med Krokabrui i framgrunnen, fotografert av Knud Knudsen mellom 1895 og 1902

Nigardsbreen er ein brearm av Jostedalsbreen. Nigardsbreen ligg i Jostedalen i Luster kommune i Sogn.

Breen har namnet sitt frå Nigard, eit bruk under matrikkelgarden Mjølver.

Nigardsbreen gjekk kraftig fram under den vesle istida frå slutten av 1600-talet til midten av 1700-talet, og det gjekk hardast utover Nigard. I 1742 var breen komen heilt innåt husa og all jorda vart tapt, og bruket vart stroke frå matrikkelen. Det følgjande året vart gardstunet òg øydelagd. Nigardsbreen nådde maksimum i 1748 og byrja då å trekkje seg attende. Brekanten var då kring 4,5 km lengre framme enn brekanten i dag.

Framrykkinga til breen er uvanleg godt dokumentert gjennom fleire rettslege synfaringar og Justedalens kortelige Beskrivelse av presten Matthias Foss.

Også i nyare tid er Nigardsbreen ein av dei best dokumenterte breane i Noreg. NVE har sidan 1962 gjort årlege front- og massebalansemålingar.

Nigardsbreen har i over 200 år vore det fremste reisemålet i Jostedalen. Den vitskaplege og kunstnarlege utforskinga og dokumentasjonen av breen tok til kring 1800. Særleg viktig var kunstverka til Johannes Flintoe som gjorde Nigardsbreen kjend for eit urbant kunstpublium.

Gjennom 1900-talet og særleg etter andre verdskrigen auka turisttrafikken på. I 1920 opna Jostedalsbredens Turisthotel på garden Elvekrok i framkant av Nigardsbreen. I 1958 opna Brevegen som gjorde det mogleg å køyre tett inntil breen. I dag driv Jostedalen breførarlag føring på Nigardsbreen. Breheimsenteret opna i 1993 som eit informasjonssenter for breen og heile Breheimen-området.

Kjelder

• «Nigardsbreen», Wikipedia (nn)
• «Nigardsbreen», Wikipedia (no)