Forside:Rana kommune

ØSTLANDET • SØRLANDET • VESTLANDET • MIDT-NORGE • NORD-NORGE Nordland • Troms • Finnmark Helgeland • Salten • Lofoten • Vesterålen • Ofoten Bindal • Sømna • Brønnøy • Vega • Vevelstad • Herøy • Alstahaug • Leirfjord • Vefsn • Grane • Hattfjelldal • Dønna • Nesna • Hemnes • Rana • Lurøy • Træna • Rødøy • Meløy Om Rana kommune Rana kommune ligger i Nordland. Kommunen ligger i regionen Helgeland, og administrasjonssenter er Mo i Rana, det fjerde største tettstedet i Nord-Norge. Mo ble kirkested i 1724 og markedsplass i 1730-åra, og ble et viktig handelssenter på 1800-tallet. Kommunen ble etablert i 1964, da Nord-Rana og Mo samt deler av Nesna og Sør-Rana ble slått sammen. Rana er fylkets største kommune i utstrekning.   Les mer ...   Smakebitar fra artiklar Nils Grotnes ca. 1950. Foto: Ukjent Nils Jørgen Kornelius Grotnes (fødd i Nord-Rana 25. februar 1890, død 5. april 1961) var lærar og skulestyrar. Mest er han kjend som styrar for framhaldsskulen i Sel i Gudbrandsdalen i fleire tiår, og for å ha grunnlagt og styrt realskulen i bygda. Han var elles aktiv i offentleg styre og stell og i organisasjonslivet, ikkje minst kva gjeld ideelt ungdomsarbeid. I ei studentjubileumsbok karakteriserer han si eiga livsorientering i Christopher Bruuns ånd: «Kristeleg nasjonal (norskdom og kristendom)». Han var blant pådrivarane for å få inn nynorsk som skulemål i Gudbrandsdalen i 1930-åra. Politisk orienterte han seg mot Arbeidarpartiet. Han var aktiv i den sivile motstanden mot okkupasjonsregimet 1940-1945.   Les mer … Sæjjden på Stødi Saltfjellet (bokm./nyn.) eller Sáltoduoddar (pitesam.), òg skrive Sáltoduottar (nordsam.) og Sálltoduottar (lules.), er eit høgfjellsområde mellom Rana og Saltfjorden i Nordland fylke. I trongaste meining blir namnet brukt om høgfjellsområdet mellom Dunderlandsdalen, Svartisen, Saltdalen/Junkerdalen og grensa mot Arjeplogs kommun i Sverige. Dette området dekkjer delar av kommunane Rana, Saltdal og Beiarn. I vidaste meining blir områda kring Svartisen og ned mot kysten medteke — og dermed delar av Gildeskål, Meløy og Rødøy kommunar. I samisk samanheng utgjer Saltfjellet (i vidaste meining) og området kring Saltfjorden i Nordland fylke så vel som den nordlige delen av Arjeplogs kommun i Norrbottens län kjerneområdet for pitesamisk kultur. I bondesamfunnet utgjer Saltfjellet derimot grensa mellom distrikta Helgeland og Salten.   Les mer … Lønsstua i mars 2010. Foto: Olve Utne Lønsstua er ei turisthytte med sjølvbetening på Lønsdal i Saltdal kommune i Salten. Hytta ligg kring 820 meter SSO for Lønsdal stasjon og 100 SO for Polarsirkelen høyfjellshotell. Hovudhytta vart bygd i 1985 og har 22 sengeplassar. Annekset vart bygd i 1999 og har åtte sengeplassar. Eigar av hytta er Bodø og Omegn Turistforening.   Les mer … Vaktarboligane på Semska. Foto: Olve Utne (2010) Semska stasjon, tidligare Saltfjell stasjon, er ein tidligare jarnbanestasjon på strekninga mellom Dunderland stasjon og Røkland stasjon på Nordlandsbanen. Stasjonen ligg på Semska (pitesam. Sæmmsá, ‘våtmark’) i Saltdal kommune i Salten. Denne stasjonen, så vel som Hjartåsen stasjon, Krokstrand stasjon, Bolna stasjon, Stødi stasjon og Lønsdal stasjon, blei opna onsdag den 10. desember 1947 da Nordlandsbanen vart forlenga frå Dunderland til Lønsdal. Stasjonsbygninga er riven i dag, men dei tre vaktarboligane står enno og er i privat eige. Stasjonen grensar til Semska–Stødi naturreservat (på austsida av jarnbanesporet) og den tidligare Krokelva fangeleir (kring 300 meter nordafor stasjonen).   Les mer … Ranaspisse. Tegning av Ulf Mikalsen, Kjerringøy Ranaspissa er som oftest bygget i gran. Ranaspissa kjennetegnes ved at stevnene er festet oppe på kjølen. Spissa er relativt langkjølet uten lot, med en markert vinkel mellom kjøl og akterstevn. Dette bidrar til å gjøre spissa retningsstabil. Ripekonstruksjonen er særegen for distriktet.   Les mer … Salmebok på det gamle samiske standardspråket som hovudsaklig er basert på umesamisk. Foto: Olve Utne Umesamisk er eit samisk språk som tradisjonelt blir snakka av umesamane. I Noreg har det blitt snakka umesamisk kring Rana og Hemnes kommunar, og i Sverige er umesamisk det tradisjonelle språket blant skogssamane frå sørlige Arjeplog og det meste av Arvidsjaur og Malå kommunar såvel som i Lycksele lappmark sør- og vestover til Umeälven. I eldre tider ser det ut til å ha blitt snakka umesamisk i Åsele lappmark òg — heilt mot grensa mot Jämtland. Språklig sett danar umesamisk ein overgang mellom pitesamisk og sørsamisk. Oftast blir umesamisk rekna til sørsamisk i vidaste forstand, men språket har òg mykje til felles med pitesamisk. Det gamle samiske standardskriftspråket frå 1700-talet og tidlig 1800-tal har i hovudsak utgangspunkt i umesamisk. Det umesamiske språket er kritisk truga i dag, men det blir arbeidd aktivt med revitalisering frå barnehagenivå og oppover. Den moderne umesamiske rettskrivinga vart godkjent av Sametinget i Sverige den 26. februar 2014 og vart med det godkjent som skriftspråk.   Les mer …		Sjå òg Bibliografi: Rana kommune Arbeidsoppgåver   Eksterne ressursar Forside:Rana kommune/Eksterne ressursar   Kategoriar for Rana kommune ▼ Rana kommune ► Mo i Rana ingen underkategorier ► Polarsirkelen ingen underkategorier ► Saltfjellet ingen underkategorier   Andre artiklar Rana museum Stødi Nils Grotnes Ole Tobias Olsen (1830–1924) Meyership Egil Storholm Axel Johannes Coldevin (1871–1933) Annette Fiskum Hermes II (Fiskefartøy 1917) Sør-Rana kommune Ole K. Valla Oluf Føinum Robert Kvist Rana historielag Ytre Rana historielag Jens Jørgen Zahl (1770–1845) Per Hellervik Swedish Touring Car Championship Neon Racing Cup W–181 W–787 Yttergarden (Rana gnr. 77/2) Benjamin Olsson Stormoen (1841–1875) Karen Bang (død 1803) Havmannprisen Sven Henriksen Gunnar Kristoffer Lind (1922–1985) 22.juli-minnesmerke – Rana kommune Semska–Stødi naturreservat Semska stasjon