Forside:Valdres: Forskjell mellom sideversjoner

Fra lokalhistoriewiki.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring
Linje 19: Linje 19:
<!-- Venstre kolonne -->
<!-- Venstre kolonne -->
<div style="width: 65%; float: left;">
<div style="width: 65%; float: left;">
<!-- Manuelle oppføringer -->
<div style="position: relative; margin: 0 10px 0 0;  border: 1px solid #dfdfdf; padding: 1em 1em 1em 1em; background-color:#f8f8ff; ">{{#dpl:categorymatch=%Sør-Aurdal%¦%Nord-Aurdal%¦%Vestre Slidre%¦%Østre Slidre%¦%Vang i Valdres%¦%Etnedal%|uses=Mal:Thumb|namespace=|randomcount=1|format=,²{:%PAGE%,,}²}}</div>
<div style="position: relative; margin: 0 10px 10px 0;  border: 1px solid #dfdfdf; padding: 1em 1em 0em 1em; background-color:#f8f8ff; ">{{#dpl:categorymatch=%Sør-Aurdal%¦%Nord-Aurdal%¦%Vestre Slidre%¦%Østre Slidre%¦%Vang i Valdres%¦%Etnedal%| uses=Mal:Thumb|namespace=|randomcount=1|format=,²{:%PAGE%,,}²}}</div>


<!-- Direktelenker i venstrekolonnen -->
<!-- Direktelenker i venstrekolonnen -->
<div style="font-variant: small-caps; text-align: center; margin: 10px 10px 0 0; padding: 0 1em 0 1em; ">[[Sør-Aurdal]]&nbsp;&middot; [[Nord-Aurdal]]&nbsp;&middot; [[Etnedal]]&nbsp;&middot; [[Vestre Slidre]]&nbsp;&middot; [[Østre Slidre]]&nbsp;&middot; [[Vang i Valdres|Vang]]</div>
<div style="font-variant: small-caps; text-align: center; margin: 10px 10px 0 0; padding: 0 1em 0 1em; ">[[Sør-Aurdal]]&nbsp;&middot; [[Nord-Aurdal]]&nbsp;&middot; [[Etnedal]]&nbsp;&middot; [[Vestre Slidre]]&nbsp;&middot; [[Østre Slidre]]&nbsp;&middot; [[Vang i Valdres|Vang]]</div>


<!-- Automatiske oppføringer -->
<div style="position: relative; margin: 10px 10px 0 0; border: 1px solid #dfdfdf; padding: 1em; background-color: #f8f8ff; ">{{#dpl:categorymatch=%Valdres%¦%Sør-Aurdal%¦%Nord-Aurdal%¦%Vestre Slidre%¦%Østre Slidre%¦%Vang i Valdres%¦%Etnedal%|
<div style="position: relative; margin: 10px 10px 0 0; border: 1px solid #dfdfdf; padding: 1em; background-color: #f8f8ff; ">
category=Bygder i Oppland|namespace=|randomcount=1|format=,²{:%PAGE%,,}²}}</div>
{{rediger|right|Portal:Valdres/Aktuelt}}
{{:Portal:Valdres/Aktuelt}}
</div>
</div>
</div>



Sideversjonen fra 1. nov. 2007 kl. 22:16

Portal Valdres

Kart over Valdres, med den historiske vandreruta Stølsrute teikna inn.

Valdres er eit landskap i Oppland, med kommunane Nord-Aurdal, Sør-Aurdal, Øystre Slidre, Vestre Slidre, Vang og Etnedal.Dalføret femner størstedelen av nedbørsområdet for Begnavassdraget nord for Sperillen og den øvre delen av Etnedal landskapsområde med kringliggande fjellstrok. I sør finn ein Begnadalen og Hedalen. I nord er Valdresflye ein del av Jotunheimen. Valdres reknast med til Austlandet, men er òg eit grenseområde til Vestlandet. Den eldste busetninga i dalen kom vestfrå, og Valdres var lenge under Gulatingslagen. I 1153 vart dalen ein del av Stavanger bispedøme.

Den største tettstaden, og den einaste mer over 1000 innbyggjarar er Fagernes i Nord-Aurdal. Fagernes som fekk bystatus i 2007 og har drygt 1900 innbyggjarar (2018). Andre tettstader, med folketal per 2018 i parentes, er: Leira i Nord-Aurdal (873), Bagn i Sør-Aurdal (668), Aurdal i Nord-Aurdal (681), Beitostølen i Øystre Slidre (349), Slidre i Vestre Slidre (346), Røn i Vestre Slidre (283), Heggenes i Øystre Slidre (283), Moane i Øystre Slidre (230) og Bruflat i Etnedal (248).

E16 og fylkesveg 51 går gjennom Valdres. Det er bussamband frå fleire stader i dalen til Oslo, Bergen, Gjøvik og Gol. Valdresbanen gjekk til Fagernes, og vart nedlagd i 1989. Fagernes lufthamn, Leirin var den høgast liggande flyplassen i Nord-Europa, på 822 moh. Den hadde daglege avgonger til Oslo lufthavn, Gardermoen. Lufthamna vart opna i 1987, og nedlagd i 2018.
Gunnar Mandt.
Foto: Henta frå Brandval-boka I, bygdehistorie. (Utg. 1953).

Gunnar Tarjusson Mandt (fødd 12. juli 1869 i Kviteseid, død 21. september 1949) var skulemann og lokalhistorikar.

Han var son av Tarjus Thovsson (f. 1829) og Kristi Svensdotter (f. 1835). Han vart gift med Gunhild Dalen (f. 1880).

Han tok lærareksamen ved Kviteseid Seminar i 1889, og var først folkeskulelærar i Kviteseid og så i Vestre Slidre. I 1910 vart han lærar i framhaldsskulen på Skotterud i Eidskog. Der var han til han gjekk av for aldersgrensa i 1939.

Han var aktiv i den frilynde ungdomsrørsla, og var bladstyrar for bladet Valdres. Dette hadde han òg skipa. Hans verke som lokalhistorikar byrja med Varden-boka i 1925. I samband med 100-årsjubileet for formannskapslovane var han hovudforfattar til Jubileimsskrift for Solør-Odal. Han skreiv manus til to band av Brandval-boka, som kom ut etter at han døydde.

Litteratur og kjelder