Lars Roverud: Forskjell mellom sideversjoner

Fra lokalhistoriewiki.no
Hopp til navigering Hopp til søk
(fjerner adjektivet "norsk", unødvendig på lokalhistoriewiki)
 
(7 mellomliggende versjoner av 5 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
'''Lars Roverud''' (fødd [[19. desember]] [[1776]], død [[26. februar]] [[1850]]) var [[musikkpedagog]] og musikkhandlar.
{{thumb|Lars Roverud oljemaleri.jpeg|Portrett av Lars Roverud, olje på lerret.|maler=[[Jacob Munch]]/[[Oslo Museum]], [[Bymuseet (Oslo)|Byhistorisk Samling]]}}
'''[[Lars Roverud]]''' (fødd [[19. desember]] [[1776]] på Vækerø i [[Aker herred|Aker]], død [[26. februar]] [[1850]] i [[Oslo|Christiania]]) var [[musikkpedagog]] og musikkhandlar.


I 1809 opna Roverud den første reine musikkforretninga i [[Noreg]], to år seinare den første notepressa og eit musikkforlag. Roverud var lærar ved katedralskolen i [[Christiania]] frå 1819, og han studerte songpedagogikk i [[Leipzig]] i 1819 og i [[Stockholm]] i 1828.  
== Bakgrunn og familie ==
Foreldra var [[Peder Colbjørnsen Roverud]] og hans fyrste kone [[Marie Elisabeth Søegaard]]. Faren var fullmektig på [[Vækerø]] da Lars var fødd, seinare forpaktar («bygselmann») på [[Øraker]], ein annan gard i Aker som tilhøyrde [[Bogstad (Oslo)|Bogstadgodset]].
 
Lars Roverud gifta seg 3. desember 1807 med [[Anne Marie Eger]] (1786–1867). Ho var dotter til kjøpmann [[Ole Olsen Eger]] og andre kone [[Anne Marie Trulsdotter Eger|Anne Marie Trulsdotter]].
 
== Utdanning og yrkesliv ==
Lars Roverud gjekk på [[Oslo katedralskole|Christiania katedralskole]] og tok artium i 1794, men heldt ikkje fram med universitetsstudiar. Det var i strid med farens vilje, og faren skal av den grunn ha gjort sonen arvelaus.
 
I 1809 opna Roverud den første reine musikkforretninga i [[Noreg]], to år seinare den første notepressa og eit musikkforlag. Roverud var lærar ved [[Oslo katedralskole|katedralskolen]] i [[Christiania]] frå 1819, og han studerte songpedagogikk i [[Leipzig]] i 1819 og i [[Stockholm]] i 1828.  


I 1825 vart Roverud kjend med eit dansk [[salmodikon]].  Han forbedra dette og utvikla eit eige siffer-notesystem.  Frå 1835 reiste han rundt i landet og underviste lærarar i kyrkjesong og salmodikonspel, frå 1841 med statsstønad.  Salmodikonet vart snart brukt i skolen rundt om i heile landet.
I 1825 vart Roverud kjend med eit dansk [[salmodikon]].  Han forbedra dette og utvikla eit eige siffer-notesystem.  Frå 1835 reiste han rundt i landet og underviste lærarar i kyrkjesong og salmodikonspel, frå 1841 med statsstønad.  Salmodikonet vart snart brukt i skolen rundt om i heile landet.
Linje 10: Linje 19:
I 1835 vart [[Ole Andreas Lindeman|O. A. Lindeman]]s ''[[koralbok|Choral-Bog]] indeholdende de i [[Dend Forordnede Ny Kirke-Psalme-Bog|Kingos]], [[Psalme-Bog eller En Samling af gamle og nye Psalmer|Guldbergs]] og den [[Evangelisk-christelig Psalmebog til Brug ved Kirke- og Huus-Andagt|evangelisk-christelige Psalmebogs]] forekommende Melodier'' autorisert «for udelukkende Brug ved Gudstjenesten» i kyrkjene i Noreg.  
I 1835 vart [[Ole Andreas Lindeman|O. A. Lindeman]]s ''[[koralbok|Choral-Bog]] indeholdende de i [[Dend Forordnede Ny Kirke-Psalme-Bog|Kingos]], [[Psalme-Bog eller En Samling af gamle og nye Psalmer|Guldbergs]] og den [[Evangelisk-christelig Psalmebog til Brug ved Kirke- og Huus-Andagt|evangelisk-christelige Psalmebogs]] forekommende Melodier'' autorisert «for udelukkende Brug ved Gudstjenesten» i kyrkjene i Noreg.  


Tidlegare varierte songen meir frå stad til stad.  Salmesongen, som var innført med [[reformasjonen]] eller med [[Den danske Psalmebog|Hans Thomissøns salmebok]] var gjennom tidene endre etter lokal skikk og smak, og mange av salmetonane hadde et karakteristisk preg av lokal folkesong.  Berre få kyrkjer hadde [[orgel]] til å leie songen.  Det var delte meiningar og slik song høvde som allsong.  Gjennom Roverud sitt arbeid vart [[kyrkjelyd]]en gjennom skolebarna opplært til å synge salmar slik melodiane var notert i Lindemans koralbok.
Tidlegare varierte songen meir frå stad til stad.  Salmesongen, som var innført med [[reformasjonen]] eller med [[Den danske Psalmebog|Hans Thomissøns salmebok]] var gjennom tidene endra etter lokal skikk og smak, samtidig som salmesongen i det urbane Europa hadde endra seg på sitt vis; og mange av salmetonane hadde et karakteristisk preg av lokal folkesong så vel som eldre tiders [[historisk oppføringspraksis|oppføringspraksis]].  Berre få kyrkjer hadde [[orgel]] til å leie songen.  Det var delte meiningar om slik song høvde som allsong.  Gjennom Roverud sitt arbeid vart [[kyrkjelyd]]en gjennom skolebarna opplært til å synge salmar slik melodiane var notert i Lindemans koralbok og etter tidas urbane musikalske estetikk.


==Kjelder==
==Kjelder==
*[http://www.vtb.no/vis.php?id=3348 Artikkel om Salmodikon i Vest-Telemarks blad]
*Austestad, Atle (1993): ''[[Knut Hamsun]] i [[Øystese]]''
*''[[Cappelens musikkleksikon]]'' 1980
*Gaukstad, Øystein  (red.): ''[[Ole Tobias Olsen]] Folketonar frå Nordland'' [[Norges Boklag]] 1982.
*Herresthal, Harald: Artikkel om Roverud i ''Norsk biografisk leksikon'' [https://nbl.snl.no/Lars_Roverud Digital utgave ]
*''Kristen sang og musikk'' [[Runa forlag]] 1962
*''Kristen sang og musikk'' [[Runa forlag]] 1962
*Øystein Gaukstad (red.): ''[[Ole Tobias Olsen]] Folketonar frå Nordland'' [[Norges Boklag]] 1982
*Sandvik, O.M.: Artikkel om Roverud i ''Norsk biografisk leksikon''. Utg. Aschehoug. Oslo. 1954. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2007021301053}}.
*''[[Cappelens musikkleksikon]]'' 1980
*Atle Austestad (1993): ''[[Knut Hamsun]] i [[Øystese]]''
 
===På nettet===
*[http://www.vtb.no/vis.php?id=3348 Artikkel om Salmodikon i Vest-Telemarks blad]


{{wikipedia|nn}}
{{wikipedia|nn}}


{{DEFAULTSORT:ROVERRUD, LARS}}
{{DEFAULTSORT:ROVERRUD, LARS}}
 
[[Kategori:Personer]]
[[Kategori:Kirkemusikk]]
[[Kategori:Kirkemusikk]]
[[Kategori:Personer]]
[[Kategori:Personer med utdanning fra Tyskland]]
[[Kategori:Personer med utdanning fra Tyskland]]
[[Kategori:Personer med utdanning fra Sverige]]
[[Kategori:Personer med utdanning fra Sverige]]
[[Kategori:Oslo kommune]]
[[Kategori:Aker]]
[[Kategori:Fødsler i 1776]]
[[Kategori:Fødsler i 1776]]
[[Kategori:Dødsfall i 1850]]
[[Kategori:Dødsfall i 1850]]
{{bm}}
{{bm}}

Nåværende revisjon fra 29. des. 2023 kl. 21:46

Portrett av Lars Roverud, olje på lerret.

Lars Roverud (fødd 19. desember 1776 på Vækerø i Aker, død 26. februar 1850 i Christiania) var musikkpedagog og musikkhandlar.

Bakgrunn og familie

Foreldra var Peder Colbjørnsen Roverud og hans fyrste kone Marie Elisabeth Søegaard. Faren var fullmektig på Vækerø da Lars var fødd, seinare forpaktar («bygselmann») på Øraker, ein annan gard i Aker som tilhøyrde Bogstadgodset.

Lars Roverud gifta seg 3. desember 1807 med Anne Marie Eger (1786–1867). Ho var dotter til kjøpmann Ole Olsen Eger og andre kone Anne Marie Trulsdotter.

Utdanning og yrkesliv

Lars Roverud gjekk på Christiania katedralskole og tok artium i 1794, men heldt ikkje fram med universitetsstudiar. Det var i strid med farens vilje, og faren skal av den grunn ha gjort sonen arvelaus.

I 1809 opna Roverud den første reine musikkforretninga i Noreg, to år seinare den første notepressa og eit musikkforlag. Roverud var lærar ved katedralskolen i Christiania frå 1819, og han studerte songpedagogikk i Leipzig i 1819 og i Stockholm i 1828.

I 1825 vart Roverud kjend med eit dansk salmodikon. Han forbedra dette og utvikla eit eige siffer-notesystem. Frå 1835 reiste han rundt i landet og underviste lærarar i kyrkjesong og salmodikonspel, frå 1841 med statsstønad. Salmodikonet vart snart brukt i skolen rundt om i heile landet.

Roveruds gate i bydel Sagene i Oslo har navn etter Lars Roverud.

Den roverudske sangforbedring

I 1835 vart O. A. Lindemans Choral-Bog indeholdende de i Kingos, Guldbergs og den evangelisk-christelige Psalmebogs forekommende Melodier autorisert «for udelukkende Brug ved Gudstjenesten» i kyrkjene i Noreg.

Tidlegare varierte songen meir frå stad til stad. Salmesongen, som var innført med reformasjonen eller med Hans Thomissøns salmebok var gjennom tidene endra etter lokal skikk og smak, samtidig som salmesongen i det urbane Europa hadde endra seg på sitt vis; og mange av salmetonane hadde et karakteristisk preg av lokal folkesong så vel som eldre tiders oppføringspraksis. Berre få kyrkjer hadde orgel til å leie songen. Det var delte meiningar om slik song høvde som allsong. Gjennom Roverud sitt arbeid vart kyrkjelyden gjennom skolebarna opplært til å synge salmar slik melodiane var notert i Lindemans koralbok og etter tidas urbane musikalske estetikk.

Kjelder

Creative Commons License Denne artikkelen er heilt eller delvis basert på artikkelen «Lars Roverud» frå Nynorsk Wikipedia og kan kopierast, distribuerast og/eller endrast slik det er oppsett i lisenstekst for cc-by-sa 3.0. For ei liste over bidragsytarar til den opphavlege artikkelen, sjå endringshistorikk knytt til den opphavlege artikkelen. For ei liste over bidragsytarar til denne versjonen, sjå endringshistorikk knytt til denne sida.
Artikkelen bør gjennomgåast for å tilpasse innhald og vinkling til lokalhistoriewiki.no. Sjå Hjelp:Skilnader frå Wikipedia for meir informasjon.
Hentet fra «https://lokalhistoriewiki.no/index.php?title=Lars_Roverud&oldid=2032436»