Forside:Nordmøre

LANDSDEL: Østlandet  • Sørlandet • Vestlandet • Midt-Norge • Nord-Norge FYLKE: Møre og Romsdal • Trøndelag DISTRIKT: Sunnmøre • Romsdal • Nordmøre • Fosen • Orkdalen • Strinda • Gauldalen • Stjørdalen • Innherad • Namdalen KOMMUNE: Hustadvika • Sunndal • Tingvoll • Gjemnes • Averøy • Kristiansund • Surnadal • Smøla • Aure • Heim • Rindal Om Nordmøre Kart over Midt-Noreg med det noverande Nordmøre markert i grønt. Nordmør (eldre namneform) eller Nordmøre (den vanlegaste namneforma i dag) er eit historisk landskap og ein region i Midt-Noreg. I nyare tid blir Nordmøre vanlegvis definert som dei noverande kommunane Aure, Averøy, Eide, Gjemnes, Halsa, Kristiansund, Smøla, Sunndal, Surnadal og Tingvoll i Møre og Romsdal og Rindal i Trøndelag. Historisk sett har Nordmøre lege under Frostating lagdømme (til dags dato) og Nidaros bispedømme (til Møre bispedømme vart oppretta i 1982). Frå 1500-talet til i dag har Nordmøre sortert under Trondheims len (til 1662), Trondhjems stiftsamt (til amtssystemet vart avvikla først på 1900-talet. Lokalt har Nordmøre vore eige futedømme (fogderi), og frå 1662 av har landskapet sortert under Romsdals amt, som frå 1689 av har inkludert Sunnmøre òg. Frå 1919 av har nordmørskommunane utgjort dei nordaustlegaste 40 % av Møre fylke, no Møre og Romsdal fylke. Av desse gikk Rindal kommune over til Trøndelag den 1. januar 2019.   Les mer ...   Smakebitar fra artiklar Ola Stemshaug (født 20. januar 1936 i Stemshaug, død 27. august 2013 i Trondheim) var språkforsker. Stemshaug ble cand.philol. i 1965 med fagkretsen norsk og nordisk språk, historie og geografi. Han var førsteamanuensis ved Norges Teknisk Naturvitenskapelige Universitet i Trondheim og statens navnekonsulent for Midt-Norge. Han var gift med Marit Stemshaug. Navnegransking var ett av spesialfelta til Stemshaug. Han er særlig kjent for verka Namn i Noreg, Norsk personnnamnleksikon og Norsk stadnamnleksikon, det siste redigert sammen med Jørn Sandnes. Norske innbyggjarnemningar i overført tyding (2002) handler om hvordan innbyggernavn som rørosing og setesdøl stundom får en ekstra betydning.   Les mer … Tunet i Blomtuå. Foto: Olve Utne Blomtua eller Blomtuå (IPA ["bɽɷm:ˌtʰʉ:ɔ:] (nom./a.), ["bɽɷm:ˌtʰʉ:ɔɲ:] (d.)) er ein matrikkelgard på Stabblandet i Aure kommune på Nordmøre. Garden ligg på vestsida av Imarsundet og grensar til Karlsvika i sør og Fuglsnes i nord. Det meste av tida har Blomtuå vore driven som éin gard.   Les mer … Motiv frå Remmingen. Foto: Laila Skaret (2009) Remmingen er ei samling øyer i Smøla kommune på Nordmøre. Dei er lokaliserte nordaust for Glasøya, på innsida av Smøla. Øyene høyrer inn under garden Hellesfjord. På den største av desse øyene har det vore busetjing heilt fram til i dag. Peder Kristensen Kattholm og kona hans, Mildri Steffensdotter Oterholmen, var dei fyrste som busette seg på Remmingen. Dei kom til staden som husmannsfolk omkring 1850. Familien livnæra seg av fiske. I 1947 vart Remmingen seld frå Ingvald Åsheim til Harald Kulø for kr. 6.000. Kulø var ikkje busett her, men bruka staden til laksefiske og beite for sauer.   Les mer … Dei nedre setrane. Foto: Arnfinn Kjelland (2005) Svartådalen er ein seterdal sentralt i Trollheimen, innafor grensene til Rindal kommune. Setrane her er rydda kring 1730 av tre gardbrukarar frå Indre Romundstad i Rindalen. Seinare kom setrane på handel og vart oppdelte, slik at i 1810 hadde desse fire gardsbruka på Romundstad setrar i dalen: Oppistuggu Indre, Austistuggu Indre, Utistuggu Ytre og Austistuggu Ytre. I tillegg hadde Tretta øvst i Rindalen den nedste setra i dalen. Utover 1800-talet begynte så gardbrukarar i Rennebu å kjøpe setrar i Svartådalen. Først var Bruholt, som kjøpte halvparten av seterretten til Austistuggu Ytre Romundstad i 1813. Sju år seinare kjøpte brukaren på Sørstuggu Grindal halvparten av seterretten til Utistuggu Ytre Romundstad, og om lag samstundes kjøpte Reitås den andre halvparten.   Les mer … Imarbu er ei av hyttene langs Fjordruta. Foto: Olve Utne Kristiansund og Nordmøre Turistforening (KNT) er en av Den Norske Turistforenings medlemsorganisasjoner. Den ble grunnlagt i 1888 med Innerdalen som det første arbeidsområdet. Allerede i 1889 åpna foreningen sin første hytte, Innerdalshytta. Foreningen forvalter omkring hundre mil med merka løyper. Det største løftet i senere tid har vært Fjordruta, som ble påbegynt i 1994. Dette er ei sammenhengende rute fra Tømmervåg i Tustna kommune til Halsanaustan i Halsa kommune, med en rekke hytter langs ruta.   Les mer … Kokse i støa ved Nordheim på Stabblandet. Foto: Olve Utne Ei kokse (Ndm. «ko’ks») eller prame (Ndm. «pra’m») er ein liten, flatbotna robåt hovudsakleg bruka til heimefiske, småærend og lett transport. Typiske særtrekk inkluderer spiss framstamn, akterspegel, flat botn med tverrbord og langsgåande kjøl, og eitt par tollepinnar. Botnen kan elles vera forsterka med eit langsgåande bord på kvar side av kjølen. Koksa har normalt to band med tofter, og i tillegg kan dei ha ein sess ved akterspegelen. I rorsrommet er det gjerne ei opa tilje med tversgåande ribber som er gode å ta spenntak mot når ein ror. Framskotten og akterskotten blir gjerne bruka til last. Lengda på koksa er normalt kring 10–12 fot. Geografisk sett er koksa vanleg på Nordmøre og i Fosen (kysten av Trøndelag fylke sør for Flatanger). Namnet kokse kjem frå sørsamisk guksie (uttala goksie i namdalssamisk), som elles tyder ei lita drikkeause av tre og med eitt skaft.   Les mer …		Bibliografi: Nordmøre Arbeidsoppgåver   Eksterne ressursar ORKidéportalen - Ordfører- og Rådmannskollegiet for Nordmøre (ORKidé) er eit formalisert samarbeid mellom dei 11 kommunane på Nordmøre. I tillegg deltek romsdalskommunane Nesset og Fræna i IKT-samarbeidet. Nordmøre Museum - den overordna stiftinga for musea i dei 11 nordmørskommunane. Norsk Skipsfartshistorisk Selskap Nordmøre Nordmøre og Romsdal kjøretøyhistorisk klubb (NRKK) Bildearkivet for Nordmøre og Romsdal Fosnaporten.no - ein nettstad med historier og bilde frå Nordmøre. Nordmøre Mållag Nordmøre Ungdomslag Nordmøre spel- og dansarlag Kristiansund og Nordmøre turistforening Kristiansund.com - alt for Nordmøre   Kategoriar for Nordmøre ▼ Nordmøre ► Aure kommune ► Averøy kommune ► Fjordruta ► Geitbåter ► Gjemnes kommune ► Kr. Halse: Folkemusik fraa Nordmøre (1907) ► Heim kommune ► Hustadvika kommune ► Kristiansund kommune ► Nordmøre museum ► Nordmørslystringer ► Rindal kommune ► Smøla kommune ► Sunndal kommune ► Surnadal kommune ► Tingvoll kommune ► Trollheimen   Andre artiklar Stabblandet Ertvågsøya Kråksundet notnaust og sjøbruksmuseum Stemshaug Johannes Berven MB «Vega» Melland Forts Venner Aure gamle kommunehus Storsetra (Aure) Golmøya Anders Skipnes Tustna gjestgiveri Kristofer Leirdal Valsøyfjord herad Jon Danielsen Bergfall Herringsøya Gullstein Dalan (Aure gnr 225/9) Mek tinglag Skolehistorie for Averøy Bremsnes kommune Kornstad kommune Averøya kobberverk Skjerneset bryggecamping Adolf Røkkum Jakob Mork (1920–2012) Skeisdalen Tingvoll prestegjeld Karl Sødahl Hevne meieri Johannes Sponland Hans Nielsen Hauge i Hemne Hemne prestegjeld Garder i Halsa Ingvar Hestnes Fjærlia (Halsa) Svanviken arbeidskoloni Ergan kystfort Løypa gjennom fiskeværet Bud Vevang (Eide kommune, Møre og Romsdal) Innlandet (Kristiansund) By ved hav Min fødeby Fritz Smidt Anders Halvorsen (1847–1901) Bastian Spjelkavik Johan Tønnesen (1812–1880) Adolf Otto Angell Ole Egge Anders Tøsse